KÖHNE-JASKI ANDREAS, kupiec
(uzupełnienie L.M.(1.10.2020)) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | '''ANDREAS KÖHNE-JASKI''' (Jaschke; 7 XII 1571 Gdańsk – 5 VI 1636 Gdańsk), kupiec wyznania kalwińskiego. Wnuk [[KÖHNE-JASKI PAUL | Paula Köhne-Jaskiego]], | + | '''ANDREAS KÖHNE-JASKI''' (Jaschke; 7 XII 1571 Gdańsk – 5 VI 1636 Gdańsk), kupiec wyznania kalwińskiego. Wnuk [[KÖHNE-JASKI PAUL | Paula Köhne-Jaskiego]], jeden z ośmiorga dzieci Paula II (29 VI 1535 Gdańsk – 11 I 1585, pochowany w [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Najświętszej Marii Panny]] pod płytą nagrobna nr 343), absolwenta studiów w Bolonii (1557) i Padwie (1557), od 1571 [[ŁAWA MIEJSKA | ławnika]] [[GŁÓWNE MIASTO | Głównego Miasta]], od 1581 [[RADA MIEJSKA | rajcy]] i w 1582 [[SĘDZIA | sędziego]], oraz poślubionej mu w Gdańsku 15 XII 1560 Dorothei (1537 – 18 XI 1588 Gdańsk), córki ławnika Johanna Zimmermanna. Starszy brat [[KÖHNE-JASKI ISRAEL | Israela]] i młodszy Cathariny (31 I 1567 – 4 VII 1617 Gdańsk, pochowana w kościele NMP pod płytą nagrobną nr 343), która 13 XII 1599 w kościele NMP wyszła za mąż po raz pierwszy za Georga Großa, po jego śmierci poślubiła tamże 14 VII 1603 sekretarza miasta Johanna Willenbrocka (zm. 1628); pozostałe rodzeństwo nie przeżyło wieku dziecięcego. <br/><br/> |
| − | W 1581 uczeń [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]], prowadził z bratem Israelem rodzinną firmę handlu bursztynem, choć faktycznie scedował na brata jej prowadzenie. Od 1603 roku przebywał na dworze króla polskiego Zygmunta III Wazy, ze względu na handlowe powiązania z Prusami Książęcymi pełnił na nim funkcję agenta elektora brandenburskiego Joachima Fryderyka Hohenzollerna (z pensją 400 talarów rocznie), dążącego do przejęcia kurateli nad umysłowo chorym księciem pruskim, synem Albrechta I Hohenzollerna, Albrechtem Fryderykiem (do czego doszło w 1605) i unii personalnej brandenbursko-pruskiej (do czego doszło w 1618). W 1611 roku, wraz z bratem Israelem, uzyskał potwierdzenie przywileju na monopol bursztynowy u elektora brandenburskiego Jana Zygmunta Hohenzollerna (następcy Joachima Fryderyka). Aktywny w dyplomacji, początkowo zarówno jako poseł Zygmunta III Wazy do Prus Książęcych, jak i elektorów brandenburskich do króla polskiego, następnie z ramienia elektorów. <br/><br/> | + | W 1581 uczeń [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]], prowadził z bratem Israelem rodzinną firmę handlu bursztynem, choć faktycznie scedował na brata jej prowadzenie. Od 1603 roku przebywał na dworze elektora brandenburskiego w Królewcu oraz na dworze króla polskiego Zygmunta III Wazy, gdzie ze względu na handlowe powiązania z Prusami Książęcymi pełnił na nim funkcję agenta elektora brandenburskiego Joachima Fryderyka Hohenzollerna (z pensją 400 talarów rocznie), dążącego do przejęcia kurateli nad umysłowo chorym księciem pruskim, synem Albrechta I Hohenzollerna, Albrechtem Fryderykiem (do czego doszło w 1605) i unii personalnej brandenbursko-pruskiej (do czego doszło w 1618). W 1611 roku, wraz z bratem Israelem, uzyskał potwierdzenie przywileju na monopol bursztynowy u elektora brandenburskiego Jana Zygmunta Hohenzollerna (następcy Joachima Fryderyka). Aktywny w dyplomacji, początkowo zarówno jako poseł Zygmunta III Wazy do Prus Książęcych, jak i elektorów brandenburskich do króla polskiego, następnie z ramienia elektorów. Znienawidzony w Królewcu z powodu swego wyznania, zręczności politycznej, wielkiego majątku oraz monopolu bursztynowego przez wiele kręgów, na czele z pruskim kanclerzem Christophem von Rappe, po burzliwych sporach roku 1613 na dworze elektorskim przeniósł się na dwór królewski w Warszawie, zaś po hołdzie lennym z Prus Książęcych Georga Wilhelma, złożonego Zygmuntowi III Wazie we wrześniu 1621, powrócił na stałe do Gdańska.<br/><br/> |
