GENZMER EWALD, profesor Technische Hochschule Danzig
(korekta_EJ) |
|||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{web}} | {{web}} | ||
| − | '''EWALD GENZMER''' (2 VII 1856 Boggusch (obecnie Bogusze, | + | '''EWALD GENZMER''' (2 VII 1856 Boggusch (obecnie Bogusze, pow. Kwidzyn) – 1 IV 1932 Drezno), budowniczy, urbanista, profesor [[TECHNISCHE HOCHSCHULE DANZIG | Technische Hochschule Danzig]] (THD). Syn właściciela ziemskiego Juliusa (1821–1900) i Augusty z domu Reschke (1829–1866). Brat Berthold (1858–1927) był malarzem. <br/><br/> |
| − | Po maturze 1876 w Dortmundzie student berlińskiej Akademii Budowlanej, członek korporacji akademickiej Motiv. W 1881 zdał I egzamin państwowy na rządowego inżyniera budownictwa (Regierungsbauführer; referendarz), w 1885 z wyróżnieniem II egzamin państwowy na architekta rządowego (Regierungsbaumeister; asesor). Od 1885 pracował nad rozbudową Kolonii pod przewodnictwem urbanisty Hermanna Josefa Stübbena (1845–1936), który w latach 90. XIX | + | Po maturze 1876 w Dortmundzie student berlińskiej Akademii Budowlanej, członek korporacji akademickiej Motiv. W 1881 zdał I egzamin państwowy na rządowego inżyniera budownictwa (Regierungsbauführer; referendarz), w 1885 z wyróżnieniem II egzamin państwowy na architekta rządowego (Regierungsbaumeister; asesor). Od 1885 pracował nad rozbudową Kolonii pod przewodnictwem urbanisty Hermanna Josefa Stübbena (1845–1936), który w latach 90. XIX w. nadzorował kilka projektów w Gdańsku (zob. [[PLAC HANZY | plac Hanzy]]), [[TOWARZYSTWO BUDOWY OGRODÓW | Towarzystwa Budowy Ogrodów]]). W latach 1892–1904 miejski radca budowalny (Stadtbaurat) w Halle (Saale). Według jego planów (i Heinricha Walbego) zbudowano m.in. w latach 1897–1899 jeden z symboli tego miasta, Północną Wieżę Ciśnień. <br/><br/> |
| − | Od 1904 do 1911 profesor zwyczajny w utworzonej przez siebie Katedrze Urbanistyki i Inżynierii Miejskiej na Wydziale Architektury w THD | + | Od 1904 do 1911 profesor zwyczajny w utworzonej przez siebie Katedrze Urbanistyki i Inżynierii Miejskiej na Wydziale Architektury w THD. W latach 1909/1910 jego asystentem był Karl August Hoepfner (w latach 1927/1928 następca Genzmera). W latach 1904–1908 mieszkał w Sopocie przy Schloßstraße 4 (ul. Wosia Budzysza), w 1908–1911 w [[OLIWA |Oliwie]] przy Heimstätte (ul. Zacisze). Brał udział w życiu muzycznym Gdańska. M.in. 3 II 1910 w auli Oberrealschule zu St. Petri und Pauli ([[SZKOŁA ŚW. PIOTRA I PAWŁA | szkoła św. Piotra i Pawła]]) przy Hansaplatz 6 (ul. Wały Piastowskie), na danym przez [[FUCHS CARL DORIUS JOHANNES, pianista, organista, kompozytor | Carla Fuchsa]] wieczorze kompozycji Roberta Schumanna, odbywającym się z okazji 100. rocznicy urodzin kompozytora, śpiewał partię basu w cyklu pieśni ''Spanisches Liederspiel'' op. 74 (partię fortepianu wykonał jego syn Walther). <br/><br/> |
W latach 1911–1925 wykładał inżynierię miejską i elementy inżynierii na Politechnice Drezdeńskiej (TH Dresden), prowadził też tamże seminarium dotyczące planowania urbanistycznego dla urzędników. Opracowywał także plany rozbudowy obszarów miejskich oraz lokalne plany odwadniania miast w kraju i za granicą. I wojna światowa uniemożliwiła wykonanie opracowanego już projektu dla Sankt Petersburga. Jako jeden z pierwszych w sposób szczególny integrował drenaż z usługami planowania urbanistycznego wyższego szczebla (np. projekt sieci metra dla Drezna). <br/><br/> | W latach 1911–1925 wykładał inżynierię miejską i elementy inżynierii na Politechnice Drezdeńskiej (TH Dresden), prowadził też tamże seminarium dotyczące planowania urbanistycznego dla urzędników. Opracowywał także plany rozbudowy obszarów miejskich oraz lokalne plany odwadniania miast w kraju i za granicą. I wojna światowa uniemożliwiła wykonanie opracowanego już projektu dla Sankt Petersburga. Jako jeden z pierwszych w sposób szczególny integrował drenaż z usługami planowania urbanistycznego wyższego szczebla (np. projekt sieci metra dla Drezna). <br/><br/> | ||
