CARILLONY

Z Encyklopedia Gdańska
(Różnice między wersjami)
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania
Linia 96: Linia 96:
 
{| class="tableGda"
 
{| class="tableGda"
 
|-
 
|-
−
|}
+
 
 
<br />
 
<br />
  
Linia 605: Linia 605:
  
 
'''Koncerty'''. Gdańsk jest jedynym miastem w Polsce, który posiada – i to aż trzy – carillony koncertowe. Każdego roku latem (od 1999) odbywają się w Gdańsku festiwale muzyki carillonowej, głównie w okresie [[JARMARK ŚW. DOMINIKA | Jarmarku św. Dominika]]. Na carillonach Ratusza Głównego Miasta i kościoła św. Katarzyny grają polscy i zagraniczni carilloniści. Często towarzyszą im zespoły orkiestrowe i wirtuozi różnych instrumentów. Program Festiwalu ciągle się poszerza, a od 2007 letnie koncerty carillonowe objęte są patronatem konsulatów honorowych Belgii oraz Niderlandów. W 2006 odbył się, po raz pierwszy w Polsce, XVIII Światowy Kongres Carillonowy, zorganizowany przez Polskie Stowarzyszenie Carillonowe z siedzibą w Gdańsku, podczas którego prezentowano koncerty na gdańskich carillonach. 18 I 2019 – na apel miejskiej carillonistki [[KAŹMIERCZAK MONIKA, carillonistka, pianistka, dyrygentka | Moniki Kaźmierczak]], która zagrała na carillonie kościoła św. Katarzyny – kilkunastu carillonistów z całego świata (między innymi Belgii, Holandii, ale i Stanów Zjednoczonych), wykonało jednocześnie „Epitafium”, skomponowane tuż po śmierci prezydenta Pawła Adamowicza przez  Katarzynę Kwiecień-Długosz. {{author: DP}} {{author: GSZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]]<br/><br/>
 
'''Koncerty'''. Gdańsk jest jedynym miastem w Polsce, który posiada – i to aż trzy – carillony koncertowe. Każdego roku latem (od 1999) odbywają się w Gdańsku festiwale muzyki carillonowej, głównie w okresie [[JARMARK ŚW. DOMINIKA | Jarmarku św. Dominika]]. Na carillonach Ratusza Głównego Miasta i kościoła św. Katarzyny grają polscy i zagraniczni carilloniści. Często towarzyszą im zespoły orkiestrowe i wirtuozi różnych instrumentów. Program Festiwalu ciągle się poszerza, a od 2007 letnie koncerty carillonowe objęte są patronatem konsulatów honorowych Belgii oraz Niderlandów. W 2006 odbył się, po raz pierwszy w Polsce, XVIII Światowy Kongres Carillonowy, zorganizowany przez Polskie Stowarzyszenie Carillonowe z siedzibą w Gdańsku, podczas którego prezentowano koncerty na gdańskich carillonach. 18 I 2019 – na apel miejskiej carillonistki [[KAŹMIERCZAK MONIKA, carillonistka, pianistka, dyrygentka | Moniki Kaźmierczak]], która zagrała na carillonie kościoła św. Katarzyny – kilkunastu carillonistów z całego świata (między innymi Belgii, Holandii, ale i Stanów Zjednoczonych), wykonało jednocześnie „Epitafium”, skomponowane tuż po śmierci prezydenta Pawła Adamowicza przez  Katarzynę Kwiecień-Długosz. {{author: DP}} {{author: GSZ}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]]<br/><br/>
−
{| class="tableGda"
 
−
|-
 
−
|+ Ustawiacze dzwonów Ratusza Głównego Miasta
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1561–1564
 
−
| style="vertical-align:top" | [[RIVULO FRANZISCUS de, kompozytor | Franciscus de Rivulo]]
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1564–1576?
 
−
| style="vertical-align:top" | Philipp Schönberg
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1576–1577
 
−
| style="vertical-align:top" | Michael Colrep (Kolrep, Kalrep)
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1577–1586?
 
−
| style="vertical-align:top" | Philipp Schönberg
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1587?–1602
 
−
| style="vertical-align:top" | Jacobus Tetius
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1603–1609
 
−
| style="vertical-align:top" | Bartel (Barthell, Bartolomaus) Biehn (Byhahn, Bichan, Bian)
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1609–1612
 
−
| style="vertical-align:top" | Franz Tetius
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1612–1634
 
−
| style="vertical-align:top" | Hans Neunaber
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1634–1663
 
−
| style="vertical-align:top" | Andreas Neunaber
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1663–1678
 
−
| style="vertical-align:top" | Jacob Neunachber (Neunaber)
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1678?– 1680
 
−
| style="vertical-align:top" | Johann Eichstedt
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1680–1693?
 
