VOLCKMAR NICOLAUS, kaznodzieja, pedagog
| < Poprzednie | Następne > |
NICOLAUS VOLCKMAR (około 1566? Hersfeld, Hesja – 10 XI 1601 Gdańsk), kaznodzieja, pedagog. W Gdańsku od 1584 nauczał języka polskiego, od 1594 był nauczycielem języka łacińskiego w Gimnazjum Akademickim, a od 1598 języka polskiego. Od 1599 polski kaznodzieja w kaplicy św. Anny, zgodnie z ówczesnym zwyczajem uzyskał ordynację na to stanowisko z rąk polskich duchownych, udając się w tym celu do pozostającego pod kuratelą rodziny Leszczyńskich zboru kalwińskiego w Radziejowie.
Za namową burmistrza Gerharda Brandesa autor słowników i podręczników do nauczania języka polskiego (za które uzyskał stypendium Rady Miejskiej), m.in. gramatyki Compendium linguae Polonicae in gratiam juventutis Dantiscanae (1594), łacińsko-polsko-niemieckiego leksykonu Dictionarium trilingue tripartitum ad discendum linguam Latinam, Polonicam et Germanicam accomodatum (1596, uzupełnione w kolejnym, pośmiertnym wydaniu także o język grecki). Pośmiertnie (1612) ukazały się niemiecko-polskie rozmówki Viertzig Dialogi, niezwykle popularne i wielokrotnie wznawiane (22 razy, z czego w XVII wieku – 19 razy). Polskie wydanie ukazało się w 2005. Od strony samego pomysłu opierały się one na używanych w Gdańsku podręcznikach (rozmówkach) do nauki języka łacińskiego Johanna Ludovica Vivesa i Joachima Camerariusa, były jednak ciekawsze, bo osadzone w gdańskiej rzeczywistości.
Od 1580 w Hersfeld żonaty po raz pierwszy (imię żony nieznane), ojciec urodoznego tamże Niclolausa, od 1589 ucznia Gimnazjum Akademickiego. Po raz drugi ożenił się w 1595 z Anną, matką jego co najmniej pięciorga dzieci, ochrzczonych w kościele św. Piotra i Pawła. Córki Elisabeth (chrzest 31 III 1596), Greta (chrzest 26 V 1597), Anna Maria (chrzest 28 I 1599) i Sara (chrzest 10 I 1601) zmarły we wczesnym dzieciństwie, syn Salomon 20 IV 1627 w kościele NMP ożenił się z Elisabeth (chrzest 21 XI 1595 w kościele NMP), córką Joachima Krause i jego drugiej, poślubionej w 1584 żony Orti.
Zmarł podczas epidemii dżumy, pochowany 11 XI 1601 w kościele św. Piotra i Pawła.