Członek loży masońskiej „Zu den drei Degen” („Pod Trzema Szpadami”) w Halle. Wyróżniony tytułami Tajnego Radcy Budowlanego Królestwa Prus i Tajnego Radcy Dworu Królestwa Saksonii. Doktor honoris causa THD (1920). Odznaczony Orderem Czerwonego Orła IV klasy (1901) i odznaczeniem „Za zasługi dla Królestwa Saksonii” II klasy. <br/><br/> | Członek loży masońskiej „Zu den drei Degen” („Pod Trzema Szpadami”) w Halle. Wyróżniony tytułami Tajnego Radcy Budowlanego Królestwa Prus i Tajnego Radcy Dworu Królestwa Saksonii. Doktor honoris causa THD (1920). Odznaczony Orderem Czerwonego Orła IV klasy (1901) i odznaczeniem „Za zasługi dla Królestwa Saksonii” II klasy. <br/><br/> | ||
| − | Dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy od 1886 z Marie z domu Paxmann (1860–1897), z którą miał dwóch synów i dwie córki. Córka Elsa Sylvia (Silvia) Genzmer (ur. 1886), | + | Dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy od 1886 z Marie z domu Paxmann (1860–1897), z którą miał dwóch synów i dwie córki. Córka Elsa Sylvia (Silvia) Genzmer (ur. 1886), po mężu Jäger, uczyła się gry na skrzypcach (zapewne u Hugona Wernickego) – m.in. 3 II 1911 zagrała pierwszą część ''Koncertu skrzypcowego d-moll'' op. 44 Maxa Brucha oraz dwa utwory na skrzypce i fortepian: ''Albumblatt'' (''Kartka z albumu'') Richarda Wagnera w opracowaniu Josepha Joachima i ''Arię'' z ''Suity'' op. 103a Maxa Regeraw na koncercie symfonicznym dyrygowanym przez [[BINDER FRITZ CARL, pianista, dyrygent | Fritza Bindera]] w Friedrich-Wilhelm-Schützenhaus ([[OGRÓD STRZELECKI I DOM STRZELECKI IM. FRYDERYKA WILHELMA | Ogrodzie Strzeleckim i Domu Strzeleckim]]). Partię fortepianu wykonał wówczas jej brat Walther Genzmer. Druga z córek – [[GENZMER HERTHA, aktorka | Hertha]] – była aktorką. Syn Walther Heinrich Julius Richard (22 X 1890 Kolonia – 13 VI 1983 Bad Godesberg (Nadrenia Północna-Westfalia)), absolwent gdańskiego [[GIMNAZJUM MIEJSKIE | Gimnazjum Miejskiego]] (1908), uczył się gry na fortepianie i na organach (zapewne u [[FUCHS CARL DORIUS JOHANNES, pianista, organista, kompozytor | Carla Fuchsa]]), był studentem architektury i historii sztuki na THD, w Monachium i Dreźnie, urzędnikiem budowlanym i konserwatorem zabytków, w latach 1933–1955 państwowym kuratorem zabytków sztuki Hohenzollernów. <br/><br/> |
Z drugiego małżeństwa, od 1900 z Elisabeth Maquet (1868–1944) doczekał się córki. Zgodnie ze swoją wolą został pochowany na Cmentarzu Miejskim (Stadtgottesacker) w Halle. {{author:JANSZ}} {{author:JMM}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | Z drugiego małżeństwa, od 1900 z Elisabeth Maquet (1868–1944) doczekał się córki. Zgodnie ze swoją wolą został pochowany na Cmentarzu Miejskim (Stadtgottesacker) w Halle. {{author:JANSZ}} {{author:JMM}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | ||
Wersja z 18:29, 20 gru 2023
EWALD GENZMER (2 VII 1856 Boggusch (obecnie Bogusze, pow. Kwidzyn) – 1 IV 1932 Drezno), budowniczy, urbanista, profesor Technische Hochschule Danzig (THD). Syn właściciela ziemskiego Juliusa (1821–1900) i Augusty z domu Reschke (1829–1866). Brat Berthold (1858–1927) był malarzem.
