PUCKLITZ JOHANN DANIEL, muzyk, kompozytor
| Linia 5: | Linia 5: | ||
W latach 1745–1758 organizował otwarte prywatne koncerty oratoryjno-kantatowe, między innymi w [[DOM ANGIELSKI | Domu Angielskim]] i w swoim domu przy Große Mühlengasse (ul. Młyńska). Wraz z muzykami kapeli miejskiej wystawił w 1745 nowatorskie oratorium bożonarodzeniowe ''Über die Menschwerdung des Heilands'', z tzw. wolnym tekstem (bez cytatów biblijnych). Obszerniejsza i bardziej wartościowa była wystawiona w 1747 wielka [[KANTATA | kantata]] ''Der sehr unterschiedene Wandel und Tod der Gottlosen und Gottesfürchtigen'', w wykonaniu której użyto aktualnie wynalezionego instrumentu o wyglądzie zbliżonym do fisharmonii i brzmieniu dzwonkopodobnym (czelesty). Dobrze przyjęty koncert trzeba było powtórzyć. Trzecim autorskim koncertem była wystawiona w 1751 ''Geschichte Josephs in Egypten, da er sich seinen Brüdern entdecket''. Otrzymał też pierwszeństwo wykonania w Gdańsku Pasji Georga Philippa Telemanna (1747).<br/><br/> | W latach 1745–1758 organizował otwarte prywatne koncerty oratoryjno-kantatowe, między innymi w [[DOM ANGIELSKI | Domu Angielskim]] i w swoim domu przy Große Mühlengasse (ul. Młyńska). Wraz z muzykami kapeli miejskiej wystawił w 1745 nowatorskie oratorium bożonarodzeniowe ''Über die Menschwerdung des Heilands'', z tzw. wolnym tekstem (bez cytatów biblijnych). Obszerniejsza i bardziej wartościowa była wystawiona w 1747 wielka [[KANTATA | kantata]] ''Der sehr unterschiedene Wandel und Tod der Gottlosen und Gottesfürchtigen'', w wykonaniu której użyto aktualnie wynalezionego instrumentu o wyglądzie zbliżonym do fisharmonii i brzmieniu dzwonkopodobnym (czelesty). Dobrze przyjęty koncert trzeba było powtórzyć. Trzecim autorskim koncertem była wystawiona w 1751 ''Geschichte Josephs in Egypten, da er sich seinen Brüdern entdecket''. Otrzymał też pierwszeństwo wykonania w Gdańsku Pasji Georga Philippa Telemanna (1747).<br/><br/> | ||
Komponował muzykę religijną (oratoria, kantaty, msze, motety i arie, opracowania chorału protestanckiego) do niemieckich i łacińskich tekstów biblijnych oraz poezji autorów gdańskich: Johanna von Waasberghe i Johanna Bentzmanna; wyjątkiem jest jedyna świecka kantata solowa ''Freue dich Dantzig'' (''Ciesz się Gdańsku'', 1737), z dedykacją dla wówczas 10-letniego | Komponował muzykę religijną (oratoria, kantaty, msze, motety i arie, opracowania chorału protestanckiego) do niemieckich i łacińskich tekstów biblijnych oraz poezji autorów gdańskich: Johanna von Waasberghe i Johanna Bentzmanna; wyjątkiem jest jedyna świecka kantata solowa ''Freue dich Dantzig'' (''Ciesz się Gdańsku'', 1737), z dedykacją dla wówczas 10-letniego | ||
| − | [[GOLDBERG JOHANN GOTTLIEB | Johanna Gottlieba Goldberga]]. Rękopisy 62 kompozycji zapisał bibliotece Zappio-Johannitana ([[ZAPPIO ZACHARIAS | Zacharias Zappio]]), obecnie w zbiorach [[POLSKA AKADEMIA NAUK BIBLIOTEKA GDAŃSKA | Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej]], w tym między innymi kantatę noworoczną ''Ist jemand in Christo'' i kantatę na Boże Narodzenie ''Denen zu Zion wird ein Erlöser'' z charakterystyczną partią bombardu, instrumentu, który w XVIII wieku już w większej części Europy wychodził z użycia, a w gdańskiej muzyce wciąż odgrywał istotną rolę. Znajdują się tam też fragmenty oratorium ''Die Erschaffung von Adam und Eva'' (''Stworzenie Adama i Ewy'') jako przyczynek do oratorium o stworzeniu świata. {{author: BD}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] | + | [[GOLDBERG JOHANN GOTTLIEB | Johanna Gottlieba Goldberga]]. Rękopisy 62 kompozycji zapisał bibliotece Zappio-Johannitana ([[ZAPPIO ZACHARIAS | Zacharias Zappio]]), obecnie w zbiorach [[POLSKA AKADEMIA NAUK BIBLIOTEKA GDAŃSKA | Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej]], w tym między innymi kantatę noworoczną ''Ist jemand in Christo'' i kantatę na Boże Narodzenie ''Denen zu Zion wird ein Erlöser'' z charakterystyczną partią bombardu, instrumentu, który w XVIII wieku już w większej części Europy wychodził z użycia, a w gdańskiej muzyce wciąż odgrywał istotną rolę. Znajdują się tam też fragmenty oratorium ''Die Erschaffung von Adam und Eva'' (''Stworzenie Adama i Ewy'') jako przyczynek do oratorium o stworzeniu świata. {{author: BD}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> |
