ŻYLICZ ALICJA, profesor nauk biologicznych
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{web}} | {{web}} | ||
− | '''ALICJA ŻYLICZ''' (ur. 30 III 1952 Stare Modzele, województwo podlaskie), chemiczka, biochemiczka, profesorka w zakresie nauk biologicznych. W 1971 absolwentka Liceum Ogólnokształcącego w Zambrowie. W 1976 absolwentka Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii [[UNIWERSYTET GDAŃSKI | Uniwersytetu Gdańskiego]] (UG), magistra chemii. W 1985, na podstawie rozprawy ''Specyficzność substratowa bakteryjnych białek opiekuńczych'', doktor nauk chemicznych (przewód w Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu). Od 1998 doktor habilitowany nauk chemicznych w zakresie biochemii | + | '''ALICJA ŻYLICZ''' (ur. 30 III 1952 Stare Modzele, województwo podlaskie), chemiczka, biochemiczka, profesorka w zakresie nauk biologicznych. W 1971 absolwentka Liceum Ogólnokształcącego w Zambrowie. W 1976 absolwentka Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii [[UNIWERSYTET GDAŃSKI | Uniwersytetu Gdańskiego]] (UG), magistra chemii. W 1985, na podstawie rozprawy ''Specyficzność substratowa bakteryjnych białek opiekuńczych'', doktor nauk chemicznych (przewód w Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu). Od 1998 doktor habilitowany nauk chemicznych w zakresie biochemii (przewód w Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu). Od 2003 profesor (tytularny) nauk biologicznych. <br/><br/> |
− | W latach 1976–1990 związana była z Instytutem Chemii UG; w 1992–1994 z Wydziałem Biologii, w 1995–2000 z [[MIĘDZYUCZELNIANY WYDZIAŁ BIOTECHNOLOGII UNIWERSYTETU GDAŃSKIEGO I GDAŃSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO | Międzyuczelnianym Wydziałem Biotechnologii UG i Akademii Medycznej w Gdańsku]]. W latach 2000–2019 zatrudniona była w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie, jednocześnie w 2001–2004 także na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. W | + | W latach 1976–1990 związana była z Instytutem Chemii UG; w 1992–1994 z Wydziałem Biologii, w 1995–2000 z [[MIĘDZYUCZELNIANY WYDZIAŁ BIOTECHNOLOGII UNIWERSYTETU GDAŃSKIEGO I GDAŃSKIEGO UNIWERSYTETU MEDYCZNEGO | Międzyuczelnianym Wydziałem Biotechnologii UG i Akademii Medycznej w Gdańsku]]. W latach 2000–2019 zatrudniona była w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie (MIBMiK), jednocześnie w 2001–2004 także na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. W MIBMiK pełniła funkcje zastępcy kierownika Zakładu Biologii Molekularnej (2000–2018) oraz kierownika Pracowni Aparatury Specjalnej (2018–2022).<br/><br/> |
Odbyła staże naukowe w USA: w University of Maryland at Baltimore (Department of Biochemistry and Molecular Biology, 1988–1991) i University of Utah (Department of Cellular, Viral and Molecular Biology, 1994), a także w Szwajcarii: University of Geneva (Department of Biochemistry, 1999–2000). <br/><br/> | Odbyła staże naukowe w USA: w University of Maryland at Baltimore (Department of Biochemistry and Molecular Biology, 1988–1991) i University of Utah (Department of Cellular, Viral and Molecular Biology, 1994), a także w Szwajcarii: University of Geneva (Department of Biochemistry, 1999–2000). <br/><br/> | ||
− | Jej zainteresowania naukowe ewoluowały wraz z wkraczaniem w nowe obszary chemii, biochemii, biofizyki i biologii molekularnej oraz rozwojem współpracy naukowej z ośrodkami krajowymi i zagranicznymi. Początkowo zajmowała się równowagami kwasowo-zasadowymi w środowiskach niewodnych. W trakcie pracy na Wydziałach Biologii (UG) i Biotechnologii (UG/AMG) oraz dwóch kolejnych staży zagranicznych skupiała się na budowie, funkcjach i specyficzności substratowej prokariotycznych białek opiekuńczych oraz proteaz serynowych. W okresie działalności w | + | Jej zainteresowania naukowe ewoluowały wraz z wkraczaniem w nowe obszary chemii, biochemii, biofizyki i biologii molekularnej oraz rozwojem współpracy naukowej z ośrodkami krajowymi i zagranicznymi. Początkowo zajmowała się równowagami kwasowo-zasadowymi w środowiskach niewodnych. W trakcie pracy na Wydziałach Biologii (UG) i Biotechnologii (UG/AMG) oraz dwóch kolejnych staży zagranicznych skupiała się na budowie, funkcjach i specyficzności substratowej prokariotycznych białek opiekuńczych oraz proteaz serynowych. W okresie działalności w (MIBMiK) rozwijała tematykę dotyczącą roli eukariotycznych białek opiekuńczych w transformacji nowotworowej. Znaczący wkład do wiedzy z zakresu biochemii, biofizyki i biologii molekularnej wnoszą wyniki jej badań, w których wykazała, że ludzkie białka opiekuńcze z rodziny HSP90, HSP70 i HSP40 aktywują transkrypcyjnie białko TP53 występujące w formie nieaktywnej w komórkach nie mających właściwości onkogennych, natomiast w komórkach niektórych typów nowotworów białka te powodują, nabywanie przez zmutowane TP53, nowe właściwości onkogenei – co w efekcie prowadzi do rozwoju nowotworu, przerzutowania i chemiooporności pacjentek z nowotworem piersi. <br/><br/> |