−
| style="vertical-align:top" | Gottfried Wernick
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1699?–1715?
 
−
| style="vertical-align:top" | Christian Biehn (Bihn, Bühn)
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1719?–1736
 
−
| style="vertical-align:top" | Christoph Sievert
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1736–1746
 
−
| style="vertical-align:top" | Johann (Andreas) Gottlieb Schröder
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1746–1750
 
−
| style="vertical-align:top" | Peter Bewersdorff
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1750–1763?
 
−
| style="vertical-align:top" | David Krüger
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1764–1776
 
−
| style="vertical-align:top" | [[GÜLICH, rodzina muzyków | Theodor Friedrich Gülich]]
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1776–1779
 
−
| style="vertical-align:top" | Rudolph Liebegott Liebendey (zastępca Theodora Friedricha Gülicha w latach 1770–1776)
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1780–1813
 
−
| style="vertical-align:top" | [[BOROWSKI JOHANN GOTTLIEB | Johann Gottlieb Borowski]]
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1813?–1847
 
−
| style="vertical-align:top" | [[KNAACK PAUL FRIEDRICH | Paul Friedrich Knaack]]
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | ?–1831
 
−
| style="vertical-align:top" | Carl Simon Eggert
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1847–1882
 
−
| style="vertical-align:top" | [[KASCHLINSKY CARL ANTON | Carl Anton Kaschlinsky]]
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" | 1882–1893
 
−
| style="vertical-align:top" | [[KRIESCHEN JULIUS JOHANN | Julius Johann Krieschen]]
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" |
 
−
| style="vertical-align:top" | Paul William Krieschen
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" |
 
−
| style="vertical-align:top" | Gustav Krieschen?
 
−
|-
 
−
| style="vertical-align:top" |
 
−
| style="vertical-align:top" | Georg Edel
 
−
|-
 
−
| class="authorEgTab" | {{author: DP}}
 
−
|}
 
 
{| class="tableGda"
 
{| class="tableGda"
 
|-
 
|-

Wersja z 09:04, 5 wrz 2022

Carillon w Ratuszu Głównego Miasta, 1928
Carillon w kościele
św. Katarzyny, 2010
Carillon w Ratuszu Głównego Miasta, 2010
Carillon mobilny „Gdańsk”, 2010
Carillon Mobilny „Gdańsk”

CARILLONY. Carillon (karylion), Glockenspiel (niem.), klokkenspel, beiaard (hol.), carillon (ang.), karilionas (lit.), instrument muzyczny z grupy idiofonów, składający się z co najmniej 23 zestrojonych dzwonów podłączonych do klawiatury służącej do gry na dzwonach, lub automat muzyczny, gdy dźwięki dzwonów generowane są mechanicznie przez podłączony do dzwonów bęben, bądź komputer.

Carillon Ratusza Głównego Miasta, 1561. Najstarszy w Gdańsku, zainstalowany w 1561 w nowej wieży Ratusza Głównego Miasta. Składał się z 14 dzwonów w skali od f1 do d2 (f1, g1, a1, b1, c1, d1, es1, e1, f2, g2, a2, b2, c2, d2) i był automatem muzycznym; dzwnony odlał znany holenderski ludwisarz Jan (Johannes) Moer (Moor) z ‘s-Hertogenbosch w Brabancji. Ważyły od 25 do 500 kg, łącznie około 2400 kg. Na dzwonach carillonu widniały herby Gdańska, Polski i Prus Królewskich oraz łacińska sentencja: OMNIA TEMPVS HABET ET SVIS SPATIIS TRANSEVNT VNIVERSA SVB COELO JOHANNES MOOR DE BVSCODVCIS ME FECIT ANNO DOMINI MCCCCCLX. Piętnasty dzwon był dzwonem zegarowym wybijającym godziny, półgodziny wybijał dzwon f1. Dzwony miały tylko po jednym młocie wywołującym dźwięk. Automat wygrywał co godzinę na przemian dwie melodie chorału protestanckiego. Układ melodii zmieniano co tydzień, zgodnie z kalendarzem liturgicznym. Zapis melodii na specjalnym metalowym bębnie o średnicy 140 cm, sprzężonym z cięgłami młotów, sporządzał za pomocą żelaznych kołków miejski ustawiacz (Glockensteller). Mechanizm, nakręcany codziennie, był napędzany ciężarem o masie 280 kg. Zniszczony w 1945. Ocalały z niego trzy dzwony: d1, a2, d2.

