MENGE FRANZ ANTON, przyrodnik, pedagog
| (Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez jednego użytkownika) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{web}} | {{web}} | ||
| + | [[File: Anton_Menge.jpg |thumb| Fritz Anton Menge]] | ||
[[File:1_Franz_Anton_Menge.jpg|thumb|Pierwsza strona katalogu pająków „gdańskich” Franza Antona Menge (Verzeichniss Danziger Spinnen, Danzig 1850)]] | [[File:1_Franz_Anton_Menge.jpg|thumb|Pierwsza strona katalogu pająków „gdańskich” Franza Antona Menge (Verzeichniss Danziger Spinnen, Danzig 1850)]] | ||
| − | |||
[[File:2_Franz_Anton_Menge.jpg|thumb|Jedna z tablic prezentująca pająki „pruskie” z pracy Franza Antona Menge (Preussische Spinnen, Danzig 1866-1867)]] | [[File:2_Franz_Anton_Menge.jpg|thumb|Jedna z tablic prezentująca pająki „pruskie” z pracy Franza Antona Menge (Preussische Spinnen, Danzig 1866-1867)]] | ||
| − | '''FRANZ ANTON MENGE''' (15 II 1808 Arnsberg, Westfalia – 26 I 1880 Gdańsk) | + | '''FRANZ ANTON MENGE''' (15 II 1808 Arnsberg, Westfalia – 26 I 1880 Gdańsk), przyrodnik, profesor gdańskiej [[SZKOŁA ŚW. PIOTRA I PAWŁA | szkoły św. Piotra i Pawła]]. Ukończył gimnazjum w Arnsbergu i studia przyrodnicze na uniwersytetach w Berlinie (1828–1832) i Bonn (1832–1833). Dzięki uzyskanemu stypendium w 1831 przebywał w Paryżu. Od 1833 pracował jako nauczyciel w szkole miejskiej w Grudziądzu. W Gdańsku od 1836 nauczyciel, od 1868 profesor botaniki, zoologii i geologii w szkole św. Piotra i Pawła. Od 1877 na emeryturze, przy przejściu na nią odznaczony Orderem Czerwonego Orła (Roter Adlerorden). <br/><br/> |
| − | Prowadził badania naukowe, głównie | + | Prowadził badania naukowe, był autorem pracy o roślinach nasiennych w regionie grudziądzkim i gdańskim (''Catalogus plantarum phanerogamicarum regionis grudentinensis et gedanensis'', Grudziądz 1839), głównie interesował się życiem pająków (autor nadal aktualnej pracy ''Preußische Spinnen'' (''Pająki Prus''), 1866–1867), skamielinami roślin i owadów w bursztynie (inkluzje; zob. [[BURSZTYN BAŁTYCKI | bursztyn bałtycki]]). Był także autorem podręcznika do nauki fizyki. Działacz (przez 40 lat sekretarz) [[TOWARZYSTWO PRZYRODNICZE | Towarzystwa Przyrodniczego]], [[TOWARZYSTWO PRZYJACIÓŁ SZTUKI | Towarzystwa Przyjaciół Sztuki]] i [[ZACHODNIOPRUSKIE TOWARZYSTWO BOTANICZNO-ZOOLOGICZNE | Zachodniopruskiego Towarzystwa Botaniczno-Zoologicznego]] oraz członek zamiejscowy m.in. Societas Physico-medica zu Bonn (Towarzystwo Fizyczno–Medyczne w Bonn, od 1841), Ostpreussische Physikalisch-ökonomische Gesellschaft zu Königsberg (Wschodniopruskie Towarzystwo Fizykalno–Ekonomiczne w Królewcu, od 1860), Naturforscher-Verein zu Riga (Związek Przyrodników w Rydze, od 1870) i korespondencyjny Kaiserlich-Königlichen Geologische Reichsanstalt zu Wien (Cesarsko–Królewski Zakład Geologiczny w Wiedniu, od 1855) czy Schlesische Gesellschaft für vaterländische Kultur (Śląskie Towarzystwo Kultury Ojczyźnianej, od 1857). <br/><br/> |
