CYTAWA JERZY, adiunkt Akademii Medycznej w Gdańsku

Wersja z 11:25, 21 lut 2022

JERZY CYTAWA (6 IV 1933 Chełm – 15 VI 1979 Gdańsk), lekarz fizjolog, adiunkt Akademii Medycznej w Gdańsku (AMG), dydaktyk. Syn urzędnika Henryka i Wandy Feliksy z domu Uszackiej. Absolwent Szkoły Powszechnej w Lublinie. Od 1945 uczył się w lubelskim Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego. W latach 1951–1957 studiował na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Lublinie (AML). Na trzecim roku studiów został zastępcą asystenta w Katedrze Fizjologii Człowieka AML, po ukończeniu studiów asystent i starszy asystent. Od 1961 doktor medycyny na podstawie rozprawy: Analiza procesów pobudzenia i hamowania drugiego układu sygnałów na tle czynności odruchowo-warunkowej pierwszego układu sygnalizacyjnego.

W 1964 otrzymał stypendium National Institut of Health Uniwersytetu Pensylwańskiego w Filadelfii. Od 1966, na podstawie rozprawy Badania nad zjawiskiem znużenia odruchów warunkowych, docent w zakresie fizjologii. W tym samym roku podjął pracę na stanowisku adiunkta w Zakładzie Fizjologii Zwierząt na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, był pełniącym obowiązki kierownika tego zakładu. Od 1967 kierownik Katedry Fizjologii Zwierząt, od 1970 kierownik Zakładu Fizjologii Zwierząt.

Od 1972 w Gdańsku, był kierownikiem Zakładu Fizjologii AMG. W 1974 przebywał na stypendium Uniwersytetu Illinois w Urbana-Champaign w USA. Zajmował się badaniem ośrodkowej regulacji pobierania pokarmu, neurofizjologicznych mechanizmów emocji, restytucji funkcji układu nerwowego po uszkodzeniach podkorowych oraz powrotem funkcji po uszkodzeniach przedmózgowia. Jego badania wywarły znaczący wpływ na rozwój dzisiejszej neurologii, neurochirurgii oraz psychiatrii. Autor prac głównie z tematyki fizjologii ośrodkowego układu nerwowego, między innymi: O stosunkach między pierwszym i drugim układem sygnałów na tle badań metodą Iwanowa-Smoleńskiego i eksperymentu słownego („Acta Physiologica Polonica” 1957), Badania tensjograficzne ciśnienia krwi a typ układu nerwowego człowieka („Acta Physiologica Polonica” 1960), Badania nad zjawiskiem znużenia odruchów warunkowych. Przebieg znużenia pokarmowych ruchowych odruchów warunkowych („Acta Physiologica Polonica” 1964), Zmiany dobowego rytmu aktywności ruchowej w wyniku uszkodzeń okolicy przegrody przedmózgowia („Postępy Astronautyki. Biuletyn Charakterystyczny. Biorytmy” 1972), Metodyka badań instrumentalnych odruchów pokarmowych o bezpośrednim wzmocnieniu dożołądkowym („Annales Universitatis Mariae Curie-Sklodowska. Sectio C” 1974), Rola bodźców ekstero- i interoceptywnych w instrumentalnym warunkowaniu („Sprawozdania Gdańskiego Towarzystwa Naukowego” 1977).

Należał do Polskiego Towarzystwa Fizjologicznego (był członkiem Zarządu Głównego), do Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Komisji Neurofizjologicznej Komitetu Fizjologii Polskiej Akademii Nauk, Polskiego Towarzystwa Farmakologicznego, Polskiego Towarzystwa Cybernetycznego, Lubelskiego i Gdańskiego Towarzystwa Naukowego oraz amerykańskiego American Association for the Advancement of Science. Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi.

Żonaty był z Anną Anielą (ur. 30 V 1933) z domu Kałużyńską. Ojciec Jana (ur. 31 V 1955), Stanisława (ur. 28 IX 1956) i Grzegorza (ur. 21 I 1959). PP SeKo