BLOCK ISAAK van den, malarz
m (Blazejsliwinski przeniósł stronę BLOCK ISAAK van den na BLOCK ISAAK van den, malarz) |
Wersja z 11:39, 6 wrz 2022
i nagroda, 1612
ISAAK van den BLOCK (zm. 1626 lub 1628 Gdańsk), malarz. Syn Wilhelma van den Blocka, młodszy brat Abrahama van den Blocka i Jacoba van den Blocka, starszy brat Davida (Daniela) van den Blocka. Nie jest znane miejsce pobierania nauki i osoba mistrza, być może był nim Hans Vredemann de Vries, z którym oraz między innymi z Antonem Möllerem uczestniczył w końcu XVI wieku w pracach we wnętrzach Ratusza Głównego Miasta. W roku 1612 współzałożyciel gdańskiego cechu malarzy, w 1622 starszy cechu.
Najważniejszym dziełem jest 25 stropowych obrazów olejnych wykonanych w latach 1606–1608 dla Wielkiej (Czerwonej) Sali Rady w Ratuszu Głównego Miasta, o skomplikowanym programie alegorii cnót i powinności obywatelskich oraz gwarancji pomyślności miasta. Przedstawienia różnego formatu zastąpiły poprzednie malowidła, wykonane przez Hansa Vredemanna de Vriesa; połączono je z bogatą oprawą snycerską Simona Herlego. Centralne miejsce na stropie zajmuje owalna Apoteoza Gdańska (zwana dawniej Apoteozą łączności Gdańska z Polską lub Apoteozą handlu gdańskiego). Boczne obrazy stropu zawierają sceny figuralne wpisane w perspektywicznie wykreślone wnętrza i architekturę lub krajobraz, o treści z historii starożytnej, biblijnej, mitologicznej (4 narożne prostokątne: Helwidiusz Priscus i cesarz Wespazjan, Serwiliusz i Apiiusz, Atyliusz Regulus, Aleksander Wielki i Hafajstion; na osiach 2 owalne Upadek Jerycha i Zaślubiny Neptuna i Cerery oraz 2 tonda: Król Jozafat powołujący sędziów i Modlitwa Salomona); żagielkowe pola między figuralnymi wypełniają przedstawienia emblematyczne z sentencjami.
W latach 1611–1616/17 namalował pięć obrazów do Małej (Zimowej) Sali Rady, alegorii dobrych rządów (zachowany: Kara i nagroda) oraz cztery w Kamlarii, tj. Kasie Miejskiej (Budowa Wieży Babel oraz cykl Potop). W latach 1612–1613 ukończył rozpoczęty przez Antona Möllera ołtarz w kościele św. Katarzyny, wykonując owalne malowidła górnej partii nastawy: Zmartwychwstanie Chrystusa i po bokach Zesłanie Ducha Świętego oraz Wniebowstąpienie. Współpracował z bratem Abrahamem przy przebudowie Dworu Artusa (około 1617), wykonując polichromie i złocenia fasady, ale także do wnętrza obraz Polowanie Diany (niezachowany). W roku 1623 wykonał polichromię snycerskiej bramy triumfalnej (autorstwa jego brata Jakuba) na wjazd króla polskiego Zygmunta III Wazy do Gdańska, zatrudniony był przy polichromii i złoceniach elewacji gdańskich kamienic przy głównych traktach. Przypisuje mu się namalowanie wielu obrazów do gdańskich kościołów, m.in. Ostatniej wieczerzy w ołtarzu głównym kościoła św. Barbary (1613, zaginiony); malowideł ambony w kościele św. Jana (1615, obecnie w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny); Chrystusa w Ogrójcu w kościele św. Bartłomieja (1617).
Zaliczany wraz z Antonem Möllerem i Hermanem Hanem do czołówki gdańskich malarzy XVII wieku, łączył manierystyczne cechy: ornamentykę, wirtuozerię, dynamikę postaci, skróty perspektywiczne wnętrz i architektury oraz skomplikowane treści alegoryczne z aktualizacją ideową i topograficzną (gdański pejzaż).
