SOKOŁOWSKI JANUSZ, rektor Uniwersytetu Gdańskiego
| Linia 4: | Linia 4: | ||
'''JANUSZ SOKOŁOWSKI''' (29 X 1921 Karniszewice (dzielnica Pabianic) – 18 V 1997 Gdańsk), naukowiec, chemik, rektor [[UNIWERSYTET GDAŃSKI| Uniwersytetu Gdańskiego]] (UG). Syn Leszka, dyrektora fabryki włókienniczej „Dobrzynka” w Pabianicach, i Wilmy z domu Hadrian. Szkołę powszechną ukończył w Piątkowiskach koło Pabianic. Podjął naukę w gimnazjum i liceum w Rabce, do chwili wybuchu II wojny światowej kontynuował ją w Państwowym Gimnazjum i Liceum im. Jędrzeja Śniadeckiego w Pabianicach.<br/><br/> | '''JANUSZ SOKOŁOWSKI''' (29 X 1921 Karniszewice (dzielnica Pabianic) – 18 V 1997 Gdańsk), naukowiec, chemik, rektor [[UNIWERSYTET GDAŃSKI| Uniwersytetu Gdańskiego]] (UG). Syn Leszka, dyrektora fabryki włókienniczej „Dobrzynka” w Pabianicach, i Wilmy z domu Hadrian. Szkołę powszechną ukończył w Piątkowiskach koło Pabianic. Podjął naukę w gimnazjum i liceum w Rabce, do chwili wybuchu II wojny światowej kontynuował ją w Państwowym Gimnazjum i Liceum im. Jędrzeja Śniadeckiego w Pabianicach.<br/><br/> | ||
Po uzyskaniu matury w 1945, w latach 1945–1951 studiował na Wydziale Chemii [[POLITECHNIKA GDAŃSKA | Politechniki Gdańskiej]] (PG), w 1949 inżynier chemik, w 1951 magister nauk chemicznych. W latach 1948–1953 zatrudniony był na PG, w 1948 asystent, w 1951 adiunkt 1951. W okresie 1952–1970 pracował w [[WYŻSZA SZKOŁA PEDAGOGICZNA | Wyższej Szkole Pedagogicznej]] (WSP), docent kontraktowy, zastępca profesora (1954), starszy wykładowca (1961). Od 1961 doktor (przewód na PG), od 1964 doktor habilitowany (przewód: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), od 1965 docent, od 1968 profesor tytularny, od 1977 profesor zwyczajny. W WSP od 1953 kierował Zakładem i Katedrą Chemii Organicznej, w 1954–1955 prodziekan, w 1956–1958 dziekan Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii, od 1965 prorektor, od 1 IX 1968 rektor.<br/><br/> | Po uzyskaniu matury w 1945, w latach 1945–1951 studiował na Wydziale Chemii [[POLITECHNIKA GDAŃSKA | Politechniki Gdańskiej]] (PG), w 1949 inżynier chemik, w 1951 magister nauk chemicznych. W latach 1948–1953 zatrudniony był na PG, w 1948 asystent, w 1951 adiunkt 1951. W okresie 1952–1970 pracował w [[WYŻSZA SZKOŁA PEDAGOGICZNA | Wyższej Szkole Pedagogicznej]] (WSP), docent kontraktowy, zastępca profesora (1954), starszy wykładowca (1961). Od 1961 doktor (przewód na PG), od 1964 doktor habilitowany (przewód: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), od 1965 docent, od 1968 profesor tytularny, od 1977 profesor zwyczajny. W WSP od 1953 kierował Zakładem i Katedrą Chemii Organicznej, w 1954–1955 prodziekan, w 1956–1958 dziekan Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii, od 1965 prorektor, od 1 IX 1968 rektor.<br/><br/> | ||
| − | 15 VII 1969 powołany przez Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego na organizatora UG, jego rektor 1 V 1970 – 31 VIII 1981 (przez 4 kadencje) i jednocześnie od 1970 do emerytury kierownik Katedry Chemii Organicznej UG. 24 IX 1981 otrzymał tytuł Rektora Honorowego UG, a 23 X 1986 doktor honoris causa. W 1988 reprezentował UG podczas uroczystości 900-lecia Uniwersytetu Bolońskiego i podpisania „Wielkiej Karty Bolońskiej” | + | 15 VII 1969 powołany przez Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego na organizatora UG, jego rektor 1 V 1970 – 31 VIII 1981 (przez 4 kadencje) i jednocześnie od 1970 do emerytury kierownik Katedry Chemii Organicznej UG. 24 IX 1981 otrzymał tytuł Rektora Honorowego UG, a 23 X 1986 doktor honoris causa. W 1988 reprezentował UG podczas uroczystości 900-lecia Uniwersytetu Bolońskiego i podpisania „Wielkiej Karty Bolońskiej”. <br/><br/> |
