MROCZKO MARIAN, profesor Uniwersytetu Gdańskiego

Wersja z 18:52, 22 lut 2021

MARIAN MROCZKO (22 XII 1938 Borynia, woj. lwowskie, obecnie Ukraina – 30 IV 2017 Gdańsk), historyk, profesor Uniwersytetu Gdańskiego (UG). Syn Władysława i Teofili z domu Krzyczkowskiej, miał pięcioro rodzeństwa. Od 1945 mieszkał z rodziną w Brzegach powiat Trzcinka (Wielkopolska), gdzie ojciec otrzymał gospodarstwo rolne. W 1956 zdał maturę w Liceum Ogólnokształcącym w Krzyżu Wielkopolskim.

W roku szkolnym 1956/957 był nauczycielem w szkole podstawowej w Trzciance. Od 1957 do 1959 studiował w Studium Nauczycielskim w Poznaniu, pracując jednocześnie w dwóch poznańskich szkołach podstawowych. W roku szkolnym 1959/1960 był ponownie nauczycielem w szkole w Trzcince.

W Gdańsku od 1960, w 1963 absolwent Wydziału Filologiczno-Historycznego Wyższej Szkoły Pedagogicznej, magister historii. W roku szkolnym pracował jako nauczyciel historii w Szkole Podstawowej nr 52 i jako zastępca dyrektora w Zasadniczej Szkole Zawodowej nr 3 w Gdańsku-Letnicy. W latach 1963–1974 był nauczycielem historii w Zespole Szkół Mechanicznych w Pucku (Szkoła Zawodowa i Technikum), od 1964 zastępca dyrektora, od 1969 dyrektor. W 1972 w Instytucie Historii UG uzyskał doktorat na podstawie pracy Geneza i oblicze ideowo-polityczne Związku Obrony Kresów Zachodnich 1921-1934 (promotor: Roman Wapiński). W roku szkolnym 1973/1974 pracował jako starszy wykładowca i zastępca dyrektora Instytutu Kształcenia Nauczycieli i Badań Oświatowych w Gdańsku.

Od 1974 do 2004 pracował na UG, od 1981 doktor habilitowany, od 1982 docent, od 1991 profesor nadzwyczajny (uczelniany) UG, od 1995 profesor nadzwyczajny (tytularny), od 2000 profesor zwyczajny. W latach 1984–1987 prodziekan do spraw studiów zaocznych, w 1987-1990 prodziekan do spraw nauczania Wydziału Humanistycznego UG, w 1993–1996 dyrektor Instytutu Historii, w 1997–2004 kierownik Zakładu Historii Najnowszej Polski. Jednocześnie w latach 1990–1996 pracował (na pół etatu) jako docent w Instytucie Historii Wyższe Szkoły Pedagogicznej (WSP) w Słupsku, w roku akademicki 1992/1993 (na pół etatu) w Nauczycielskim Kolegium Języków Obcych w Elblągu, w latach 1994–2004 (etat) w Bałtyckiej Wyższej Szkole Humanistycznej w Koszalinie. Od 2003 na emeryturze, na UG pracował do końca roku akademickiego 2003/2004. Od roku akademickiego 2004/2005 do 2011 roku pracował w Akademii Pomorskiej w Słupsku (do 2000 WSP, w 2000–2006 Akademia Pedagogiczna), gdzie od 2005 był kierownikiem Zakładu Historii Najnowszej Powszechnej. W latach 2011–2017 pracował w Akademii Marynarki Wojennej w Gdyni.

Autor i współautor publikacji na temat myśli zachodniej, biografistyki, organizacji społecznych, naukowych, historii gospodarczej, w tym między innymi monografii: Związek Obrony Kresów Zachodnich 1921–1943. Powstanie i działalność (Gdańsk 1977); Problemy kształtowania myśli zachodniej w Drugiej Rzeczypospolitej (Gdańsk 1981); Polska myśl zachodnia 1918–1939. Kształtowanie i upowszechnianie (Poznań 1986), Ziemie dzielnicy pruskiej w polskich koncepcjach i działalności politycznej 1864–1939 (Gdańsk 1994); Stanisław Kozicki (1876–1958). Biografia polityczna (Gdańsk 1999); Eugeniusz Romer (1871–1954). Biografia polityczna (Słupsk 2008).

Od 1975 do 1999 wiceprzewodniczący i przewodniczący Olimpiady Historycznej Polskiego Towarzystwa Historycznego w okręgu gdańskim. Od 1984 do 2004 przewodniczący Międzywojewódzkiej Komisji Kwalifikacyjnej do Spraw Stopni Specjalizacji Zawodowej Nauczycieli z zakresu historii. W latach 1980–2017 członek Instytutu Zachodniego w Poznaniu, w 1984–2017 – Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie. W latach 1985–1991 członek Wojewódzkiej Rady Postępu Pedagogicznego, członek Zarządu oddziału gdańskiego Społecznej Fundacji Pamięci Narodu Polskiego. Od 1994 do 2017 członek Rady Naukowej Instytutu Bałtyckiego. W latach 1996–2006 członek Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk, w 1985–2017 wiceprzewodniczący Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, od 1993 do 1998 przewodniczący Wydziału I Nauk Społecznych i Humanistycznych, w latach 2005–2016 – Polskiego Towarzystwa Nautologicznego, Polskiego Towarzystwa Historycznego, gdzie był w latach 1982–1985 i 2003–2006 członkiem Zarządu Głównego, wiceprzewodniczącym i skarbnikiem oddziału gdańskiego. W latach 1998–2004 był członkiem Komisji Akredytacyjnej na kierunku historia.

Był członkiem komitetów redakcyjnych „Rocznika Gdańskiego”, „Rocznika Elbląskiego”, „Komunikatów Instytutu Bałtyckiego” ( Instytut Bałtycki), „Tek Gdańska”, „Nautologii”, „Studiów Bałtyckich” (Koszalin) oraz członkiem Rady Programowej „Klio” (Toruń).

W latach 1962–1988 członek PZPR. Odznaczony między innymi Złotym Krzyżem Zasługi (1977), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1990), odznaką „Za Zasługi dla Gdańska” (1980), otrzymał nagrodę Instytutu Zachodniego w Poznaniu (1987).

Pochowany na cmentarzu Garnizonowym). WP