− | Współautorka prac opublikowanych m.in. w „Nature“, „EMBO Journal“, „EMBO Reports“, „PNAS“, „Oncogene“, „Journal of Immunology“, „Scientific Reports“, „Journal of Biological Chemistry“ oraz „Cell Reports“. Wyróżniona dwukrotnie zespołową nagrodą | + | Współautorka prac opublikowanych m.in. w „Nature“, „EMBO Journal“, „EMBO Reports“, „PNAS“, „Oncogene“, „Journal of Immunology“, „Scientific Reports“, „Journal of Biological Chemistry“ oraz „Cell Reports“. Wyróżniona dwukrotnie zespołową nagrodą Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego za cykl publikacji poświęconych białkom opiekuńczym oraz za opisanie na poziomie molekularnym podstaw immunologicznych zaburzeń w stwardnieniu rozsianym. Dwukrotna laureatka Nagrody im. Jakuba Parnasa za najlepszą pracę wykonaną w polskich laboratoriach (2005, 2010). Żona [[ŻYLICZ MACIEJ, profesor Uniwersytetu Gdańskiego | Macieja Żylicza]], profesora. {{author:EŁ}} |
[[Category: Hasła w przygotowaniu]] | [[Category: Hasła w przygotowaniu]] |
Wersja z 06:58, 24 paź 2023
ALICJA ŻYLICZ (ur. 30 III 1952 Stare Modzele, województwo podlaskie), chemiczka, biochemiczka, profesorka w zakresie nauk biologicznych. W 1971 absolwentka Liceum Ogólnokształcącego w Zambrowie. W 1976 absolwentka Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Gdańskiego (UG), magistra chemii. W 1985, na podstawie rozprawy Specyficzność substratowa bakteryjnych białek opiekuńczych, doktor nauk chemicznych (przewód w Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu). Od 1998 doktor habilitowany nauk chemicznych w zakresie biochemii (przewód w Instytucie Chemii Bioorganicznej PAN w Poznaniu). Od 2003 profesor (tytularny) nauk biologicznych.
W latach 1976–1990 związana była z Instytutem Chemii UG; w 1992–1994 z Wydziałem Biologii, w 1995–2000 z Międzyuczelnianym Wydziałem Biotechnologii UG i Akademii Medycznej w Gdańsku. W latach 2000–2019 zatrudniona była w Międzynarodowym Instytucie Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie (MIBMiK), jednocześnie w 2001–2004 także na Wydziale Chemii Uniwersytetu Warszawskiego. W MIBMiK pełniła funkcje zastępcy kierownika Zakładu Biologii Molekularnej (2000–2018) oraz kierownika Pracowni Aparatury Specjalnej (2018–2022).
Odbyła staże naukowe w USA: w University of Maryland at Baltimore (Department of Biochemistry and Molecular Biology, 1988–1991) i University of Utah (Department of Cellular, Viral and Molecular Biology, 1994), a także w Szwajcarii: University of Geneva (Department of Biochemistry, 1999–2000).
Jej zainteresowania naukowe ewoluowały wraz z wkraczaniem w nowe obszary chemii, biochemii, biofizyki i biologii molekularnej oraz rozwojem współpracy naukowej z ośrodkami krajowymi i zagranicznymi. Początkowo zajmowała się równowagami kwasowo-zasadowymi w środowiskach niewodnych. W trakcie pracy na Wydziałach Biologii (UG) i Biotechnologii (UG/AMG) oraz dwóch kolejnych staży zagranicznych skupiała się na budowie, funkcjach i specyficzności substratowej prokariotycznych białek opiekuńczych oraz proteaz serynowych. W okresie działalności w (MIBMiK) rozwijała tematykę dotyczącą roli eukariotycznych białek opiekuńczych w transformacji nowotworowej. Znaczący wkład do wiedzy z zakresu biochemii, biofizyki i biologii molekularnej wnoszą wyniki jej badań, w których wykazała, że ludzkie białka opiekuńcze z rodziny HSP90, HSP70 i HSP40 aktywują transkrypcyjnie białko TP53 występujące w formie nieaktywnej w komórkach nie mających właściwości onkogennych, natomiast w komórkach niektórych typów nowotworów białka te powodują, nabywanie przez zmutowane TP53, nowe właściwości onkogenei – co w efekcie prowadzi do rozwoju nowotworu, przerzutowania i chemiooporności pacjentek z nowotworem piersi.
Współautorka prac opublikowanych m.in. w „Nature“, „EMBO Journal“, „EMBO Reports“, „PNAS“, „Oncogene“, „Journal of Immunology“, „Scientific Reports“, „Journal of Biological Chemistry“ oraz „Cell Reports“. Wyróżniona dwukrotnie zespołową nagrodą Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego za cykl publikacji poświęconych białkom opiekuńczym oraz za opisanie na poziomie molekularnym podstaw immunologicznych zaburzeń w stwardnieniu rozsianym. Dwukrotna laureatka Nagrody im. Jakuba Parnasa za najlepszą pracę wykonaną w polskich laboratoriach (2005, 2010). Żona Macieja Żylicza, profesora.