FRÜHLING JULIUS WILHELM, organista, dyrygent
| Linia 3: | Linia 3: | ||
[[File:Julius_Wilhelm_FrĂźhling.jpg|thumb|Julius Wilhelm Frühling, Choralnik dla szkół, wydanie 2, 1881]] | [[File:Julius_Wilhelm_FrĂźhling.jpg|thumb|Julius Wilhelm Frühling, Choralnik dla szkół, wydanie 2, 1881]] | ||
| − | '''JULIUS WILHELM FRÜHLING''' (21 V 1820 Gdańsk – 4 XII 1884 Gdańsk), organista, dyrygent chórów, nauczyciel śpiewu. W 1831 roku stracił rodziców w czasie [[EPIDEMIE 1801–1945 | epidemii cholery]]. Zaopiekował się nim [[REICHEL CARL ANTON | Carl A. Reichel]], który uczył go muzyki. W latach 1847–1866 był organistą w [[KOŚCIÓŁ I KLASZTOR FRANCISZKANÓW ŚW. TRÓJCY | kościele św. Trójcy]], od 1866 roku w [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościele św. Jana]], jako następca [[GRANZIN LUDWIG TRAUGOTT | Ludwiga T. Granzina]]. Założył chóry męskie: w 1852 roku Sängerbund, w 1854 Sängerverein, w 1871 chór chłopięcy przy kościele św. Jana. Koncertował z nimi i brał udział w zjazdach śpiewaczych, między innymi w 1874 roku w Gdańsku. W latach 60. XIX wieku zainicjował wyjątkowe w gdańskich dziejach połączenie wszystkich towarzystw śpiewaczych w chór męski Vereinigte Sänger Danzigs (Zjednoczeni Śpiewacy Gdańska), z którym dał 23 koncerty: między innymi 9 II 1861 w Friedrich-Wilhelm-Schützenhaus ([[OGRÓD STRZELECKI I DOM STRZELECKI IM. FRYDERYKA WILHELMA | Ogród Strzelecki i Dom Strzelecki]]) na rzecz rodziny zmarłego 25 IX 1860 kompozytora niemieckiego Carla Friedricha Zöllnera, 25 IV 1866 w Sali Apollina Hotelu du Nord (Apollo-Saal; [[HOTEL GDAŃSK RADISSON BLU | hotel Gdańsk Radisson Blu]]) na rzecz [[SZPITAL DIAKONIS EWANGELICKICH | szpitala diakonis ewangelickich]], 26 III 1869 w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]] na rzecz fundacji Johannisstift zu Danzig (utrzymującej zakład poprawczy Johannishof w [[ORUNIA| Oruni]] i hospicjum Herberge zur Heimat przy Große Mühlengasse 7 (ul. Młyńska)). W 1876 roku był jurorem konkursu kompozytorskiego w Królewcu. Od około 1850 uczył śpiewu w Miejskiej Szkole Żeńskiej ([[SZKOŁA ŚREDNIA DLA DZIEWCZĄT| Städtische Höhere Töchterschule]]) przy Jopengasse 52 (ul. Piwna). W 1875 wydał zbiór chorałów w opracowaniu na chór szkolny. Od 1857 członek gdańskiej loży masońskiej Einigkeit ([[WOLNOMULARSTWO | wolnomularstwo]]). W roku 1863 nabył dom przy Heilige-Geist-Gasse 9 (ul. św. Ducha); zmarł na jego progu na zawał serca. Pochowany na cmentarzu [[CMENTARZE WE WRZESZCZU (Z ANIOŁKAMI). PRZY WIELKIEJ ALEI | kościoła św. Jana przy Wielkiej Alei]]. <br/><br/> | + | '''JULIUS WILHELM FRÜHLING''' (21 V 1820 Gdańsk – 4 XII 1884 Gdańsk), organista, dyrygent chórów, nauczyciel śpiewu. W 1831 roku stracił rodziców w czasie [[EPIDEMIE 1801–1945 | epidemii cholery]]. Zaopiekował się nim [[REICHEL CARL ANTON | Carl A. Reichel]], który uczył go muzyki. W latach 1847–1866 był organistą w [[KOŚCIÓŁ I KLASZTOR FRANCISZKANÓW ŚW. TRÓJCY | kościele św. Trójcy]], od 1866 roku w [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościele św. Jana]], jako następca [[GRANZIN LUDWIG TRAUGOTT | Ludwiga T. Granzina]]. Założył chóry męskie: w 1852 roku Sängerbund, w 1854 Sängerverein, w 1871 chór chłopięcy przy kościele św. Jana. Koncertował z nimi i brał udział w zjazdach śpiewaczych, między innymi w 1874 roku w Gdańsku.<br/><br/> |