| − | W 1616 za 4,5 tysiąca florenów nabył od wdowy po Winholdzie Speymannie dzierżawione od miasta [[PIECKI | Piecki]] z dworem i ogrodem, oraz dzierżawione od [[KLASZTOR CYSTERSÓW W OLIWIE | klasztoru cystersów w Oliwie]] stawy i młyn nad [[STRZYŻA, potok | potokiem Strzyżą]], posiadłości nad Strzyżą nosiły później nazwę [[JAŚKOWY MŁYN | Jaśkowy Młyn]]. W 1629 roku wraz z bratem Israelem otrzymał polski indygenat i został przyjęty do herbu Półkozic. Ostatnie lata (stracił wzrok) spędził w Gdańsku. Kawaler; na mocy jego testamentu powstała z dóbr pod Gdańskiem rodzinna ordynacja (niepodzielny majątek). {{author: RED}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | + | W 1616 za 4,5 tysiąca florenów nabył od wdowy po Winholdzie Speymannie dzierżawione od miasta [[PIECKI | Piecki]] z dworem i ogrodem, oraz dzierżawione od [[KLASZTOR CYSTERSÓW W OLIWIE | klasztoru cystersów w Oliwie]] stawy i młyn nad [[STRZYŻA, potok | potokiem Strzyżą]], posiadłości nad Strzyżą nosiły później nazwę [[JAŚKOWY MŁYN | Jaśkowy Młyn]]. W 1629 roku wraz z bratem Israelem otrzymał polski indygenat i został przyjęty do herbu Półkozic. Ostatnie lata (stracił wzrok) spędził w Gdańsku. Kawaler; na mocy jego testamentu z 1613 roku powstała z dóbr pod Gdańskiem rodzinna ordynacja (niepodzielny majątek).<br/><br/> |
| + | Pochowany 18 I 1636 w kościele NMP pod płytą nagrobną nr 406. {{author: RED}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Wersja z 10:12, 27 lip 2021
ANDREAS KÖHNE-JASKI (Jaschke; 7 XII 1571 Gdańsk – 5 VI 1636 Gdańsk), kupiec wyznania kalwińskiego. Wnuk Paula Köhne-Jaskiego, jeden z ośmiorga dzieci Paula II (29 VI 1535 Gdańsk – 11 I 1585, pochowany w kościele Najświętszej Marii Panny pod płytą nagrobna nr 343), absolwenta studiów w Bolonii (1557) i Padwie (1557), od 1571 ławnika Głównego Miasta, od 1581 rajcy i w 1582 sędziego, oraz poślubionej mu w Gdańsku 15 XII 1560 Dorothei (1537 – 18 XI 1588 Gdańsk), córki ławnika Johanna Zimmermanna. Starszy brat Israela i młodszy Cathariny (31 I 1567 – 4 VII 1617 Gdańsk, pochowana w kościele NMP pod płytą nagrobną nr 343), która 13 XII 1599 w kościele NMP wyszła za mąż po raz pierwszy za Georga Großa, po jego śmierci poślubiła tamże 14 VII 1603 sekretarza miasta Johanna Willenbrocka (zm. 1628); pozostałe rodzeństwo nie przeżyło wieku dziecięcego.
W 1581 uczeń Gimnazjum Akademickiego, prowadził z bratem Israelem rodzinną firmę handlu bursztynem, choć faktycznie scedował na brata jej prowadzenie. Od 1603 roku przebywał na dworze elektora brandenburskiego w Królewcu oraz na dworze króla polskiego Zygmunta III Wazy, gdzie ze względu na handlowe powiązania z Prusami Książęcymi pełnił na nim funkcję agenta elektora brandenburskiego Joachima Fryderyka Hohenzollerna (z pensją 400 talarów rocznie), dążącego do przejęcia kurateli nad umysłowo chorym księciem pruskim, synem Albrechta I Hohenzollerna, Albrechtem Fryderykiem (do czego doszło w 1605) i unii personalnej brandenbursko-pruskiej (do czego doszło w 1618). W 1611 roku, wraz z bratem Israelem, uzyskał potwierdzenie przywileju na monopol bursztynowy u elektora brandenburskiego Jana Zygmunta Hohenzollerna (następcy Joachima Fryderyka). Aktywny w dyplomacji, początkowo zarówno jako poseł Zygmunta III Wazy do Prus Książęcych, jak i elektorów brandenburskich do króla polskiego, następnie z ramienia elektorów. Znienawidzony w Królewcu z powodu swego wyznania, zręczności politycznej, wielkiego majątku oraz monopolu bursztynowego przez wiele kręgów, na czele z pruskim kanclerzem Christophem von Rappe, po burzliwych sporach roku 1613 na dworze elektorskim przeniósł się na dwór królewski w Warszawie, zaś po hołdzie lennym z Prus Książęcych Georga Wilhelma, złożonego Zygmuntowi III Wazie we wrześniu 1621, powrócił na stałe do Gdańska.
W 1616 za 4,5 tysiąca florenów nabył od wdowy po Winholdzie Speymannie dzierżawione od miasta Piecki z dworem i ogrodem, oraz dzierżawione od klasztoru cystersów w Oliwie stawy i młyn nad potokiem Strzyżą, posiadłości nad Strzyżą nosiły później nazwę Jaśkowy Młyn. W 1629 roku wraz z bratem Israelem otrzymał polski indygenat i został przyjęty do herbu Półkozic. Ostatnie lata (stracił wzrok) spędził w Gdańsku. Kawaler; na mocy jego testamentu z 1613 roku powstała z dóbr pod Gdańskiem rodzinna ordynacja (niepodzielny majątek).
Pochowany 18 I 1636 w kościele NMP pod płytą nagrobną nr 406.
