PLATT JULIAN, profesor Uniwersytetu Gdańskiego

Wersja z 12:38, 16 paź 2022

JULIAN PLATT (26 X 1923 Budziszcze, pow. grodzieński – 14 III 1997 Gdańsk), historyk literatury, profesor Uniwersytetu Gdańskiego (UG). Syn leśniczego Franciszka i nauczycielki Marii z domu Żaba. Szkołę powszechną ukończył w Słobódce Zawierskiej, w 1935 rozpoczął naukę w Gimnazjum Stowarzyszenia Szkoły Średniej w Brasławiu. W lutym 1940 został wywieziony z rodziną do Bojaryka (Omskaja Oblast) na Syberii, gdzie pracował jako robotnik leśny. Od lutego 1942 był żołnierzem Armii Andersa. Przydzielony do kampanii łączności 10 Dywizji Piechoty, przebył szlak wojenny z Kazachstanu przez Iran, Irak, Syrię, Palestynę do Egiptu. Jako kapral podchorąży batalionu łączności 3 Dywizji Strzelców Karpackich walczył w kampanii włoskiej (Monte Cassino, Ancona, Bolonia).

W grudniu 1946 ukończył liceum humanistyczne w Bodney Airfield w hrabstwie Norfolk. W 1947 wrócił do Polski i zamieszkał w Olsztynie. W latach 1948–1952 studiował filologię polską na Uniwersytecie Wrocławskim. Od 1950 do 1961 pracował w Bibliotece Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, początkowo jako stażysta, a następnie bibliotekarz, uczestnicząc jednocześnie w seminarium edytorskim prof. Tadeusza Mikulskiego. Od 1961 zatrudniony w Pracowni Literatury Oświecenia Instytutu Badań Literackich PAN we Wrocławiu. W 1964 uzyskał tytuł doktora, w latach 1966–1972 był adiunktem w Katedrze Literatury Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego.

W Gdańsku zamieszkał w 1972 i podjął pracę na stanowisku docenta etatowego w Instytucie Filologii Polskiej UG. Od 1986 doktor habilitowany, od 1991 profesor UG (uczelniany), od 1993 profesor nadzwyczajny (tytularny).

Czołowy badacz literatury polskiego oświecenia, zwłaszcza twórczości Adama Naruszewicza oraz poetów związanych z kręgiem czasopisma „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne” oraz mecenatem Stanisława Augusta. Autor prac Korespondencja Adama Naruszewicza 1762–1796 (1959), Sielanki i poezje sielskie Adama Naruszewicza (1967), „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne” 1770–1777 (1968), „Zabawy Przyjemne i Pożyteczne”. Zarys monografii pierwszego polskiego czasopisma literackiego (1986), Topos marności w poezji polskiego oświecenia (1993). Opracował hasła w Słowniku literatury polskiego oświecenia (1977) oraz biogramy w Polskim słowniku biograficznym i Słowniku biograficznym pracowników książki polskiej.

Między innymi członek Towarzystwa Literackiego im. Adama Mickiewicza (od 1976), Gdańskiego Towarzystwa Naukowego (od 1976), Związku Nauczycielstwa Polskiego (od 1986).

Uhonorowany odznaczeniami wojskowymi: Krzyżem Pamiątkowym Monte Cassino (1944), Medalem Wojska Polskiego (1945), brytyjskim odznaczeniem bojowym Gwiazda Włoch (Italy Star, 1945) oraz Medalem Zwycięstwa i Wolności 1945 (1975), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1988).

Od 1951 żonaty był z Heleną z domu Zalewską, ojciec Jana i Anny. Pochowany na cmentarzu Garnizonowym. MSM