SZABUNIEWICZ BOŻYDAR, profesor Akademii Medycznej
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{web}} | {{web}} | ||
'''BOŻYDAR SZABUNIEWICZ''' (3 IX 1901 Giże, powiat miriampolski, Litwa – 25 VIII 1986 Sopot), lekarz fizjolog, profesor [[AKADEMIA LEKARSKA W GDAŃSKU| Akademii Medycznej w Gdańsku]] (AMG). Pochodził z rodziny inteligenckiej, był synem Stanisława i Marii z domu Vicair. W 1911 roku rozpoczął naukę w szkole średniej w Warszawie, kontynuował ją w czasie I wojny światowej w Moskwie, Połtawie, a następnie znów w Warszawie. W 1919 roku zdał egzamin maturalny w warszawskim Gimnazjum Realnym im. Kazimierza Kulwiecia.<br/><br/> | '''BOŻYDAR SZABUNIEWICZ''' (3 IX 1901 Giże, powiat miriampolski, Litwa – 25 VIII 1986 Sopot), lekarz fizjolog, profesor [[AKADEMIA LEKARSKA W GDAŃSKU| Akademii Medycznej w Gdańsku]] (AMG). Pochodził z rodziny inteligenckiej, był synem Stanisława i Marii z domu Vicair. W 1911 roku rozpoczął naukę w szkole średniej w Warszawie, kontynuował ją w czasie I wojny światowej w Moskwie, Połtawie, a następnie znów w Warszawie. W 1919 roku zdał egzamin maturalny w warszawskim Gimnazjum Realnym im. Kazimierza Kulwiecia.<br/><br/> | ||
| − | Rozpoczął pracę w charakterze urzędnika Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej w Warszawie i jeszcze w 1919 roku został powołany do służby w wojskach lotniczych. Podjął naukę w Wojskowej Szkole Meteorologicznej w Warszawie, po której ukończeniu został oddelegowany do Wojskowej Stacji Meteorologicznej w Krakowie. Po odejściu z wojska w 1921 roku podjął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego (UJ) w Krakowie, w 1926 otrzymał | + | Rozpoczął pracę w charakterze urzędnika Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej w Warszawie i jeszcze w 1919 roku został powołany do służby w wojskach lotniczych. Podjął naukę w Wojskowej Szkole Meteorologicznej w Warszawie, po której ukończeniu został oddelegowany do Wojskowej Stacji Meteorologicznej w Krakowie. Po odejściu z wojska w 1921 roku podjął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego (UJ) w Krakowie, w 1926 otrzymał tytuł zawodowego lekarza (doktora wszech nauk lekarskich). |
W latach 1921–1926 pracował na stanowisku kierownika Wojskowej Stacji Meteorologicznej. W 1923 roku otrzymał stanowisko młodszego asystenta, a od 1926 do 1939 był starszym asystentem w Zakładzie Fizjologii UJ. W 1933 roku został doktorem habilitowanym wszech nauk medycznych na podstawie dorobku i pracy ''Dodatnie spolaryzowanie mięśnia a skurcz mechaniczny''. W latach 1933–1934 jako stypendysta Fundacji Rockefellera przebywał na stażu naukowym w Londynie, 1934–1935 na stypendium naukowym w Austrii. W czasie okupacji w Krakowie prowadził tajne kursy z fizjologii przy UJ, będąc do 1940 roku lekarzem w miejscowej Klinice Ginekologicznej, a następnie prowadząc prywatną praktykę lekarską. Jednocześnie kierował przedsiębiorstwem chemicznym Linoxyn. | W latach 1921–1926 pracował na stanowisku kierownika Wojskowej Stacji Meteorologicznej. W 1923 roku otrzymał stanowisko młodszego asystenta, a od 1926 do 1939 był starszym asystentem w Zakładzie Fizjologii UJ. W 1933 roku został doktorem habilitowanym wszech nauk medycznych na podstawie dorobku i pracy ''Dodatnie spolaryzowanie mięśnia a skurcz mechaniczny''. W latach 1933–1934 jako stypendysta Fundacji Rockefellera przebywał na stażu naukowym w Londynie, 1934–1935 na stypendium naukowym w Austrii. W czasie okupacji w Krakowie prowadził tajne kursy z fizjologii przy UJ, będąc do 1940 roku lekarzem w miejscowej Klinice Ginekologicznej, a następnie prowadząc prywatną praktykę lekarską. Jednocześnie kierował przedsiębiorstwem chemicznym Linoxyn. | ||
Po zakończeniu II wojny światowej utworzył w Krakowie Zakład Fizjologii przy UJ i był jego kierownikiem do 1947; jako docent etatowy pracował tam do 1951 roku. W 1946 został mianowany profesorem Wydziału Lekarskiego UJ. W latach 1945–1950 pełnił funkcję dyrektora Studium Wychowania Fizycznego, a po jego przekształceniu w samodzielną Akademię Wychowania Fizycznego został jej pierwszym dyrektorem. <br/><br/> | Po zakończeniu II wojny światowej utworzył w Krakowie Zakład Fizjologii przy UJ i był jego kierownikiem do 1947; jako docent etatowy pracował tam do 1951 roku. W 1946 został mianowany profesorem Wydziału Lekarskiego UJ. W latach 1945–1950 pełnił funkcję dyrektora Studium Wychowania Fizycznego, a po jego przekształceniu w samodzielną Akademię Wychowania Fizycznego został jej pierwszym dyrektorem. <br/><br/> | ||
Wersja z 21:43, 10 sty 2022
BOŻYDAR SZABUNIEWICZ (3 IX 1901 Giże, powiat miriampolski, Litwa – 25 VIII 1986 Sopot), lekarz fizjolog, profesor Akademii Medycznej w Gdańsku (AMG). Pochodził z rodziny inteligenckiej, był synem Stanisława i Marii z domu Vicair. W 1911 roku rozpoczął naukę w szkole średniej w Warszawie, kontynuował ją w czasie I wojny światowej w Moskwie, Połtawie, a następnie znów w Warszawie. W 1919 roku zdał egzamin maturalny w warszawskim Gimnazjum Realnym im. Kazimierza Kulwiecia.