Ustawiacze dzwonów Ratusza Głównego Miasta
1561–1564 Franciscus de Rivulo
1564–1576? Philipp Schönberg
1576–1577 Michael Colrep (Kolrep, Kalrep)
1577–1586? Philipp Schönberg
1587?–1602 Jacobus Tetius
1603–1609 Bartel (Barthell, Bartolomaus) Biehn (Byhahn, Bichan, Bian)
1609–1612 Franz Tetius
1612–1634 Hans Neunaber
1634–1663 Andreas Neunaber
1663–1678 Jacob Neunachber (Neunaber)
1678?– 1680 Johann Eichstedt
1680–1693? Gottfried Wernick
1699?–1715? Christian Biehn (Bihn, Bühn)
1719?–1736 Christoph Sievert
1736–1746 Johann (Andreas) Gottlieb Schröder
1746–1750 Peter Bewersdorff
1750–1763? David Krüger
1764–1776 Theodor Friedrich Gülich
1776–1779 Rudolph Liebegott Liebendey (zastępca Theodora Friedricha Gülicha w latach 1770–1776)
1780–1813 Johann Gottlieb Borowski
1813?–1847 Paul Friedrich Knaack
 ?–1831 Carl Simon Eggert
1847–1882 Carl Anton Kaschlinsky
1882–1893 Julius Johann Krieschen
Paul William Krieschen
Gustav Krieschen?
Georg Edel
DP

Carillon kościoła św. Katarzyny, 1738. Już w latach 1573–1575 istniał w kościele św. Katarzyny bliżej nieokreślony „mechanizm bijący” (das schlagende Werk). Instrument z 1738 składał się z 35 dzwonów w skali od c1 do c4, odlanych przez Jana (Johanna) Nicolaasa (Nicolausa) Dercka z Horn (Holandia). Klawiaturę do gry ręcznej wykonał gdański organmistrz Andreas Hildebrandt. W 1741 gdański zegarmistrz Daniel Böttcher przystosował instrument do gry automatycznej, konstruując na wzór carillonu z Ratusza bęben do zapisu melodii. Wygrywał godziny, połówki godzin, kwadranse, niekiedy połówki kwadransów. W repertuarze znajdowały się chorały protestanckie, a melodie zmieniano zgodnie z kalendarzem liturgicznym. Zwyczajem były codzienne koncerty w wykonaniu carillonistów kościoła św. Katarzyny, w dni powszednie od 11 do 11.30, w niedziele i święta od 16 do 16.30. Zniszczony 3 VII 1905 w wskutek pożaru wieży kościoła.

Carillon kościoła św. Katarzyny, 1910. Po pożarze kościoła w 1905 odbudowano hełm wieży i zamówiono nowy carillon, wykonany w ludwisarni Schillingów w Apoldzie (Turyngia). Składał się z 37 dzwonów w skali od c1 do c4. Ważyły łącznie 16 760,5 kg, co było światowym ewenementem. Mechanizmy sterujące wykonała firma zegarmistrzowska Eduard Korfage i Synowie z Osnabrück w Niemczech. Carillon wyposażono również w system do gry automatycznej – bęben sterujący miał 220 cm średnicy i 220 cm długości. Zainstalowano go w 1910, pierwszy koncert odbył się 1 V 1910. Koncertowali na nim carilloniści kościoła św. Katarzyny: w latach 1910–1920 Paul William Krieschen, w 1920–1924 Gustav Krieschen, w 1924–1942 Georg Edel, ociemniały organista kościoła św. Barbary. Zdemontowany w 1942 w ramach ogólnoniemieckiej zbiórki metali kolorowych na potrzeby wojenne, został wraz z innymi gdańskimi dzwonami kościelnymi wywieziony z miasta do wielkiego składu w porcie hamburskim, będącego magazynem surowca dla niemieckich hut. Przypadkowo ocalał, po wojnie jego 28 dzwonów weszło w skład 36-dzwonnego carillonu kościoła mariackiego (Marienkirche) w Lubece (Niemcy).

Carillon na Biskupiej Górce, 1940. Wykonany w Stoczni Gdańskiej ( Stocznia Królewska), składał się z 22 spiżowych dzwonów oraz zegara, z którym był powiązany. Zawieszony u schyłku 1939 w wieży zbudowanego w tym roku schroniska młodzieżowego na Biskupiej Górce. Pierwszy koncert odbył się 26 VII 1940. W południe, w trakcie bicia dzwonów, ukazywały się na wieży modele okrętów z 1473: „Peter von Danzig” i atakowana przez niego florencka galera, która w południe traciła główny maszt. Carillon ten sterowany był urządzeniami elektromagnetycznymi. Wojnę przetrwało 16 dzwonów. W 1970 dzwony od b do es2 z dodanym g2 zainstalowano w wieży Ratusza Głównego Miasta. Carillon mimo, że posiadał klawiaturę, grał automatycznie. Od 8 do 20 o pełnej godzinie dzwony grały Rotę Feliksa Nowowiejskiego, symboliczny utwór skomponowany do słów Marii Konopnickiej. Z powodu złego stanu technicznego zdemontowany w latach 90. XX wieku.

