BASZTA NAROŻNA
| (Nie pokazano 1 wersji utworzonej przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | [[File: 1_Dwór_Miejski.png |thumb| Baszta Narożna, przed nią (ze stromym dachem) Baszta Mała, według [[WILLER PETER | Petera Willera]], 1687]] | + | [[File: 1_Dwór_Miejski.png |thumb| Baszta Narożna, przed nią (ze stromym dachem) Baszta Mała, według [[WILLER PETER, architekt, grafik, kartograf | Petera Willera]], 1687]] |
[[File:1_Baszta_Narożna.jpg|thumb| [[DWÓR MIEJSKI | Dwór Miejski]], Baszta Narożna, przed nią (ze stromym dachem) Baszta Mała, Zygmunt Vogel 1788-1790]] | [[File:1_Baszta_Narożna.jpg|thumb| [[DWÓR MIEJSKI | Dwór Miejski]], Baszta Narożna, przed nią (ze stromym dachem) Baszta Mała, Zygmunt Vogel 1788-1790]] | ||
| − | [[File:2_Baszta_Narożna.jpg|thumb|Baszta Narożna i [[DWÓR MIEJSKI| Dwór Miejski]], widok od strony zachodniej, akwarela [[RANDT AUGUST LOBEGOTT| Augusta Lobegotta Randta]] z 1856 na podstawie rysunku z lat 20. XIX wieku]] | + | [[File:2_Baszta_Narożna.jpg|thumb|Baszta Narożna i [[DWÓR MIEJSKI| Dwór Miejski]], widok od strony zachodniej, akwarela [[RANDT AUGUST LOBEGOTT, kupiec, malarz–amator| Augusta Lobegotta Randta]] z 1856 na podstawie rysunku z lat 20. XIX wieku]] |
| − | [[File:3_Baszta_Narożna.jpg|thumb|Baszta Narożna i [[DWÓR MIEJSKI| Dwór Miejski]], [[SCHULTZ JOHANN CARL| Johann Carl Schultz]], 1850]] | + | [[File:3_Baszta_Narożna.jpg|thumb|Baszta Narożna i [[DWÓR MIEJSKI| Dwór Miejski]], [[SCHULTZ JOHANN CARL, artysta malarz, pedagog| Johann Carl Schultz]], 1850]] |
[[File:Baszta Narożna, widok od strony północno-wschodniej, około 1890.JPG|thumb|Baszta Narożna, widok od strony północno-wschodniej,<br />około 1890]] | [[File:Baszta Narożna, widok od strony północno-wschodniej, około 1890.JPG|thumb|Baszta Narożna, widok od strony północno-wschodniej,<br />około 1890]] | ||
[[File:3._Baszta_Narożna.JPG|thumb|Baszta Narożna, początek XX wieku]] | [[File:3._Baszta_Narożna.JPG|thumb|Baszta Narożna, początek XX wieku]] | ||
| Linia 11: | Linia 11: | ||
'''BASZTA NAROŻNA''', u zbiegu obecnej ul. Ogarnej i Bogusławskiego. Najstarsza z zachowanych baszt gdańskich, w południowo-zachodnim narożniku [[MURY OBRONNE | murów obronnych]] [[GŁÓWNE MIASTO | Głównego Miasta]]. Kamień węgielny pod jej budowę położono 26 III 1342 i od niej rozpoczęto budowę głównomiejskich murów. Prostokątna w poziomie przyziemia, pięciokątna na wyższych kondygnacjach, pięciokondygnacyjna, ceglana, nakryta stromym dachem wielospadowym. Wysokość 15 m, rzut w poziomie przyziemia około 6 × 12 m, grubość murów 1–1,5 m, pierwotnie nie miała ściany od strony miasta.<br/><br/> | '''BASZTA NAROŻNA''', u zbiegu obecnej ul. Ogarnej i Bogusławskiego. Najstarsza z zachowanych baszt gdańskich, w południowo-zachodnim narożniku [[MURY OBRONNE | murów obronnych]] [[GŁÓWNE MIASTO | Głównego Miasta]]. Kamień węgielny pod jej budowę położono 26 III 1342 i od niej rozpoczęto budowę głównomiejskich murów. Prostokątna w poziomie przyziemia, pięciokątna na wyższych kondygnacjach, pięciokondygnacyjna, ceglana, nakryta stromym dachem wielospadowym. Wysokość 15 m, rzut w poziomie przyziemia około 6 × 12 m, grubość murów 1–1,5 m, pierwotnie nie miała ściany od strony miasta.<br/><br/> | ||