Po maturze 1876 w Dortmundzie student berlińskiej Akademii Budowlanej, członek korporacji akademickiej Motiv. W 1881 zdał I egzamin państwowy na rządowego inżyniera budownictwa (Regierungsbauführer; referendarz), w 1885 z wyróżnieniem II egzamin państwowy na architekta rządowego (Regierungsbaumeister; asesor). Od 1885 pracował nad rozbudową Kolonii pod przewodnictwem urbanisty Hermanna Josefa Stübbena (1845–1936), który w latach 90. XIX w. nadzorował kilka projektów w Gdańsku (zob. plac Hanzy), Towarzystwa Budowy Ogrodów). W latach 1892–1904 miejski radca budowalny (Stadtbaurat) w Halle (Saale). Według jego planów (i Heinricha Walbego) zbudowano m.in. w latach 1897–1899 jeden z symboli tego miasta, Północną Wieżę Ciśnień.
Od 1904 do 1911 profesor zwyczajny w utworzonej przez siebie Katedrze Urbanistyki i Inżynierii Miejskiej na Wydziale Architektury w THD. W latach 1909/1910 jego asystentem był Karl August Hoepfner (w latach 1927/1928 następca Genzmera). W latach 1904–1908 mieszkał w Sopocie przy Schloßstraße 4 (ul. Wosia Budzysza), w 1908–1911 w Oliwie przy Heimstätte (ul. Zacisze). Brał udział w życiu muzycznym Gdańska. M.in. 3 II 1910 w auli Oberrealschule zu St. Petri und Pauli ( szkoła św. Piotra i Pawła) przy Hansaplatz 6 (ul. Wały Piastowskie), na danym przez Carla Fuchsa wieczorze kompozycji Roberta Schumanna, odbywającym się z okazji 100. rocznicy urodzin kompozytora, śpiewał partię basu w cyklu pieśni Spanisches Liederspiel op. 74 (partię fortepianu wykonał jego syn Walther).
W latach 1911–1925 wykładał inżynierię miejską i elementy inżynierii na Politechnice Drezdeńskiej (TH Dresden), prowadził też tamże seminarium dotyczące planowania urbanistycznego dla urzędników. Opracowywał także plany rozbudowy obszarów miejskich oraz lokalne plany odwadniania miast w kraju i za granicą. I wojna światowa uniemożliwiła wykonanie opracowanego już projektu dla Sankt Petersburga. Jako jeden z pierwszych w sposób szczególny integrował drenaż z usługami planowania urbanistycznego wyższego szczebla (np. projekt sieci metra dla Drezna).
Członek loży masońskiej „Zu den drei Degen” („Pod Trzema Szpadami”) w Halle. Wyróżniony tytułami Tajnego Radcy Budowlanego Królestwa Prus i Tajnego Radcy Dworu Królestwa Saksonii. Doktor honoris causa THD (1920). Odznaczony Orderem Czerwonego Orła IV klasy (1901) i odznaczeniem „Za zasługi dla Królestwa Saksonii” II klasy.
Dwukrotnie żonaty. Po raz pierwszy od 1886 z Marie z domu Paxmann (1860–1897), z którą miał dwóch synów i dwie córki. Córka Elsa Sylvia (Silvia) Genzmer (ur. 1886), po mężu Jäger, uczyła się gry na skrzypcach (zapewne u Hugona Wernickego) – m.in. 3 II 1911 zagrała pierwszą część Koncertu skrzypcowego d-moll op. 44 Maxa Brucha oraz dwa utwory na skrzypce i fortepian: Albumblatt (Kartka z albumu) Richarda Wagnera w opracowaniu Josepha Joachima i Arię z Suity op. 103a Maxa Regeraw na koncercie symfonicznym dyrygowanym przez Fritza Bindera w Friedrich-Wilhelm-Schützenhaus ( Ogrodzie Strzeleckim i Domu Strzeleckim). Partię fortepianu wykonał wówczas jej brat Walther Genzmer. Druga z córek – Hertha – była aktorką. Syn Walther Heinrich Julius Richard (22 X 1890 Kolonia – 13 VI 1983 Bad Godesberg (Nadrenia Północna-Westfalia)), absolwent gdańskiego Gimnazjum Miejskiego (1908), uczył się gry na fortepianie i na organach (zapewne u Carla Fuchsa), był studentem architektury i historii sztuki na THD, w Monachium i Dreźnie, urzędnikiem budowlanym i konserwatorem zabytków, w latach 1933–1955 państwowym kuratorem zabytków sztuki Hohenzollernów.
Z drugiego małżeństwa, od 1900 z Elisabeth Maquet (1868–1944) doczekał się córki. Zgodnie ze swoją wolą został pochowany na Cmentarzu Miejskim (Stadtgottesacker) w Halle.