Carillon kościoła św. Katarzyny, 1989. Powstał z inicjatywy i w wyniku starań urodzonego w Gdańsku Hansa Eggebrechta, który przez kilka lat zbierał w całej Europie fundusze na jego wykonanie. Część dzwonów otrzymała imiona fundatorów. W latach 1986–1989 powstało w ludwisarni Royal Eijsbouts w Asten (Holandia) 37 dzwonów w skali od c1 do c4. Największy z dzwonów, PAX ET RECONCILATIO (Pokój i Pojednanie), został poświęcony przez papieża Jana Pawła II 12 VI 1987 w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Początkowo grał tylko automatycznie. Dzwony po raz pierwszy usłyszano 31 VIII 1989, w przeddzień 50. rocznicy wybuchu II wojny światowej. W 1998 carillon rozbudowano dzięki kolejnym, tym razem polskim fundatorom do 49 dzwonów w skali od c1 do c5 i dodano do niego klawiaturę. Nowe możliwości carillonu zaprezentowano podczas inauguracyjnego koncertu w dzień patronki kościoła św. Katarzyny Aleksandryjskiej, 28 XI 1998 – koncert zagrał Gert Oldenbeuving. Pożar dachów i wieży kościoła św. Katarzyny 22 V 2006 zniszczył pulpit do gry ręcznej, ocalały dzwony oraz urządzenia sterujące w wieży. Odbudowany, ponownie pełni swoją funkcję. W 2006 zakupiono 50. dzwon, o masie 2835 kg, największy w zestawie; na przeszkodzie montażu stanął pożar. Po ukończeniu odbudowy wieży dzwon ten 12 VI 2013 został dołączony do carillonu.