Rozpoczął pracę w charakterze urzędnika Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej w Warszawie i jeszcze w 1919 roku został powołany do służby w wojskach lotniczych. Podjął naukę w Wojskowej Szkole Meteorologicznej w Warszawie, po której ukończeniu został oddelegowany do Wojskowej Stacji Meteorologicznej w Krakowie. Po odejściu z wojska w 1921 roku podjął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Jagiellońskiego (UJ) w Krakowie, w 1926 otrzymał tytuł zawodowego lekarza (doktora wszech nauk lekarskich).
W latach 1921–1926 pracował na stanowisku kierownika Wojskowej Stacji Meteorologicznej. W 1923 roku otrzymał stanowisko młodszego asystenta, a od 1926 do 1939 był starszym asystentem w Zakładzie Fizjologii UJ. W 1933 roku został doktorem habilitowanym wszech nauk medycznych na podstawie dorobku i pracy Dodatnie spolaryzowanie mięśnia a skurcz mechaniczny. W latach 1933–1934 jako stypendysta Fundacji Rockefellera przebywał na stażu naukowym w Londynie, 1934–1935 na stypendium naukowym w Austrii. W czasie okupacji w Krakowie prowadził tajne kursy z fizjologii przy UJ, będąc do 1940 roku lekarzem w miejscowej Klinice Ginekologicznej, a następnie prowadząc prywatną praktykę lekarską. Jednocześnie kierował przedsiębiorstwem chemicznym Linoxyn.
Po zakończeniu II wojny światowej utworzył w Krakowie Zakład Fizjologii przy UJ i był jego kierownikiem do 1947; jako docent etatowy pracował tam do 1951 roku. W 1946 został mianowany profesorem Wydziału Lekarskiego UJ. W latach 1945–1950 pełnił funkcję dyrektora Studium Wychowania Fizycznego, a po jego przekształceniu w samodzielną Akademię Wychowania Fizycznego został jej pierwszym dyrektorem.
Jednocześnie od roku akademickiego 1947/1948 pracował w Akademii Lekarskiej w Gdańsku. Prowadził wykłady z fizjologii i równocześnie przygotowywał plan organizacji Zakładu Fizjologii. W 1950 roku przeniósł się na stałe do Gdańska, zostając kierownikiem tego zakładu. Od 1951 roku profesor nadzwyczajny (tytularny), od 1958 profesor zwyczajny.
Zajmował się przede wszystkim tematyką elektrofizjologiczności mięśni szkieletowych, polaryną i sezonowością jej wydzielania, wykrywaniem, metodyką rejestracji wydzielania śliny i prędkości przepływu krwi w naczyniach, hipotermią oraz fizjomorfologią dzieci i młodzieży wiejskiej województwa gdańskiego. Jako kierownik Zakładu Fizjologii wprowadzał nowe metody nauczania, systematycznie przeprowadzając ewaluację ich efektywności. Jako jeden z pierwszych wprowadził w AMG ocenianie studentów za pomocą testów. Napisał podręcznik fizjologii Zarys fizjologii człowieka, który systematycznie aktualizowany i poszerzany doczekał się aż trzynastu wydań. Był też autorem prac: Przewodnik do ćwiczeń fizjologicznych (1925), Fizjologia aparatu ruchowego człowieka. Podręcznik dla studentów wychowania fizycznego, nauczycieli i sportowców (1947), Struktura ewolucyjna ocen studentów medycyny i ich los zawodowy (1963), Fizjologiczny mediator nerwowy o działaniu morfiny („Polski Tygodnik Lekarski” 1976). Uważano go za jednego z najczęściej publikujących medyków w Polsce w XX wieku (około 700 referatów poglądowych, recenzji i streszczeń). Po przejściu w 1971 roku na emeryturę drukował przede wszystkim teksty popularnonaukowe.
Należał do Polskiego Towarzystwa Fizjologicznego (przewodniczący Gdańskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Fizjologicznego), był członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Fizjologicznego (1971), a także przewodniczącym i zastępcą przewodniczącego II Wydziału Nauk Biologicznych i Medycznych Gdańskiego Towarzystwa Naukowego. W latach 1957–1966 pełnił funkcję pierwszego redaktora czasopisma „Acta Biologica et Medica Gedanensis”.
Został odznaczony między innymi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1958), medalem „Zasłużonemu Akademii Medycznej w Gdańsku” (1985), medalami 30- i 40-lecia Akademii Medycznej w Gdańsku (1985, 1995), odznaką „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1971).
Był trzykrotnie żonaty: z Zofią Lehr-Spławińską (ur. 1935), Heleną Pietrzyk (ur. 1950) i Teresą Ciecierską (ur. 1966). Miał córkę Marię oraz syna Stanisława.
