BŁYSKOSZ TOMASZ, architekt, konserwator zabytków
TOMASZ BOGUSŁAW BŁYSKOSZ (ur. 1 IX 1974 Gdańsk), architekt, konserwator zabytków, kierownik Narodowego Instytutu Dziedzictwa Oddział Terenowy w Gdańsku, przewodnik Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego (PTTK). Syn stoczniowca Franciszka Józefa Błyskosza (10 II 1940 Zaświatycze – 31 IX 2012 Pruszcz Gdański) i księgowej Marii z domu Błyskosz (ur. 1947).
W 1989 absolwent Szkoły Podstawowej im. Mikołaja Kopernika nr 2 w Pruszczu Gdańskim. W 1994 ukończył Technikum Mechaniczno-Elektryczne w Gdańsku, technik o specjalności mechanika precyzyjna i automatyka przemysłowa. W latach 1994–1999 studiował na Wydziale Architektury (WA) Politechniki Gdańskiej (PG) na kierunku Architektura i Urbanistyka. W 2000 uzyskał w Zakładzie Historii Architektury i Konserwacji Zabytków WA PG tytuł magistra inżyniera architekta na podstawie pracy Studium historyczno-konserwatorskie Targu Węglowego w Gdańsku (promotor: dr inż. arch. Marcin Gawlicki). W latach 2001–2002 odbył studia podyplomowe Konserwacja Zabytków Architektury i Urbanistyki w Instytucie Historii Architektury i Konserwacji Zabytków na Wydziale Architektury Politechniki Krakowskiej (tytuł pracy dyplomowej: Domy podcieniowe na Żuławach Gdańskich – przeszłość a aktualny stan zachowania). W latach 2004–2005 odbył studia podyplomowe w ramach Akademii Dziedzictwa, prowadzonej przez Międzynarodowe Centrum Kultury, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie oraz Małopolską Szkołę Administracji Publicznej (tytuł pracy dyplomowej: Odbudowa i adaptacja zabytku sakralnego na cele kultury na przykładzie kościoła św. Jana w Gdańsku).
W latach 2001–2005 pracował w Wojewódzkim Urzędzie Ochrony Zabytków w Gdańsku na stanowisku inspektora ds. zabytków nieruchomych Gdańska. Od 2005 kierownik Narodowego Instytutu Dziedzictwa Oddziału Terenowego (NID OT) w Gdańsku (do 2011 Regionalnego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków w Gdańsku, oddziału Krajowego Ośrodka Badań i Dokumentacji Zabytków). Od 2006 członek Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków (SKZ). Prezes Oddziału Gdańskiego SKZ w kadencjach 2018–2022 oraz 2022–2026. Wiceprezes Zarządu Głównego SKZ w kadencji 2018–2022. Członek-sekretarz Głównej Komisji Rewizyjnej SKZ w kadencji 2022–2026. W kadencji 2019–2024 członek Wojewódzkiej Rady Ochrony Zabytków przy Pomorskim Wojewódzkim Konserwatorze Zabytków w Gdańsku. Członek Rady Naukowo-Konserwatorskiej przy kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Gdańsku.
Od 1996 członek PTTK. Absolwent kursu przewodnickiego PTTK w 1996. Członek Zarządu Oddziału Gdańskiego PTTK w latach 2005–2015. Od 2001 wykładowca przedmiotu Zabytki, ochrona i zarządzanie dziedzictwem kulturowym i egzaminator na kursach przewodnickich. Członek Zarządu Oddziału Gdańskiego PTTK w latach 2005–2015. Od 2023 prezes Stowarzyszenia im. płk. Wincentego Sobocińskiego, stawiającego sobie za cel sprowadzenie prochów patrona z Argentyny (projekt zrealizowany 23 XII 2023) i pochówek w grobowcu rodzinnym w Murzynnie w powiecie inowrocławskim (planowany na 1 IX 2024).
Zaangażowany w proces obejmowania ochroną konserwatorską obszaru dawnej Stoczni Gdańskiej, w tym w działania na rzecz wpisu terenów postoczniowych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO (2018–2022) (zob. Stowarzyszenie Strażników Pamięci Stoczni Gdańskiej). Autor i współautor specjalistycznych opinii na rzecz organów ochrony zabytków wszystkich szczebli administracji publicznej, a także opracowań z zakresu studiów historyczno-urbanistycznych, oceny wartości zabytku oraz badań architektonicznych. Własne zainteresowania naukowe koncentruje wokół problematyki odbudowy miast historycznych po zniszczeniach II wojny światowej i kwestii wartości oryginału zabytku.
Autor m.in. publikacji: Gdańsk. Miasto pamięci i wolności. Zabytek kultury Rzeczypospolitej Polskiej kierowany do wpisu na Listę Światowego Dziedzictwa (Warszawa 2005); Poradnik metodyczny dla opracowywania gminnych programów opieki nad zabytkami (Kurier Konserwatorski, nr 3, 2009); Problematyka ochrony architektury modernistycznej na przykładzie województwa pomorskiego (w: Architektura pierwszej połowy XX wieku i jej ochrona w Gdyni i w Europie, Gdynia 2011); Osada łowców fok w Rzucewie na tle parków kulturowych w Polsce (w: Historia naturalna Zalewu i Zatoki Puckiej, Bydgoszcz 2016); Raport o stanie zachowania zabytków nieruchomych w województwie pomorskim. Zabytki wpisane do rejestru zabytków (księgi rejestru A i C) (Warszawa 2017); Westerplatte – przekształcenia pola bitwy po 1945 (do początku XXI w.) (w: Materialne pozostałości konfliktów i zbrodni XX wieku w świetle najnowszych badań archeologicznych, Gdańsk 2019); Rewaloryzacja obiektu zabytkowego w konstrukcji szkieletowej na przykładzie żuławskiego domu podcieniowego w Trutnowach (gm. Cedry Wielkie) (w: Glina w obiektach zabytkowych – ochrona i konserwacja, Warszawa 2019). Współautor m.in. prac Strategia ochrony zabytkowej architektury modernistycznej w Polsce – zarys problemu (w: Architektura lat międzywojennych i jej ochrona w Gdyni i w Europie, Gdynia 2009, wspólnie z Marcinem Gawlickim); Opieka nad gdańskimi zabytkami w latach 1989-2010 (w: Gdańsk 1990 –2010, oblicza architektoniczne miasta, Gdańsk 2009); Kryteria wartościowania architektury współczesnej (w: Architektura XX wieku i jej waloryzacja w Gdyni i w Europie, Gdynia 2017, wspólnie z P. Filipowiczem i E. Popławską-Bukało); Sanktuarium w Piasecznie jako cenny zabytek sakralny i dobro kultury narodowej (w: Kultura materialna i duchowa sanktuarium w Piasecznie, Pelplin 2018).
Odznaczony Brązowym (2014) i Srebrnym (2022) Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, Odznaką PTTK (2009), Złotą Odznaką Stowarzyszenia Konserwatorów Zabytków (2018). Od 2004 żonaty z Anną Marią z domu Styp-Rekowską (ur. 1975), magistrem inżynierem, architektką, absolwentką Wydziału Architektury PG, od 2013 właścicielką Studia Projektowego BAZA w Pruszczu Gdańskim. Ojciec Barbary (ur. 2010) i Stanisława (ur. 2013).
