CZIRENBERG JOHANN, rajca
JOHANN CZIRENBERG (Czierenberg, Cyrembergk, Zirenberg, Syrenbergk, Sierenbergk, Czirenberg, Czyrenberch) (1489 Bremen (Brema) – 5 I 1548 Gdańsk), rajca. Pochodził z rodziny wywodzącej się z Hesji, wymienianej pośród rycerstwa tej ziemi w XIII w. (m.in. w wojsku cesarza Rudolfa, który w 1290 za zasługi w walkach ze Szwajcarami, Czechami i Turkami nadał jego przodkowi Hugonowi Heinrichowi tytuł szlachecki). Jej mieszczańska gałąź, od początków reformacji wyznania kalwińskiego, osiągnęła duże znaczenie w Bremie.
Był synem Heinricha (1458 Brema – 9 VIII 1512 tamże na dżumę), magistra sztuk wyzwolonych i filozofii, kupca, od 1500 rajcy, od 1502 burmistrza Bremy i Hibelli, córki Johanna Oldena, jednym z dziesięciorga ich dzieci, z którego tylko troje dożyło wieku dojrzałego. Miał siostrę Gerdke (zm. 27 I 1558 Brema), od 1509 żonę tamtejszego rajcy (od 1491), wdowca Corda Kenkela (zm. tamże 9 X 1530), matkę czternaściorga dzieci, oraz brata Jakoba (ok. 1485 Brema – w czerwcu 1556 tamże), kupca, od 1524 tamtejszego rajcy, od 1518 żonatego z Beką (Barbarą, zm. tamże w grudniu 1533), ojca dziewięciorga dzieci.
Był pierwszym przedstawicielem rodziny, który przybył do Gdańska. W 1528 został ławnikiem Głównego Miasta, w 1531 rajcą, w 1537 był sędzią. W 1540, wraz m.in. z burmistrzem Georgiem Scheweckem wziął udział w zjeździe hanzeatyckim w Lubece. Początkowo nie mógł doczekać się męskiego potomstwa i sprowadził do Gdańska do pomocy w interesach przedstawicieli młodszego pokolenia swoich najbliższych: bratanka Cordta, syna Jacoba (1526 Brema – 1585 Gdańsk), od 23 IV 1558 właściciela kupieckiego obywatelstwa Gdańska, od 6 II 1556 męża poślubionej w Gdańsku Barbary Rosenberg (1535 – 15 II 1594), matki jego czternaściorga dzieci, oraz siostrzeńca Heinricha Kenkela (4 X 1528 Brema – 17 VIII 1577 Gdańsk), od 11 V 1565 także posiadacza kupieckiego obywatelstwa Gdańska, zmarłego z ran odniesionych w potyczce pod Łaguszewem (Lagschau) podczas wojny Gdańska z królem polskim Stefanem Batorym.
Od 26 VIII 1526 żonaty z poślubioną w Gdańsku Dorotheą (zm. 29 I 1535 Gdańsk), córką rajcy D(i)etharda von Brandesa (ok. 1470 Lubeka – 2 X 1528 Gdańsk), która urodziła mu trzy córki: Barbarę (1528 – po 1572) od 1548 żonę kupca Michaela Wicherlinga; Dorotheę (29 IX 1527 – 1564, zmarła zapewne podczas epidemii dżumy w Gdańsku), od 6 XII 1544 w Gdańsku żonę kupca Georga Schepera (Schöper) jun. (1519 Gdańsk – 6 VII 1566); Catharinę (23 VIII 1533 – 5 VIII 1538), zmarłą w dzieciństwie na dżumę.
Drugą żoną (z kolei on był jej trzecim mężem) była poślubiona 6 V 1637 Dorothea (26 VII (IV) 1516 Gdańsk – 14 V 1578 Gdańsk), córka rajcy (od 1521) Georga Schepera (Schöper) (1475 Soest (Nadrenia Północna-Westfalia) – 1533 (1538) Gdańsk), z którą z kolei miał trzech synów: późniejszego burmistrza Daniela; Heinricha (ur. 1543), zmarłego w dzieciństwie i Hansa (ur. 1542), zmarłego w stanie bezżennym w 1577 podczas oblężenia miasta w wojnie Gdańska z królem polskim Stefanem Batorym.
Bibliografia:
Księga przyjęć do prawa miejskiego w Gdańsku 1536–1814, wyd. Andrzej Groth, Ewa Łączyńska-Bartoszek, Dariusz Kaczor, Gdańsk 2019, t. I, s. 56, 85.
Bahr Ernst, Zierenberg (Czierenberg) Johann, [w:] Altpreussische Biographie, Bd. II, Marburg 1967, s. 839.
Weichbrodt Dorothea, Patrizier, Bürger, Einwohner der Freien und Hansestadt Danzig in Stamm- und Namentafeln vom 14.−18. Jahrhundert, Klausdorf/Schwentine 1986−1992, Bd. 1, 497, 498, 499; 3, 63.
Zdrenka Joachim, Urzędnicy miejscy Gdańska w latach 1342−1792 i 1807−1814, t. II, Gdańsk 2008, s. 385.