Carillon kościoła św. Katarzyny
Ton Średnica (mm) Masa (kg) Inskrypcja
c1 1564 2300 * EIJSBOUTS ASTENSIS ME FECIT ANNO MCMLXXXVII *
STIFTUNG DES BERLINER TAGESSPIEGELS
PAX ET RECONCILATIO
POKÓJ I POJEDNANIE FRIEDEN UND VERSÖHNUNG
cis1 1474 1840 * EIJSBOUTS ME FECIT ANNO MCMLXXXVII*
GESTIFTET VOM MINISTERPRÄSIDENT LOTHAR SPÄTH AUS STUTTGART
*VON DER DEIMLER~BENZ A.G. IN STUTTGART UND* VON DEN GESCHWISTERN TIETIEN AUS HAMBURG*
PRO MEMORIA ST.ADALBERTUS
d1 1390 1535 *EIJSBOUTS ASTENSIS ME FECIT ANNO MCMLXXXIX *
GESTIFTET VON DER CHEMIEPETROL IN HAMBURG
PRO MEMORIA: CIERPIĄCYM I CHORYM DEN LEIDENDEN UND KRANKEN
dis1 1310 1285 * EIJSBOUTS ASTENSIS ME FECIT ANNO MCMLXXXVIII *
GESTIFTET VON RUDOLF AUGUST OETKER IN BIELEFELD
PRO MEMORIA MAXIMILIAN KOLBE
e1 1235 1075 * EIJSBOUTS ASTENSIS ME FECIT ANNO MCMLXXXIX *
GESTIFTET VON MALERN DER GEMEINDE FISCHERHUDE
„TUE DEINEN MUND AUF FÜR DIE STUMMEN” SPR. 31,8
DIETRICH BONHOEFER
GEB. 4.1906 FEBRUAR
GEST. 9.1945 APRIL
„PODNIEŚ SWÓJ GŁOS W IMIENIU MILCZĄCYCH”
f1 1166 905 * EIJSBOUTS ASTENSIS ME FECIT ANNO MCMLXXXIX *
GESTIFTET VON DER SCHICHAUWERFT IN BREMERHAVEN
PRO MEMORIA: TYM CO ZGINĘLI NA MORZU DEN UNTERGEGANGENEN SEELEUTEN
fis1 1100 760 * EIJSBOUTS ME FECIT ANNO MCMLXXXVII *
GESTIFTET VON DER PRESSESTIFTUNG BERLINER TAGESSPIEGEL
PRO MEMORIA PATER JANUSZ KORCZAK.
g1 1038 640 * EIJSBOUTS ASTENSIS ME FECIT ANNO MCMLXXXIX *
GESTIFTET VON DEN STADTWERKEN A.G. IN BREMEN
PRO MEMORIA JAKUB VAN DEN BLOCKE, ERNST BLECH, ANDREAS STENDEL
gis1 980 535 * EIJSBOUTS ME FECIT ANNO MCMLXXXVIII *
GESTIFTET VON DER PRESSESTIFTUNG BERLINER TAGESSPIEGEL
PRO MEMORIA STEFAN WYSZYŃSKI KARDYNAŁ PRYMAS
a1 925 450 * EIJSBOUTS ME FECIT ANNO MCMLXXXVIII *
GESTIFTET VON DER PRESSESTIFTUNG BERLINER TAGESSPIEGEL
PRO MEMORIA JOHANNES HEVELIUS ASTRONOM
b1 873 375 * EIJSBOUTS ME FECIT ANNO MCMLXXXVIII *
GESTIFTET VON DER PRESSESTIFTUNG BERLINER TAGESSPIEGEL
PRO MEMORIA FRIEDRICH REIMER PFARRER AN ST. KATHARINEN
h1 824 320 * EIJSBOUTS ME FECIT ANNO MCMLXXXVIII *
GESTIFTET VON DER PRESSESTIFTUNG BERLINER TAGESSPIEGEL
OFIAROM WOJEN * DEN TOTEN DER KRIEGE
c2 774 263 * EIJSBOUTS ME FECIT ANNO MCMLXXXIX *
GESTIFTET VON DER GEMEINDE ST. MARIEN IN LÜBECK
ET DINITE NOBIS DEBITA NOSTRA SICUS ET NOS DIMITTIMUS DEBITORIBUS NOSTRIS
cis2 727 220 * EIJSBOUTS ASTENSIS ME FECIT ANNO MCMLXXXVI *
DER PRÄSIDENT DER BUNDESREPUBLIK DEUTSCHLAND~RICHARD VON WEIZSÄCKER
TYM KTÓRZY PRZYCZYNILI SIĘ DO ŚWIETNOŚCI GDAŃSKA DEN VERDIENTEN FÜR DANZIGS SCHÖNHEIT
d2 686 186 * EIJSBOUTS ME FECIT ANNO MCMLXXXVII *
FREIE HANSESTADT BREMEN
DER SENAT BREMEN UND GDAŃSK FÜR FRIEDEN UND VERSTÄNDIGUNG
dis2 646 162 * EIJSBOUTS ASTENSIS ME FECIT ANNO MCMLXXXIX *
GESTIFTET VON DER DEUTSCHEN SHELL A.G. IN HAMBURG
PRO MEMORIA KS.BRONISŁAW KOMOROWSKI † STUTTHOF 1940
e2 611 141 * EIJSBOUTS ASTENSIS ME FECIT ANNO MCMLXXXIX *
GESTIFTET VON DER LÜRSSEN WERFT IN BREMEN
PRO MEMORIA REINHOLD SCHNEIDER
f2 580 123 * EIJSBOUTS ME FECIT *
GESTIFTET VON DER FIRMA ROBERT BOSCH GMBH IN STUTTGART
PRO MEMORIA † DACHAU 26.01.1943 R.
fis2 554 108 * EIJSBOUTS ME FECIT *
NORDELBISCHE EVANGELISCH ~ LUTHERISCHE KIRCHE PROFESSOR D. PETER KRUSCHE, BISCHOF FÜR HAMBURG
SOLI DEO GLORIA
g2 532 95 *EIJSBOUTS ME FECIT *
FRAU DORE BLINDOW FISCHERHUDE URAHN WAR J. HEVELIUS
PROF. DR. HELMUT HIELICKE PASTOR, PRO MEMORIA
gis2 510 84 * GESTIFTET VON DER FAMILIE BONTIES VAN BEEK: FISCHERHUDE NACHFAHREN DES JOHANNES HEVELIUS *
