CMENTARZE NA TERENIE ŚRÓDMIEŚCIA. GŁÓWNE MIASTO

'''CMENTARZE NA TERENIE ŚRÓDMIEŚCIA. GŁÓWNE MIASTO. Najświętszej Marii Panny''' (St. Marien-Kirchhof). Najstarszy cmentarz na Głównym Mieście, powstał przy parafialnym [[KOŚCIÓŁ WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY | kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny]] (NMP), w trakcie budowy którego w 1343 przeznaczono pod cmentarz obszar wielkości 90 × 90 m, znajdujący się po północnej stronie kościoła, od ul. św. Ducha. Udokumentowane funkcjonowanie w roku 1352; w 1363 określono, że pochówki na nim zarówno biednych, jak i bogatych miały być wolne od opłat, natomiast w samym kościele NMP chować można było tylko prałatów i zwierzchników kościoła (a więc Krzyżaków), co nie przeszkodziło pochówkom w kaplicach kościoła przedstawicieli patrycjatu czy wybitniejszych przedstawicieli cechów, fundatorów tych kaplic. W roku 1514 zamknięto i wybrukowano część zachodnią. W początku XVI wieku istniał cmentarz protestancki po stronie południowej kościoła NMP, dochodzący do ul. Chlebnickiej. Zachowała się po nim datowana na 1551 brama cmentarna (tzw. Portal Rady). Funkcjonował do roku 1807, określany wówczas jako przepełniony, zamknięty w 1819, nie istnieje. {{author: BŚ}} <br /><br /> '''Szpitala św. Ducha''' (Heilig-Geist-Hospital), ul. Tobiasza, ul. U Furty (Tobiasgasse, Am Haustor), katolicki, od połowy XVI wieku ewangelicki. Kolejny z cmentarzy tego szpitala, funkcjonującego przed rokiem 1308 w mieście na prawie lubeckim ([[STARE MIASTO | Stare Miasto]]), następnie przy ul. św. Ducha, od 1353–1357 w omawianym miejscu. Założony między budynkiem szpitala a murami miejskimi; od roku 1782 zaprzestano na nim systematycznych pogrzebów, ostatnie 4 odnotowane w roku 1830. Nie istnieje. {{author: JWL}} <br /><br /> '''Szpitala św. Gertrudy'''. Założony w roku 1342 wraz ze szpitalem tuż przy granicy Głównego Miasta, na wysokości Przedbramia ul. Długiej, po zachodniej stronie [[KANAŁ RADUNI | Kanału Raduni]] (obecnie Targ Rakowy). Przeznaczony na pochówki ludzi biednych i zmarłych na zarazę (komunalny). W czasie zarazy w Gdańsku w roku 1484 (od lipca do jesieni) pochowano na nim podobno 5400 osób. W związku z rozbudową [[FORTYFIKACJE | fortyfikacji]] i przeniesieniem [[SZPITAL ŚW. GERTRUDY | szpitala św. Gertrudy]] na Zaroślak, w 1538 zakazano dalszych pochówków, dopuszczając tylko korzystanie z grobów dziedzicznych (do 1563). Ślady istnienia (nagrobki) notowane jeszcze w początku XVIII wieku; jego funkcję przejął cmentarz Bożego Ciała. {{author: BŚ}} <br /><br /> '''Św. Jana''' (St. Johannis-Kirchhof), parafialny, ul. Świętojańska, ul. Minogi (Johannisgasse, Neunaugengasse), katolicki, od roku 1559 ewangelicki. Powstał wraz z [[KOŚCIÓŁ ŚW. JANA CHRZCICIELA I ŚW. JANA APOSTOŁA | kościołem św. Jana]] w XIV wieku. Znajdował się na długim, wąskim pasie terenu przy północnej ścianie kościoła; od zachodu (ul. Minogi) zamknięty murem i bramą, zajmował około 0,1 ha. Druga brama cmentarza była przy prezbiterium, od ul. Świętojańskiej. W początku XVIII wieku wybudowano kaplicę cmentarną, od strony zachodniej przylegającą do nawy północnej. W roku 1807 uznany za przepełniony. Nazwę St. Johannis-Kirchhof nosiła ulica między kościołem a ul. Straganiarską i Warzywniczą. {{author: JWL}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]]