WOJDAKOWSKI TOMASZ, działacz opozycji demokratycznej

Wersja z 08:51, 23 sie 2024

Tomasz Wojdakowski, lata 80. XX w.

Tablica pamiątkowa Tomasza Wojdakowskiego, zawieszona w 2019 na budynku w którym mieszkał przy al. Grunwaldzkiej 581

TOMASZ WOJDAKOWSKI (25 II 1956 Gdańsk – 1 IX 2015 Gdańsk), działacz opozycji demokratycznej. Syn Henryka (7 III 1917 – 4 XI 1959 Gdańsk), pracownika Północnej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych (DOKP) w Gdańsku, i Anny z domu Dmochowskiej (9 VI 1925 – 19 IX 2009 Gdańsk). Młodszy brat Adama (ur. 15 I 1950 Gdańsk), absolwenta Wydziału Mechaniczno-Technologicznego Politechniki Gdańskiej (1981), autora kliku patentów, od 1970 uczestnika strajków na Wybrzeżu, uczestnik niezależnego ruchu wydawniczego, organizatora transportu, lokali, sprzętu i materiałów poligraficznych, drukarza i kolportera wydawnictw drugiego obiegu, współpracownika m.in. Bogdana Borusewicza, Wojciecha i Izabeli Falkowskich, Piotra Kapczyńskiego, Danuty Zientarskiej.

W 1976 absolwent Liceum Ogólnokształcącego Zakonu Pijarów w Krakowie. Po czerwcu 1976, za sprawą Mariusza Muskata, nawiązał kontakt ze środowiskiem opozycyjnym na Wybrzeżu. Dzięki stanowisku ojca mógł korzystać z niemal bezpłatnych przejazdów kolejowych po całym kraju. Na prośbę Bogdana Borusewicza przewoził niezależną prasę, głównie KOR-owską, na trasie Warszawa–Gdańsk. W stolicy poznał Piotra Kapczyńskiego, studiującego na IV roku SGPiS, Jerzego Strzeleckiego, Seweryna Blumsztajna, Henryka i Ludwikę Wujców, Helenę i Witolda Łuczywo.

Akcji przerzutu pism nie przerwało zatrzymanie go w 1978 przez Służbę Bezpieczeństwa (SB). Opracował nowy sposób przewozu bez konieczności podróżowania. Dysponując specjalnym kolejarskim kluczem, otwierano klapę w suficie w drugiej toalecie przedostatniego wagonu (tak się umawiano) i tam umieszczano prasę i książki. Na umówiony sygnał kurier wsiadał na Dworcu Gdańsk Główny do pociągu z Warszawy i odbierał ukryty towar, po czym wysiadał na stacji w Sopocie. W 1979, jako współpracownik Biura Interwencyjnego Komitetu Obrony Robotników (KOR) na Wybrzeżu (kontakt z Lechem Kaczyńskim), przewoził pieniądze dla represjonowanych. Od 1978 uczestnik akcji ulotkowych oraz obchodów rocznicowych Grudnia’70 i 11 Listopada. 18 XII 1978 przemawiał do zebranych pod Bramą nr 2 Stoczni Gdańskiej. W 1978 oraz w listopadzie i grudniu 1979 zatrzymywany prewencyjnie na 48 godzin przed organizowanymi przez opozycję uroczystościami. W latach 1978–1979 kolportował przed wiejskimi kościołami województwa gdańskiego ulotki Komitetów Samoobrony Chłopskiej. W 1979–1980 działacz Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, drukarz, kolporter i uczestnik akcji ulotkowych.

W 1979–1980 ekspedytor portowy w Przedsiębiorstwie Spedycji Międzynarodowej C. Hartwig w Gdańsku, pracował na terenie Zarządu Portu w Gdańsku. Wiosną 1980 „opiekujący” się zakładem funkcjonariusz SB zaproponował mu współpracę, obiecując otrzymanie mieszkania, ułatwienie dostania się na studia itp. Po odmowie, po dwóch tygodniach Straż Portowa odebrała mu przepustkę, uniemożliwiając wstęp na teren portu, a dyrekcja „Hartwigu” wręczyła wypowiedzenie z pracy. Złożył bezskuteczne odwołanie do Sądu Pracy (sprawę prowadziła sędzina Anna Kurska). Do sierpnia 1980 pracował jako inspektor ekonomiczny w Izbie Rzemieślniczej w Gdańsku.

14 VIII 1980, przed godziną 6:00, m.in. z Janem Karandziejem, rozdawał stoczniowcom jadącym do pracy Szybką Koleją Miejską (SKM) na trasie Gdańsk Oliwa–Gdańsk Główny ulotki WZZ Wybrzeża informujące o zwolnieniu z pracy w Stoczni Gdańskiej Anny Walentynowicz. Od września 1980 do września 1981 drukarz w drukarni Międzyzakładowego Komitetu Zakładowego/Zarządu Regionu w Gdańsku; na początku grudnia 1981 w Biurze Informacji i Propagandy Komisji Krajowej.

Po wprowadzeniu stanu wojennego od 13 XII 1981 do 6 II 1982 internowany w Ośrodku Odosobnienia w Strzebielinku. Od sierpnia 1983 na emigracji w USA, sekretarz polskiego Towarzystwa Kulturalno-Społecznego w Bostonie, wraz z Pawłem Bąkowskim organizował imprezy wspomagające podziemną „Solidarność” w Polsce, współpracownik Radia Wolna Europa. W latach 90. XX w. sekretarz Rady Szkoły Języka Polskiego w Bostonie, członek rady parafialnej przy kościele Matki Boskiej Częstochowskiej w Bostonie, w 1998–2006 i od 2012 do śmierci, w radzie dyrektorów Fundacji Kultury Polskiej w Bostonie, w 1999–2001 w Komisji Apostolatu Polskiego przy Episkopacie USA, opiniującej sprawy dotyczące środowisk polonijnych. W latach 1983–2011 zawodowo zajmował się poligrafią. Od 2011 na rencie, powrócił do Gdańska. Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2012). Pochowany na cmentarzu Srebrzysko. 28 IV 2019, w ramach obchodów 41. rocznicy powstania Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża, na fasadzie bloku w którym mieszkał w Gdańsku-Żabiance odsłonięto poświęconą mu tablicę. ArKa









Bibliografia:
Relacja Tomasza Wojdakowskiego (2013).
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku, akta paszportowe; akta SO kryptonim „Klan”.
Cenckiewicz Sławomir, Gontarczyk Piotr, SB a Lech Wałęsa. Przyczynek do biografii, Gdańsk–Warszawa–Kraków 2008.
Gwiazdozbiór w „Solidarności”. Joanna i Andrzej Gwiazdowie w rozmowie z Remigiuszem Okraską, Łódź 2009.
Kazański Arkadiusz, Województwo gdańskie, w: „Trzynastego grudnia roku pamiętnego…”. Internowani w stanie wojennym z powodów politycznych z województw bydgoskiego, elbląskiego, gdańskiego, słupskiego, toruńskiego i włocławskiego, red. Igor Hałagida, Bydgoszcz–Gdańsk 2011.
Kazański Arkadiusz, Wojdakowski Tomasz, https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/19475,Wojdakowski-Tomasz.html?search=8082134.