IN MEMORIAM CATO PONTIES VAN BEEK, GEBOREN 14.11.1920 IN BREMEN, HINGERICHTET: 5.8.1943 IN BERLIN ~ PLÖTZENSEE
a2 487 74 * EIJSBOUTS ME FECIT ANNO MCMLXXXVIII *
HANS KOSCHNICK MDB, BREMEN PROF. HORST EHMKE MDB, BONN
SI VIS PACEM COLE JUSTITIAM
b2 468 66 * EIJSBOUTS ASTENSIS ME FECIT ANNO MCMLXXXVII *
WEIHBISCHOF PROF. DR. SIEGEL HAMBURG – SCHLESWIG – HOLSTEIN IM BISTUM OSNABRÜCK
SURSUM CORDA
h2 448 59 * EIJSBOUTS ME FECIT ANNO MCMLXXXVIII *
GESTIFTET VOM ZENTRALRAT DER JUDEN IN DEUTSCHLAND
PRO MEMORIA OSCAR SCHINDLER
C3 431 53 * EIJSBOUTS ME FECIT *
GESTIFTET VON DER DEUTSCH ~ POLNISCHEN GESELLSCHAFT IN BREMEN
FREUNDSCHAFT IST DAS BAND DER VERNUNFT PRZYJAŹŃ JEST WIĘZIĄ ROZSĄDKU
cis3 413 48 * EIJSBOUTS ME FECIT ANNO MCMLXXXVIII *
DER SENAT DER FREIEN UND HANSESTADT HAMBURG
GDAŃSK UND HAMBURG EINST DURCH DIE HANSE VERBUNDENE STÄDTE, WERDEN AUCH IN ZUKUNFT MITEINANDER IN FRIEDEN BESTEHEN
d3 396 44 * EIJSBOUTS ME FECIT *
GESTIFTET VON DER DEUTSCH ~ POLONISCHEN GESELLSCHAFT HAMBURG
FÜR DEN FRIEDEN ~ NA RZECZ POKOJU
dis3 382 40 * HELMUT SCHMIDT BUNDESKANZLER A.D. BUNDESREPUBLIK DEUTSCHLAND *
PRO MEMORIA EDITH STEIN
e3 366 35 * EIJSBOUTS ME FECIT *
H.G.~ M.~ DR. K. I.~ S.~ M.~ LANGE, HAMBURG
PRO MEMORIA EXZELLENZ BISCHOF LECH KACZMAREK † 1984 GDAŃSK-OLIWA
f3 352 32 *EIJSBOUTS ME FECIT *
DEUTSCH – POLNISCHE – GESELLSCHAFT OLDENBURG E.V.
OBROŃCOM POCZTY POLSKIEJ † 1.9.1939
fis3 341 30 * EIJSBOUTS ASTENSIS ME FECIT ANNO MCMLXXXVII *
PRO MEMORIA WIESŁAW JANUSZAJTIS † DEZEMBER 1942 KL AUSCHWITZ - OŚWIĘCIM
g3 328 27 * EIJSBOUTS ME FECIT *
DR. DIETRICH LETTAU ~ DUISBURG (DANZIG)
ANTONI LENDZION † STUTTHOF 1940 ABGEORDNETER DES VOLKSTAGES DANZIG
gis3 317 25 * EIJSBOUTS ME FECIT *
OFIAROM „TITUS BRANDSMA” DACHAU 1942 BEATIFICATIO MCMLXXXVI*
a3 306 23 * EIJSBOUTS ME FECIT ANNO MCMLXXXVI *
HEINRICH UMNUS HAMBURG
ST. KATHARINEN KIRCHE GDAŃSK – DANZIG OFIAROM PIASNITZ
b3 296 21 * EIJSBOUTS ME FECIT ANNO MCMLXXXVI *
HANS LOTHAR FAUTH LÜBECK
CARILLON ST. K. KIRCHE GDAŃSK – DANZIG OFIAROM GRENZDORF DEN OPFERN VON GRENZDORF
h3 287 19 * EIJSBOUTS ME FECIT ANNO MCMLXXXVI *
R. RÖNNFELD „CARILLON” – ST. KATHARINEN KIRCHE GDAŃSK (DANZIG)
OFIAROM STUTTHOFU DEN OPFERN VON STUTTHOF
c4 270 18 * EIJSBOUTS ASTENSIS ME FECIT MCMLXXXV *
II*V*HANS EGGEBRECHT
BEGINN DER STIFTUNG FÜR EIN „CARILLON” ST. KATHARINEN DANZIG
cis4 270 16,7 * EIJSBOUTS ASTENSIS ME FECIT ANNO MCMXCVIII *
MILLENIUM GEDANIAE
997–1997
RADA MIASTA GDAŃSKA
d4 262 15,8 * EIJSBOUTS ASTENSIS ME FECIT ANNO MCMXCVIII *
WOJEWODA GDAŃSKI
dis4 254 14,7 * EIJSBOUTS ASTENSIS ME FECIT ANNO MCMXCVIII *
RAFINERIA GDAŃSKA
e4 250 14,4 ŚW. JULIA
JULIA MAŁGORZATA WINDORBSKA SWOJEJ PATRONCE
f4 242 13,8 MUZEUM HISTORII MIASTA GDAŃSKA
W XXX LECIE POWSTANIA
1970–2000
fis4 236 12,9 CENTRALA PRODUKTÓW NAFTOWYCH CPN S.A.
ODDZIAŁ W GDAŃSKU
1998
g4 227 12 SZKOŁA ENGLISH UNLIMITED W GDAŃSKU
gis4 223 11,6 ZOFIA I WŁADYSŁAW PEST
a4 218 10,9 ZOFIA I JAN SEMIK
MARIAN KONOBA
b4 212 10,4 MIĘDZYNARODOWE TARGI GDAŃSKIE S.A.
h4 203 9,7 ŚW. PIOTR I PAWEŁ
KOCHANYM RODZICOM TERESIE I RYSZARDOWI
PIOTR I PAWEŁ ADAMOWICZOWIE
c5 201 9,8 HENRYKA, CZESŁAW I MAŁGORZATA SZWAJ
b0 1708 2835 Eijsbouts Astensis me fecit pro Gedano AD MMVI,
in memoriam Summi Pontificis Joannis Pauli II – Magni
Wołam: Niech zstąpi Duch Twój i odnowi oblicze tej Ziemi!
FIDE ET RATIONE, NON ARMIS
imię moje
Katarzyna
GSZ