| − | Specjalista w dziedzinie chemii organicznej, głównie azotowych pochodnych cukrów. W 1973 odbył staż (półroczny) w laboratorium cukrowym Ministerstwa Rolnictwa USA. We współautorstwie z | + | Specjalista w dziedzinie chemii organicznej, głównie azotowych pochodnych cukrów. W 1973 odbył staż (półroczny) w laboratorium cukrowym Ministerstwa Rolnictwa USA. We współautorstwie z [[KUPRYSZEWSKI GOTFRYD | Gotfrydem Kupryszewskim]] autor między innymi skryptów i podręczników ''Demonstracje z chemii organicznej'' (Łódź 1958), ''Zarys teorii chemii organicznej'' (trzy tomy, Gdańsk 1965-1966), ''Materiały do ćwiczeń laboratoryjnych z chemicznej analizy organicznej'' (Warszawa 1971), ''Teoretyczne podstawy chemii organicznej'' (Warszawa 1972).<br/><br/> |
| − | Członek PZPR od 1948 | + | Członek PZPR od 1948, między innymi delegat na VI Zjazd tej partii (1971), członek KW PZPR w latach 1973-1976. W latach 1989–1991 powołany został przez Sejm RP na członka Trybunału Stanu. Od 1991 członek Komisji Organizacji i Rozwoju UG. Członek Komisji Terminologii Chemicznej Polskiego Towarzystwa Chemicznego (1982–1985), członek Komitetu Nauk Chemicznych Polskiej Akademii Nauk (1987–1989). Od 1992 na emeryturze.<br/><br/> |
| − | Odznaczony między innymi Złotym Krzyżem Zasługi (1960), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1969), Krzyżem Oficerskim OOP (1976), Krzyżem Komandorskim OOP (1988), Medalem Brązowym (1972) i Srebrnym (1974) „Za Zasługi dla Obronności Kraju”, Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1973), Medalami 30-lecia (1974) i 40-lecia (1985) PRL, Odznaką Tysiąclecia (1966), wyróżniony tytułem Zasłużony Nauczyciel PRL (1978). | + | Odznaczony między innymi Złotym Krzyżem Zasługi (1960), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1969), Krzyżem Oficerskim OOP (1976), Krzyżem Komandorskim OOP (1988), Medalem Brązowym (1972) i Srebrnym (1974) „Za Zasługi dla Obronności Kraju”, Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1973), Medalami 30-lecia (1974) i 40-lecia (1985) PRL, Odznaką Tysiąclecia (1966), wyróżniony tytułem Zasłużony Nauczyciel PRL (1978). Był laureatem nagrody naukowej wojewody gdańskiego (1978). <br/><br/> |
| − | Pochowany na [[CMENTARZ SREBRZYSKO | cmentarzu Srebrzysko]] w Alei Zasłużonych. 19 III 2021 | + | Od 1948 był mężem [[SOKOŁOWSKA TERESA | prof. Teresy Sokołowskiej]], ojciec Joanny (ur. 1950), fizyka, zamężnej za Krzysztofa Szczuckiego i Danuty (ur. 1953), informatyka, zamężnej za Mariusza Tomczaka.<br/><br/> |
| + | Pochowany na [[CMENTARZ SREBRZYSKO | cmentarzu Srebrzysko]] w Alei Zasłużonych. Jego imię od 30 X 1992 nosiła sala posiedzeń Senatu UG w pierwszym budynku Rektoratu przy ul. Bażyńskiego 1A. Od 2015 nadawany jest przez UG „Medal Janusza Sokołowskiego – De Chimia Gedanensi Bene Meritus”. 19 III 2021 jego imię otrzymał gdański tramwaj Pesa Jazz Duo 128NG nr 1064. {{author: MA}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Wersja z 13:44, 2 gru 2021
JANUSZ SOKOŁOWSKI (29 X 1921 Karniszewice (dzielnica Pabianic) – 18 V 1997 Gdańsk), naukowiec, chemik, rektor Uniwersytetu Gdańskiego (UG). Syn Leszka, dyrektora fabryki włókienniczej „Dobrzynka” w Pabianicach, i Wilmy z domu Hadrian. Szkołę powszechną ukończył w Piątkowiskach koło Pabianic. Podjął naukę w gimnazjum i liceum w Rabce, do chwili wybuchu II wojny światowej kontynuował ją w Państwowym Gimnazjum i Liceum im. Jędrzeja Śniadeckiego w Pabianicach.