W 2. połowie XIV wieku przebudowana, kondygnacje powyżej przyziemia zaopatrzono w ścięte narożniki. Wieloboczne kondygnacje ozdobiono ostrołukowo zwieńczonymi blendami (płytkimi wnękami w murze), pomiędzy którymi umieszczono tynkowane tarcze (element wyjątkowy w gdańskiej architekturze obronnej średniowiecza). Ostateczny kształt uzyskała w 2. połowie XV wieku, kiedy wymurowano ścianę zamykającą basztę od strony miasta. Wzmocniono również jej walory obronne przez wybudowanie przed nią niskiej (obecnie nie istnieje) cylindrycznej baszty, zwanej Małą, chroniącej narożnik muru niskiego. W latach 1856–1857, wraz z zespołem zabudowy [[DWÓR MIEJSKI | Dworu Miejskiego]], przebudowana na siedzibę straży pożarnej.<br/><br/> | W 2. połowie XIV wieku przebudowana, kondygnacje powyżej przyziemia zaopatrzono w ścięte narożniki. Wieloboczne kondygnacje ozdobiono ostrołukowo zwieńczonymi blendami (płytkimi wnękami w murze), pomiędzy którymi umieszczono tynkowane tarcze (element wyjątkowy w gdańskiej architekturze obronnej średniowiecza). Ostateczny kształt uzyskała w 2. połowie XV wieku, kiedy wymurowano ścianę zamykającą basztę od strony miasta. Wzmocniono również jej walory obronne przez wybudowanie przed nią niskiej (obecnie nie istnieje) cylindrycznej baszty, zwanej Małą, chroniącej narożnik muru niskiego. W latach 1856–1857, wraz z zespołem zabudowy [[DWÓR MIEJSKI | Dworu Miejskiego]], przebudowana na siedzibę straży pożarnej.<br/><br/> | ||
| − | W 1945 zniszczony został dach i ściana od strony miasta, wypaleniu uległo wnętrze. Zabezpieczona (bez odbudowy tylnej ściany), 5 VI 1960, podczas wichury, zawaliła się wschodnia część murów. Odbudowana | + | W 1945 zniszczony został dach, stropy i ściana od strony miasta, wypaleniu uległo wnętrze. Zabezpieczona (bez odbudowy tylnej ściany), 5 VI 1960, podczas wichury, zawaliła się wschodnia część murów. Zabezpieczona w latach 1961–1963. Odbudowana 1964–1970 na potrzeby Domu Harcerza (zob. [[DWÓR MIEJSKI | Dwór Miejski]]). {{author: GS}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]] |
Aktualna wersja na dzień 12:29, 11 mar 2023
około 1890
BASZTA NAROŻNA, u zbiegu obecnej ul. Ogarnej i Bogusławskiego. Najstarsza z zachowanych baszt gdańskich, w południowo-zachodnim narożniku murów obronnych Głównego Miasta. Kamień węgielny pod jej budowę położono 26 III 1342 i od niej rozpoczęto budowę głównomiejskich murów. Prostokątna w poziomie przyziemia, pięciokątna na wyższych kondygnacjach, pięciokondygnacyjna, ceglana, nakryta stromym dachem wielospadowym. Wysokość 15 m, rzut w poziomie przyziemia około 6 × 12 m, grubość murów 1–1,5 m, pierwotnie nie miała ściany od strony miasta.
W 2. połowie XIV wieku przebudowana, kondygnacje powyżej przyziemia zaopatrzono w ścięte narożniki. Wieloboczne kondygnacje ozdobiono ostrołukowo zwieńczonymi blendami (płytkimi wnękami w murze), pomiędzy którymi umieszczono tynkowane tarcze (element wyjątkowy w gdańskiej architekturze obronnej średniowiecza). Ostateczny kształt uzyskała w 2. połowie XV wieku, kiedy wymurowano ścianę zamykającą basztę od strony miasta. Wzmocniono również jej walory obronne przez wybudowanie przed nią niskiej (obecnie nie istnieje) cylindrycznej baszty, zwanej Małą, chroniącej narożnik muru niskiego. W latach 1856–1857, wraz z zespołem zabudowy Dworu Miejskiego, przebudowana na siedzibę straży pożarnej.
W 1945 zniszczony został dach, stropy i ściana od strony miasta, wypaleniu uległo wnętrze. Zabezpieczona (bez odbudowy tylnej ściany), 5 VI 1960, podczas wichury, zawaliła się wschodnia część murów. Zabezpieczona w latach 1961–1963. Odbudowana 1964–1970 na potrzeby Domu Harcerza (zob. Dwór Miejski).