| + | '''Bibliografia''': <br/> | ||
| + | Güttler Hermann, ''Pucklitz Johann Daniel'', w: Altpreußische Biographie, Bd. II, Marburg/Lahn, 1967, s. 523. <br/> | ||
| + | Rauschning Hermann, ''Geschichte der Musik und Musikpflege in Danzig. Von den Anfängen bis zur Auflösung der Kirchenkapellen'', Danzig 1931, s. 349. <br/> | ||
| + | Szlagowska Danuta, ''Muzyczne dziedzictwo kościoła św. Jana w Gdańsku'', w: ''Kościół św. Jana w Gdańsku. W kręgu kultury sepulkralnej'', red. Jakub Szczepański, Gdańsk 2012, s. 97. | ||
Wersja z 15:32, 19 paź 2021
JOHANN DANIEL PUCKLITZ (ochrzczony 29 X 1705 Gdańsk – 11 I 1774 Gdańsk), muzyk, kompozytor, animator ruchu koncertowego. Syn Daniela, gdańskiego muzyka cechowego (1704–1709) i obywatela miasta Gdańska (od 1709). Od 1731 członek kapeli kościoła Najświętszej Marii Panny, od około 1740 muzyk kapeli Rady Miejskiej. Od około 1759 piwniczny w Dworze Artusa.
W latach 1745–1758 organizował otwarte prywatne koncerty oratoryjno-kantatowe, między innymi w Domu Angielskim i w swoim domu przy Große Mühlengasse (ul. Młyńska). Wraz z muzykami kapeli miejskiej wystawił w 1745 nowatorskie oratorium bożonarodzeniowe Über die Menschwerdung des Heilands, z tzw. wolnym tekstem (bez cytatów biblijnych). Obszerniejsza i bardziej wartościowa była wystawiona w 1747 wielka kantata Der sehr unterschiedene Wandel und Tod der Gottlosen und Gottesfürchtigen, w wykonaniu której użyto aktualnie wynalezionego instrumentu o wyglądzie zbliżonym do fisharmonii i brzmieniu dzwonkopodobnym (czelesty). Dobrze przyjęty koncert trzeba było powtórzyć. Trzecim autorskim koncertem była wystawiona w 1751 Geschichte Josephs in Egypten, da er sich seinen Brüdern entdecket. Otrzymał też pierwszeństwo wykonania w Gdańsku Pasji Georga Philippa Telemanna (1747).
Komponował muzykę religijną (oratoria, kantaty, msze, motety i arie, opracowania chorału protestanckiego) do niemieckich i łacińskich tekstów biblijnych oraz poezji autorów gdańskich: Johanna von Waasberghe i Johanna Bentzmanna; wyjątkiem jest jedyna świecka kantata solowa Freue dich Dantzig (Ciesz się Gdańsku, 1737), z dedykacją dla wówczas 10-letniego
Johanna Gottlieba Goldberga. Rękopisy 62 kompozycji zapisał bibliotece Zappio-Johannitana ( Zacharias Zappio), obecnie w zbiorach Polskiej Akademii Nauk Biblioteki Gdańskiej, w tym między innymi kantatę noworoczną Ist jemand in Christo i kantatę na Boże Narodzenie Denen zu Zion wird ein Erlöser z charakterystyczną partią bombardu, instrumentu, który w XVIII wieku już w większej części Europy wychodził z użycia, a w gdańskiej muzyce wciąż odgrywał istotną rolę. Znajdują się tam też fragmenty oratorium Die Erschaffung von Adam und Eva (Stworzenie Adama i Ewy) jako przyczynek do oratorium o stworzeniu świata.
Bibliografia:
Güttler Hermann, Pucklitz Johann Daniel, w: Altpreußische Biographie, Bd. II, Marburg/Lahn, 1967, s. 523.
Rauschning Hermann, Geschichte der Musik und Musikpflege in Danzig. Von den Anfängen bis zur Auflösung der Kirchenkapellen, Danzig 1931, s. 349.
Szlagowska Danuta, Muzyczne dziedzictwo kościoła św. Jana w Gdańsku, w: Kościół św. Jana w Gdańsku. W kręgu kultury sepulkralnej, red. Jakub Szczepański, Gdańsk 2012, s. 97.