| − | 10 V 1868 roku poślubił modystkę Antonię Augustę Conradinę Theodorę Grosshans (9 XI 1826 Massow Kr. Naugard (Maszewo koło Nowogardu) – 15 III 1888 Gdańsk). Małżeństwo było bezdzietne; 29 IX 1875 adoptowało Annę Margarethę (26 VIII 1864 Gdańsk – 7 XII 1945 Berlin), nieślubną córkę rozwódki Charlotty Grosshans z domu Blottner (7 II 1833 Gdańsk – 12 X 1875 Gdańsk) i Juliusa Wilhelma Frühlinga. Anna Margarethe Frühling była nauczycielką. 15 II 1889 roku sprzedała odziedziczony po ojcu dom przy Heilige-Geist-Gasse 9 (ul. św. Ducha) kuśnierzowi Friedrichowi Briegemu. 10 VIII 1889 poślubiła [[BOHL RUDOLPH EDUARD | Rudolpha Eduarda Bohla]], dyrektora siedmioklasowej męskiej szkoły ewangelickiej w Oruni. Ich potomkowie mieszkają w Niemczech. {{author: JMM}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | + | W latach 60. XIX wieku zainicjował wyjątkowe w gdańskich dziejach połączenie wszystkich towarzystw śpiewaczych w chór męski Vereinigte Sänger Danzigs (Zjednoczeni Śpiewacy Gdańska), z którym dał 23 koncerty: między innymi 9 II 1861 w Friedrich-Wilhelm-Schützenhaus ([[OGRÓD STRZELECKI I DOM STRZELECKI IM. FRYDERYKA WILHELMA | Ogród Strzelecki i Dom Strzelecki]]) na rzecz rodziny zmarłego 25 IX 1860 kompozytora niemieckiego Carla Friedricha Zöllnera, 25 IV 1866 w Sali Apollina Hotelu du Nord (Apollo-Saal; [[HOTEL GDAŃSK RADISSON BLU | hotel Gdańsk Radisson Blu]]) na rzecz [[SZPITAL DIAKONIS EWANGELICKICH | szpitala diakonis ewangelickich]], 26 III 1869 w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]] na rzecz fundacji Johannisstift zu Danzig (utrzymującej zakład poprawczy Johannishof w [[ORUNIA| Oruni]] i hospicjum Herberge zur Heimat przy Große Mühlengasse 7 (ul. Młyńska)). W 1876 roku był jurorem konkursu kompozytorskiego w Królewcu. Od około 1850 uczył śpiewu w Miejskiej Szkole Żeńskiej ([[SZKOŁA ŚREDNIA DLA DZIEWCZĄT| Städtische Höhere Töchterschule]]) przy Jopengasse 52 (ul. Piwna).<br/><br/> |
| + | W 1875 wydał zbiór chorałów w opracowaniu na chór szkolny. Od 1857 członek gdańskiej loży masońskiej Einigkeit ([[WOLNOMULARSTWO | wolnomularstwo]]). W roku 1863 nabył dom przy Heilige-Geist-Gasse 9 (ul. św. Ducha); zmarł na jego progu na zawał serca. Pochowany na cmentarzu [[CMENTARZE WE WRZESZCZU (Z ANIOŁKAMI). PRZY WIELKIEJ ALEI | kościoła św. Jana przy Wielkiej Alei]]. <br/><br/> | ||
| + | 10 V 1868 roku poślubił modystkę Antonię Augustę Conradinę Theodorę Grosshans (9 XI 1826 Massow Kr. Naugard (Maszewo koło Nowogardu) – 15 III 1888 Gdańsk). Małżeństwo było bezdzietne; 29 IX 1875 adoptowało Annę Margarethę (26 VIII 1864 Gdańsk – 7 XII 1945 Berlin), nieślubną córkę rozwódki Charlotty Grosshans z domu Blottner (7 II 1833 Gdańsk – 12 X 1875 Gdańsk) i Juliusa Wilhelma Frühlinga. Anna Margarethe Frühling była nauczycielką. 15 II 1889 roku sprzedała odziedziczony po ojcu dom przy Heilige-Geist-Gasse 9 (ul. św. Ducha) kuśnierzowi Friedrichowi Briegemu. 10 VIII 1889 poślubiła [[BOHL RUDOLPH EDUARD | Rudolpha Eduarda Bohla]], dyrektora siedmioklasowej męskiej szkoły ewangelickiej w Oruni. Ich potomkowie mieszkają w Niemczech. {{author: JMM}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> | ||
| + | |||
| + | '''Bibliografia''':<br/> | ||
| + | Michalak Jerzy M., ''Der Organist und Chordirigent Julius Wilhelm Frühling im Danziger Musikle-ben 1847–1884, w: Orgelbau, Orgelmusik und Organisten des Ostseeraums im 17. und 19. Jahrhundert'', hrsg. Matthias Schneider, Walter Werbeck, Frankfurt a. Main 2006, s. 169–202. <br/> | ||
| + | Michalak Jerzy M., ''Od Förstera do Frühlinga. Przyczynki do dziejów życia muzycznego i teatralnego dawnego Gdańska'', Kultura Muzyczna Północnych Ziem Polski nr 12, Gdańsk 2009, s. 236–274. | ||
Wersja z 14:34, 8 wrz 2021
JULIUS WILHELM FRÜHLING (21 V 1820 Gdańsk – 4 XII 1884 Gdańsk), organista, dyrygent chórów, nauczyciel śpiewu. W 1831 roku stracił rodziców w czasie epidemii cholery. Zaopiekował się nim Carl A. Reichel, który uczył go muzyki. W latach 1847–1866 był organistą w kościele św. Trójcy, od 1866 roku w kościele św. Jana, jako następca Ludwiga T. Granzina. Założył chóry męskie: w 1852 roku Sängerbund, w 1854 Sängerverein, w 1871 chór chłopięcy przy kościele św. Jana. Koncertował z nimi i brał udział w zjazdach śpiewaczych, między innymi w 1874 roku w Gdańsku.