Carillon Ratusza Głównego Miasta, 2000. Pod koniec grudnia 2000 zawieszono nowy carillon w wieży Ratusza Głównego Miasta, także pochodzący z ludwisarni Royal Eijsbouts. Inauguracyjny koncert jego dzwonów, w wykonaniu Gerta Oldenbeuvinga, odbył się w południe 31 XII 2000. Towarzyszył mu dźwięk tysięcy dzwonków w rękach zgromadzonych na Długim Targu gdańszczan, żegnających XX wiek. Składa się z 37 dzwonów w skali od g1 do a4, posiada mechanizm do gry automatycznej oraz klawiaturę umożliwiającą koncertowanie, wykonaną w systemie World Standard 2006. W trybie automatycznym carillon, połączony z zegarami wieżowymi, sterowany elektronicznie, sygnalizuje krótkimi utworami pełne godziny; grane są utwory chorałowe Johanna Sebastiana Bacha, tańce polskie z epoki renesansu, Rota Feliksa Nowowiejskiego (w południe), Hymn kaszubski i hymn Gaude Mater Polonia. W trybie ręcznym, za pomocą kontuaru z klawiaturą, używany jest do regularnego i okazjonalnego koncertowania.

Carillon Ratusza Głównego Miasta
Ton Średnica (mm) Waga (kg) Nazwa Fundatorzy
g1 1018 628 Solidarność Miasto Gdańsk
a1 911 451 Polegli Stoczniowcy Miasto Gdańsk
b1 817 326 Lech Bądkowski Miasto Gdańsk
c2 764 267 Obrońcy Westerplatte PZU SA Oddział Okręgowy w Gdańsku (współfundator)
cis2 733 236 Obrońcy Poczty Polskiej Miasto Gdańsk
d2 686 194 ks. Bronisław Komorowski Miasto Gdańsk
dis2 643 160 Lesser Giełdziński Miasto Gdańsk
e2 617 142 Ród Schopenhauerów Miasto Gdańsk
f2 579 117 Leopold Winter Miasto Gdańsk
fis2 556 104 Johann Carl Schultz Miasto Gdańsk
g2 522 87 Krzysztof C. Mrongowiusz Bank Gospodarki Żywnościowej SA
gis2 502 78 Jakob Kabrun Miasto Gdańsk
a2 472 65 Daniel Chodowiecki Miasto Gdańsk
ais2 444 54 Gottfried Lengnich Miasto Gdańsk
b2 428 49 Ród Gralathów OM INVESTMENT; REWITT Księgowi i Biegli Rewidenci
c3 403 41 Daniel F. Fahrenheit „FREGATA” SA
cis3 389 38 Ród Wittwercków Ambasada Królestwa Niderlandów Konsulat w Gdańsku
d3 367 32 Jan III Sobieski Kupcy Dominikańscy Spółka z o.o.
dis3 347 27 Jan Heweliusz DGT Spółka z o.o.
e3 336 25 Arendt Dickmann „Dziennik Bałtycki”
f3 318 22 Ród Benningków NETIA TELECOM SA
fis3 309 20 Johann Speymann Grzegorz Pellowski
g3 293 17 Ród Strakowskich Międzynarodowe Targi Gdańskie SA
gis3 285 16 Ród van den Blocków Jan Zacharewicz
a3 271 14 Ród Ferberów Stefan Grabski
ais3 258 13 Jan Bernard Bonifacio Cezary Wojciech Marek Windorbski
b3 252 12 Anthony von Obberghen Cezary Wojciech Marek Windorbski
c4 240 11 Johannes Moor Pracownicy Muzeum Historycznego Miasta Gdańska,