Po uzyskaniu matury w 1945, w latach 1945–1951 studiował na Wydziale Chemii Politechniki Gdańskiej (PG), w 1949 inżynier chemik, w 1951 magister nauk chemicznych. W latach 1948–1953 zatrudniony był na PG, w 1948 asystent, w 1951 adiunkt 1951. W okresie 1952–1970 pracował w Wyższej Szkole Pedagogicznej (WSP), docent kontraktowy, zastępca profesora (1954), starszy wykładowca (1961). Od 1961 doktor (przewód na PG), od 1964 doktor habilitowany (przewód: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), od 1965 docent, od 1968 profesor tytularny, od 1977 profesor zwyczajny. W WSP od 1953 kierował Zakładem i Katedrą Chemii Organicznej, w 1954–1955 prodziekan, w 1956–1958 dziekan Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii, od 1965 prorektor, od 1 IX 1968 rektor.
15 VII 1969 powołany przez Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego na organizatora UG, jego rektor 1 V 1970 – 31 VIII 1981 (przez 4 kadencje) i jednocześnie od 1970 do emerytury kierownik Katedry Chemii Organicznej UG. 24 IX 1981 otrzymał tytuł Rektora Honorowego UG, a 23 X 1986 doktor honoris causa. W 1988 reprezentował UG podczas uroczystości 900-lecia Uniwersytetu Bolońskiego i podpisania „Wielkiej Karty Bolońskiej”.
Specjalista w dziedzinie chemii organicznej, głównie azotowych pochodnych cukrów. W 1973 odbył staż (półroczny) w laboratorium cukrowym Ministerstwa Rolnictwa USA. We współautorstwie z Gotfrydem Kupryszewskim autor między innymi skryptów i podręczników Demonstracje z chemii organicznej (Łódź 1958), Zarys teorii chemii organicznej (trzy tomy, Gdańsk 1965-1966), Materiały do ćwiczeń laboratoryjnych z chemicznej analizy organicznej (Warszawa 1971), Teoretyczne podstawy chemii organicznej (Warszawa 1972).
Członek PZPR od 1948, między innymi delegat na VI Zjazd tej partii (1971), członek KW PZPR w latach 1973-1976. W latach 1989–1991 powołany został przez Sejm RP na członka Trybunału Stanu. Od 1991 członek Komisji Organizacji i Rozwoju UG. Członek Komisji Terminologii Chemicznej Polskiego Towarzystwa Chemicznego (1982–1985), członek Komitetu Nauk Chemicznych Polskiej Akademii Nauk (1987–1989). Od 1992 na emeryturze.
Odznaczony między innymi Złotym Krzyżem Zasługi (1960), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1969), Krzyżem Oficerskim OOP (1976), Krzyżem Komandorskim OOP (1988), Medalem Brązowym (1972) i Srebrnym (1974) „Za Zasługi dla Obronności Kraju”, Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1973), Medalami 30-lecia (1974) i 40-lecia (1985) PRL, Odznaką Tysiąclecia (1966), wyróżniony tytułem Zasłużony Nauczyciel PRL (1978). Był laureatem nagrody naukowej wojewody gdańskiego (1978).
Od 1948 był mężem prof. Teresy Sokołowskiej, ojciec Joanny (ur. 1950), fizyka, zamężnej za Krzysztofa Szczuckiego i Danuty (ur. 1953), informatyka, zamężnej za Mariusza Tomczaka.
Pochowany na cmentarzu Srebrzysko w Alei Zasłużonych. Jego imię od 30 X 1992 nosiła sala posiedzeń Senatu UG w pierwszym budynku Rektoratu przy ul. Bażyńskiego 1A. Od 2015 nadawany jest przez UG „Medal Janusza Sokołowskiego – De Chimia Gedanensi Bene Meritus”. 19 III 2021 jego imię otrzymał gdański tramwaj Pesa Jazz Duo 128NG nr 1064.