| − | Kawaler. Przed śmiercią ofiarował [[MUZEUM PROWINCJI ZACHODNIOPRUSKIEJ | Muzeum Prowincji Zachodniopruskiej]] dużą (około | + | Kawaler. Przed śmiercią ofiarował [[MUZEUM PROWINCJI ZACHODNIOPRUSKIEJ | Muzeum Prowincji Zachodniopruskiej]] dużą (około 4000 sztuk) kolekcję bursztynu, w tym z inkluzjami, co z inicjatywy dyrektora tej placówki, [[CONWENTZ HUGO WILHELM, dyrektor Muzeum Prowincji Zachodniopruskiej w Gdańsku | Hugo Conwentza]] i przy wsparciu m.in. wiele mu zawdzięczającego [[RADDE GUSTAV RICHARD FERDINAND, podróżnik, przyrodnik, były patron gdańskiej ulicy | Gustava Richarda Raddego]], uczczono tablicą pamiątkową w siedzibie muzeum (w [[ZIELONA BRAMA | Zielonej Bramie]]). Księgozbiór przekazał bibliotece Towarzystwa Przyrodniczego (około 600 wolumenów) i [[BIBLIOTEKA MIEJSKA | Bibliotece Miejskiej]]. {{author: MrGl}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]] <br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> |
| + | '''Bibliografia''': <br/> | ||
| + | Archiwum Państwowe Gdańsk, Urząd Stanu Cywilnego Gdańsk, 1609/128, nr 244/80 (akt zgonu).<br/> | ||
| + | Altpreuss. Biogr. Bd. 2, s. 431.<br/> | ||
| + | Pszczółkowska Lidia Z., ''Menge Franz Anton'', w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, Suplemnet II, Gdańsk 2000, s. 182. | ||
Aktualna wersja na dzień 19:44, 14 wrz 2024
FRANZ ANTON MENGE (15 II 1808 Arnsberg, Westfalia – 26 I 1880 Gdańsk), przyrodnik, profesor gdańskiej szkoły św. Piotra i Pawła. Ukończył gimnazjum w Arnsbergu i studia przyrodnicze na uniwersytetach w Berlinie (1828–1832) i Bonn (1832–1833). Dzięki uzyskanemu stypendium w 1831 przebywał w Paryżu. Od 1833 pracował jako nauczyciel w szkole miejskiej w Grudziądzu. W Gdańsku od 1836 nauczyciel, od 1868 profesor botaniki, zoologii i geologii w szkole św. Piotra i Pawła. Od 1877 na emeryturze, przy przejściu na nią odznaczony Orderem Czerwonego Orła (Roter Adlerorden).
Prowadził badania naukowe, był autorem pracy o roślinach nasiennych w regionie grudziądzkim i gdańskim (Catalogus plantarum phanerogamicarum regionis grudentinensis et gedanensis, Grudziądz 1839), głównie interesował się życiem pająków (autor nadal aktualnej pracy Preußische Spinnen (Pająki Prus), 1866–1867), skamielinami roślin i owadów w bursztynie (inkluzje; zob. bursztyn bałtycki). Był także autorem podręcznika do nauki fizyki. Działacz (przez 40 lat sekretarz) Towarzystwa Przyrodniczego, Towarzystwa Przyjaciół Sztuki i Zachodniopruskiego Towarzystwa Botaniczno-Zoologicznego oraz członek zamiejscowy m.in. Societas Physico-medica zu Bonn (Towarzystwo Fizyczno–Medyczne w Bonn, od 1841), Ostpreussische Physikalisch-ökonomische Gesellschaft zu Königsberg (Wschodniopruskie Towarzystwo Fizykalno–Ekonomiczne w Królewcu, od 1860), Naturforscher-Verein zu Riga (Związek Przyrodników w Rydze, od 1870) i korespondencyjny Kaiserlich-Königlichen Geologische Reichsanstalt zu Wien (Cesarsko–Królewski Zakład Geologiczny w Wiedniu, od 1855) czy Schlesische Gesellschaft für vaterländische Kultur (Śląskie Towarzystwo Kultury Ojczyźnianej, od 1857).
Kawaler. Przed śmiercią ofiarował Muzeum Prowincji Zachodniopruskiej dużą (około 4000 sztuk) kolekcję bursztynu, w tym z inkluzjami, co z inicjatywy dyrektora tej placówki, Hugo Conwentza i przy wsparciu m.in. wiele mu zawdzięczającego Gustava Richarda Raddego, uczczono tablicą pamiątkową w siedzibie muzeum (w Zielonej Bramie). Księgozbiór przekazał bibliotece Towarzystwa Przyrodniczego (około 600 wolumenów) i Bibliotece Miejskiej.
Bibliografia:
Archiwum Państwowe Gdańsk, Urząd Stanu Cywilnego Gdańsk, 1609/128, nr 244/80 (akt zgonu).
Altpreuss. Biogr. Bd. 2, s. 431.
Pszczółkowska Lidia Z., Menge Franz Anton, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, Suplemnet II, Gdańsk 2000, s. 182.