Bogna, Jadwiga, Andrzej, Lech Lipińscy, Małgorzata i Leszek Chroboczyńscy

cis4 235 10 Zygmunt II August AKOBI SA Drukarnia
d4 225 9 Komisja Morska Anna i Janusz Czerwińscy
dis4 216 8 Jan Dantyszek Port Lotniczy Gdańsk – Trójmiasto
e4 212 8 Kazimierz Jagiellończyk Paweł Adamowicz
f4 203 7 Konrad Leczkow ATLAS s.c.
fis4 200 7 HANZA Małgorzata Marczak
g4 192 6 Mściwój I Alicja Grodecka-Czubala
gis4 189 6 Świętopełk II Klasztor oo. Dominikanów w Gdańsku
a4 182 6 Święty Wojciech Maciej i Wojciech Kazienko
GSZ


Carillon Mobilny, 2009. Wykonany w 2009 na zlecenie władz Miasta Gdańska, także w ludwisarni Royal Eijsbouts. Składa się z 48 dzwonów o następstwie F1, G1–f6 o masie od 9 do 845 kg, łącznie 4868 kg. Dzwony zawieszone są w zbudowanej do tego celu przyczepie, holowanej przez ciągnik marki MAN 11.168, tam też znajduje się pulpit z klawiaturą do ręcznego grania typu World Standard 2006. Jest to jedyny w Polsce i jeden z ośmiu tego typu instrumentów w Europie. Umożliwia wykonywanie koncertów w miejscu postoju instrumentu. Carillonista w trakcie koncertu pozostaje w kontakcie z publicznością, czego pozbawiony jest podczas koncertu w wieży. Inauguracyjny koncert jego dzwonów, również w wykonaniu Gerta Oldenbeuvinga, odbył się u stóp Ratusza Głównego Miasta na Długim Targu 24 V 2009. Odbyły się już koncerty w Wilnie, Belgii, Holandii. W Brukseli w 2010 wykonano koncert szopenowski w ramach uroczystości organizowanej przez Parlament Europejski; wiele razy koncertowano w województwie pomorskim i kujawsko-pomorskim.

Koncerty. Gdańsk jest jedynym miastem w Polsce, który posiada – i to aż trzy – carillony koncertowe. Każdego roku latem (od 1999) odbywają się w Gdańsku festiwale muzyki carillonowej, głównie w okresie Jarmarku św. Dominika. Na carillonach Ratusza Głównego Miasta i kościoła św. Katarzyny grają polscy i zagraniczni carilloniści. Często towarzyszą im zespoły orkiestrowe i wirtuozi różnych instrumentów. Program Festiwalu ciągle się poszerza, a od 2007 letnie koncerty carillonowe objęte są patronatem konsulatów honorowych Belgii oraz Niderlandów. W 2006 odbył się, po raz pierwszy w Polsce, XVIII Światowy Kongres Carillonowy, zorganizowany przez Polskie Stowarzyszenie Carillonowe z siedzibą w Gdańsku, podczas którego prezentowano koncerty na gdańskich carillonach. 18 I 2019 – na apel miejskiej carillonistki Moniki Kaźmierczak, która zagrała na carillonie kościoła św. Katarzyny – kilkunastu carillonistów z całego świata (między innymi Belgii, Holandii, ale i Stanów Zjednoczonych), wykonało jednocześnie „Epitafium”, skomponowane tuż po śmierci prezydenta Pawła Adamowicza przez Katarzynę Kwiecień-Długosz. DP GSZ

Pierwsi (lub jedyni) carilloniści kościoła św. Katarzyny
1738–1748? Eltjen Wolthers
1754?–1766 Daniel Rothländer
1766–1798 Carl Gottfried Busch
1798–1803? Johann Ephraim Eggert
1803?–1843 Carl Friedrich Eggert
1843–1881 Friedrich Wilhelm Pfahl
1881–1895 Julius Johann Krieschen
1895–1905 Paul William Krieschen
1910–1920 Paul William Krieschen
1925–1942 Georg Edel
DP
Drugi carillonista kościoła św. Katarzyny
1754?–1766 Carl Gottfried Busch
1766–1798 Johann Ephraim Eggert
1794–1803? Carl Friedrich Eggert
1836–1843 Friedrich Wilhelm Pfahl
1843–1866 Carl Friedrich Müller
1866–1881 Julius Johann Krieschen
1882–1895 Paul William Krieschen
1895–1905 Walter Krieschen
1912–1920 Gustav Krieschen
1923–1925 Georg Edel
DP
Źródło „https://gdansk.gedanopedia.pl/index.php?title=CARILLONY&oldid=95306”
⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania