BURAMMER BERTHOLD, rajca
| < Poprzednie | Następne > |
BERTHOLD BURAMMER (Burhamer; około 1385 Wandage, Dolna Saksonia – 16 VII 1446 Gdańsk), kupiec, rajca, formalny dzierżawca Islandii. Syn Heinricha i Elisabeth Burammera. W Gdańsku przed rokiem 1414, w 1429 ławnik Głównego Miasta, od 1431 rajca, w 1433 sędzia. Zajmował się szeroko zakrojoną działalnością armatorską, był właścicielem dwóch statków, miał udziały w dalszych 16 (w tym w jednym duńskim). Jego statki i towary docierały do Inflant, Skandynawii, Niderlandów, Anglii, wielokrotnie prowadził głośne w świecie hanzeatyckim procesy o utracone lub zajęte towary. Był jedynym kupcem spoza grupy wendyjskiej, który z powodzeniem działał w Bergen i w kilka lat zdołał, nie bez pomocy norweskiego dworu królewskiego, mocna wyjątkową pozycję na tutejszym rynku. Około 1420 prowadził szeroko rozgałęzione i różnorodne interesy, obejmujące Prusy i całą Skandynawię.
Jednocześnie dyplomata, znany szczególnie w Skandynawii, w 1426 był na usługach królowej Filippy, żony Eryka I, króla Danii, Szwecji i Norwegii. Wielokrotnie z ramienia wielkiego mistrza krzyżackiego posłował do Eryka, między innymi w 1429 w sprawie zwrotu gdańskich statków zajętych podczas wojny Danii z Holsztynem (1427–1428), w 1430, kiedy uzyskał zezwolenie na przewóz towarów pruskich.
W czerwcu 1433 z innymi rajcami stał na czele wojsk gdańskich, które wyruszyły przeciwko atakującym Pomorze husytom ( oblężenie Gdańska w 1433). W tym roku otrzymał też od wielkiego mistrza wieś Sulmin pod Gdańskiem. W 1435 sprzedał klasztorowi kartuzów z Kartuz za 1600 grzywien dziewięć domów, dziewięć kramów i parcel na Młodym Mieście Gdańsku. W związku z planami gruntownej reformy monetarnej wielkiego mistrza Paula von Russdorfa z początku 1439, na jego zlecenie zaangażował do gdańskiej mennicy flamandzkiego mincerza Goswina Komhaera, który został oficjalnie przedstawiony na zjeździe stanów pruskich w Elblągu w styczniu 1440.
Aktywnie uczestniczył w zjazdach Hanzy i zjazdach stanów pruskich, w latach 1437–1448 załatwiał sprawy związane z cłem sundzkim. Wykorzystując sprzyjającą koniunkturę i swoje stosunki na dworze w Norwegii, wraz rycerzem Olafem Nielssonem jeszcze w 1435 wysłał na Islandię gdański statek na rekonesans jej zasobności, a w 1438 wspólnie z nim otrzymał od króla Eryka w dzierżawę całą Islandię. Umowa obejmowała wszelkie tamtejsze dochody, po uiszczeniu odpowiednio wysokiego i ściśle określonego czynszu oraz przyznawała dzierżawcom całkowity monopol handlowy. Okazało się to iluzoryczne ze względu na detronizację Eryka I (w 1439 w Danii i Szwecji, w 1442 w Norwegii), porywczość Olafa Nielssona, wywołującą protesty przedstawicieli miast hanzeatyckich na łamanie ich przywilejów i przywrócenie tych przywilejów przez nowego króla Krzysztofa III (1443), co ostatecznie rozwiało nadzieje na odzyskanie intratnej dzierżawy.
Synowie Heinrich i Ludeke mieszkali w Lubece, gdzie byli rajcami.
Bibliografia:
Volckart Oliver, Die Münzpolitik im Ordensland und Herzogtum Preussen von 1370 bis 1550, Berlin 1995, s. 112-182.
Zdrenka Joachim, Burammer (Burhamer) Bertold, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. 1, Gdańsk 1992, s. 181-182 (tu źródła i wcześniejsza literatura).