W latach 60. XIX wieku zainicjował wyjątkowe w gdańskich dziejach połączenie wszystkich towarzystw śpiewaczych w chór męski Vereinigte Sänger Danzigs (Zjednoczeni Śpiewacy Gdańska), z którym dał 23 koncerty: między innymi 9 II 1861 w Friedrich-Wilhelm-Schützenhaus ( Ogród Strzelecki i Dom Strzelecki) na rzecz rodziny zmarłego 25 IX 1860 kompozytora niemieckiego Carla Friedricha Zöllnera, 25 IV 1866 w Sali Apollina Hotelu du Nord (Apollo-Saal; hotel Gdańsk Radisson Blu) na rzecz szpitala diakonis ewangelickich, 26 III 1869 w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny na rzecz fundacji Johannisstift zu Danzig (utrzymującej zakład poprawczy Johannishof w Oruni i hospicjum Herberge zur Heimat przy Große Mühlengasse 7 (ul. Młyńska)). W 1876 roku był jurorem konkursu kompozytorskiego w Królewcu. Od około 1850 uczył śpiewu w Miejskiej Szkole Żeńskiej ( Städtische Höhere Töchterschule) przy Jopengasse 52 (ul. Piwna).
W 1875 wydał zbiór chorałów w opracowaniu na chór szkolny. Od 1857 członek gdańskiej loży masońskiej Einigkeit ( wolnomularstwo). W roku 1863 nabył dom przy Heilige-Geist-Gasse 9 (ul. św. Ducha); zmarł na jego progu na zawał serca. Pochowany na cmentarzu kościoła św. Jana przy Wielkiej Alei.
10 V 1868 roku poślubił modystkę Antonię Augustę Conradinę Theodorę Grosshans (9 XI 1826 Massow Kr. Naugard (Maszewo koło Nowogardu) – 15 III 1888 Gdańsk). Małżeństwo było bezdzietne; 29 IX 1875 adoptowało Annę Margarethę (26 VIII 1864 Gdańsk – 7 XII 1945 Berlin), nieślubną córkę rozwódki Charlotty Grosshans z domu Blottner (7 II 1833 Gdańsk – 12 X 1875 Gdańsk) i Juliusa Wilhelma Frühlinga. Anna Margarethe Frühling była nauczycielką. 15 II 1889 roku sprzedała odziedziczony po ojcu dom przy Heilige-Geist-Gasse 9 (ul. św. Ducha) kuśnierzowi Friedrichowi Briegemu. 10 VIII 1889 poślubiła Rudolpha Eduarda Bohla, dyrektora siedmioklasowej męskiej szkoły ewangelickiej w Oruni. Ich potomkowie mieszkają w Niemczech.
Bibliografia:
Michalak Jerzy M., Der Organist und Chordirigent Julius Wilhelm Frühling im Danziger Musikle-ben 1847–1884, w: Orgelbau, Orgelmusik und Organisten des Ostseeraums im 17. und 19. Jahrhundert, hrsg. Matthias Schneider, Walter Werbeck, Frankfurt a. Main 2006, s. 169–202.
Michalak Jerzy M., Od Förstera do Frühlinga. Przyczynki do dziejów życia muzycznego i teatralnego dawnego Gdańska, Kultura Muzyczna Północnych Ziem Polski nr 12, Gdańsk 2009, s. 236–274.
