ŁOJKOWSKA EWA, profesor Uniwersytetu Gdańskiego

Wersja z 08:58, 2 mar 2021

Ewa Łojkowska

EWA ŁOJKOWSKA (ur. 8 VII 1954 Bielsko-Biała), biotechnolożka roślin, profesor Uniwersytetu Gdańskiego (UG). W 1972 roku absolwentka I Liceum Ogólnokształcącego w Koszalinie, w 1977 Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W latach 1977–1993 pracowała w Samodzielnej Pracowni Biochemii Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Boninie (koło Koszalina), tu od 1984 roku doktor nauk rolniczych w zakresie biochemii roślin, od 1991 doktor habilitowany nauk rolniczych w zakresie fitopatologii (Wydział Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu Akademii Rolniczej w Poznaniu).

Od 1993 roku pracowniczka Międzyuczelnianego Wydziału Biotechnologii (MWB) UG i Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego (GUMed), od 2001 profesor tytularny, od 2004 profesor zwyczajny. Od 1994 roku kierowniczka Zakładu Ochrony i Biotechnologii Roślin MWB UG i GUMed, od 2005 do 2020 tamże kierowniczka Katedry Biotechnologii, w latach 1996–2001 prodziekan MWB UG i GUMed, 2005–2012 tamże dziekan, 2005–2012 senatorka GUMed, od 2005 do 2020 senatorka UG. Od maja 2019 do grudnia 2020 członkini Rady UG. Od 2019 przewodnicząca Komisja ds. Realizowania Polityki Społecznej Odpowiedzialności Nauki UG.

W latach 1986–1988 odbyła staż na University of Wisconsin-Madison (USA), 1991–1993 w Institut National des Sciences Appliquées w Lyonie (Francja), 2001–2009 prowadziła wykłady w Università degli Studi di Perugia (Włochy). W latach 2001–2015 członkini Komitetu doradczego międzynarodowego projektu „Job Creation Biotechnology Diploma”, koordynowanego przez Università degli Studi di Perugia (Włochy). Od 2019 przewodnicząca Rady Dziedzinowej Nauk o Życiu Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Specjalistka w zakresie molekularnych czynników warunkujących chorobotwórczość bakterii, bioróżnorodności i epidemiologii bakteryjnych patogenów roślin, molekularnych podstaw odporności roślin na bakterie oraz taksonomii molekularnej. Druga grupa jej badań obejmuje zagadnienia dotyczące biologicznie czynnych, roślinnych metabolitów wtórnych, możliwości ich wykorzystania do ochrony zdrowia człowieka, biotechnologicznych metod rozmnażania rzadkich i ginących gatunków roślin (storczyki polskie, rośliny owadożerne).Twórczyni szkoły naukowej obejmującej badania bioróżnorodności, taksonomii oraz czynników molekularnych warunkujących chorobotwórczość bakteryjnych patogenów roślin.

Najważniejsze publikacje: Fertile interspecific somatic hybrids of Solanum: a novel source of resistance to Erwinia soft rot (1988), Characterization of the pelL gene encoding a novel pectate lyase of Erwinia chrysanthemi 3937 (1995), Establishment of hairy root cultures of Ammi majus (2001), Genotyping of bacteria belonging to the former Erwinia genus by PCR-RFLP analysis of a recA gene fragment (2002), Resistance to bacterial pathogens (2005), Induction of apoptosis by plumbagin through reactive oxygen species-mediated inhibition of topoisomerase II (2007), Genes responsible for coronatine synthesis in Pseudomonas syringae present in the genome of soft rot bacteria (2009), Dickeya species: an emerging problem for potato production in Europe (2011), Tritepenoid α-amyrin stimulates proliferation of human keratinocytes but does not protect them against UVB damage (2012), Induction of apoptosis in HL-60 cells through the ROS-mediated mitochondrial pathway by ramentaceone from Drosera aliciae (2012), Simultaneous detection of major blackleg and soft rot bacterial pathogens in potato by multiplex polymerase chain reaction (2013), Biodiversity of Dickeya spp. isolated from potato plants and water sources in temperate climate (2016), Plumbagin sensitizes breast cancer cells to tamoxifen-induced cell death through GRP78 inhibition and Bik upregulation (Scientific Reports, 2017), Comparison of highly and weakly virulent Dickeya solani strains, with a view on the pangenome and panregulon of this species (Frontiers in Microbiology, 2018), High genomic variability in the plant pathogenic bacterium Pectobacterium parmentieri deciphered from de novo assembled complete genomes (BMC Genomics, 2018), Scopoletin 8-hydroxylase: A novel enzyme involved in coumarin biosynthesis and iron-deficiency responses in Arabidopsis (Journal of Experimental Botany, 2018), Comparative genomics and pangenome-oriented studies reveal high homogeneity of the agronomically relevant enterobacterial plant pathogen Dickeya solani (BMC Genomics, 2020)

W kadencji 2013–2016 i 2017–2020 członkini Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów Naukowych oraz wiceprzewodnicząca Sekcji Nauk Biologicznych, Rolniczych, Leśnych i Weterynaryjnych Centralnej Komisji, w latach 2003–2007 członkini Komitetu Ochrony Roślin Polskiej Akademii Nauk (PAN), od 2007 członek, od 2011 roku zastępca przewodniczącego, od 2020 przewodnicząca Komitetu Biotechnologii PAN, od 2007 członkini Komitetu Hodowli, Genetyki i Fizjologii Roślin PAN. Od 2011 wiceprzewodnicząca, w latach 2013–2015 przewodnicząca Polskiego Towarzystwa Biologii Eksperymentalnej Roślin.

Od 2006 przewodnicząca jury nagrody L’Oreal Polska dla Kobiet i Nauki, od 2008 prezeska Fundacji Profesora Wacława Szybalskiego, od 2002 członkini komitetu zarządzającego, a od 2010 wiceprzewodnicząca międzynarodowej organizacji ScanBalt. Od 2011 wiceprzewodnicząca, w latach 2013–2015 przewodnicząca Polskiego Towarzystwa Biologii Eksperymentalnej Roślin. Od 2008 do 2020 członkini Konwentu Godności Honorowych UG. Od 2021 członkini AcademiaNET i ekspert Programu RE-IMAGING EUROPA–Sustainable Agriculture and Innovation.

Odznaczona w 2001 roku Medalem Komisji Edukacji Narodowej i Złotym Krzyżem Zasługi, w 2011 Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, w 2020 Medalem 50-lecia UG. BM