BRAMA STRAGANIARSKA
| (Nie pokazano 14 wersji utworzonych przez 6 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | [[File:Brama Straganiarska, widok od strony Motławy, koniec lat 50. XX wieku.JPG|thumb|Brama Straganiarska, widok od strony Motławy, koniec lat 50. XX wieku]]'''BRAMA STRAGANIARSKA''' (Häkertor) zamyka od strony | + | [[File:1._Brama_Starganiarska.jpg|thumb|Brama Straganiarska, 1893]] |
| + | [[File:2._Brama_Straganiarska.jpg|thumb|Brama Straganiarska 1950]] | ||
| + | [[File:Brama Straganiarska, widok od strony Motławy, koniec lat 50. XX wieku.JPG|thumb|Brama Straganiarska, widok od strony Motławy, koniec lat 50.<br /> XX wieku]] | ||
| + | [[File:Brama_Straganiarska.jpg|thumb|Brama Straganiarska od strony Motławy, 2012]] | ||
| + | [[File:4._Brama_Straganiarska.jpg|thumb|Brama Straganiarska od strony miasta, 2012]] | ||
| + | |||
| + | '''BRAMA STRAGANIARSKA''' (Häkertor) zamyka od strony [[MOTŁAWA | Motławy]] obecną ul. Straganiarską. Najmłodsza gotycka brama wodna, wybudowana w latach 1481–1482, podobnie jak [[BRAMA CHLEBNICKA | Brama Chlebnicka]] i [[MARIACKA, ulica | Mariacka]] nawiązuje do gotyckiej architektury flamandzkiej. Powstała na planie prostokąta, o wymiarach 22,5 × 8,1 m, ustawionego wzdłuż nabrzeża. Od północy otrzymała skrzydło boczne, którego głębokość dostosowano do szerokości wschodniej pierzei zabudowy [[TARG RYBNY | Targu Rybnego]].<br/><br/> | ||
| + | Cechą charakterystyczną jest asymetryczne usytuowanie ostrołukowo zwieńczonego przejazdu, nad którym od strony Motławy umieszczono (w tzw. pokłonie heraldycznym) trzy herby: Rzeczypospolitej, Prus Królewskich i Gdańska. Obie elewacje rozczłonkowane są wysokimi zdwojonymi blendami, zamkniętymi pojedynczym ostrołukiem. Ściany zwieńczono profilowanym ceglanym gzymsem. Całość nakrywa dwuspadowy dach o kalenicy równoległej do rzeki. Od strony Motławy ma dwie ośmiokątne, smukłe wieżyczki, na których niegdyś wznosiły się strzeliste iglice. Obecnie wieżyczki nakryte są niskimi stożkowymi daszkami. W 1. połowie XIX wieku w wyniku przebudowy straciła wieżyczkę południową, zachowała jednak czytelną formę gotycką. Przebudowa pod koniec XIX wieku zniszczyła południową część budynku, lokując w jego miejsce duży, eklektyczny budynek mieszkalny.<br/><br/> | ||
| + | W [[ROK 1945 | 1945]] uległa zniszczeniu, odbudowana w latach 1957–1958 na funkcję mieszkaniową, w formach gotycka, jednakże bez podobnego jak w bramach Mariackiej i Chlebnickiej szczytu. Projekt odbudowy i rekonstrukcji wykonali (w 1952) Kazimierz Orłowski i [[CHRZANOWICZ JÓZEF, architekt, konserwator zabytków | Józef Chrzanowicz]], projekt adaptacji opracował (w 1956) Adam Stefanowicz. W latach 1959–1960 mieszkał w niej [[CYBULSKI ZBIGNIEW, aktor, patron gdańskiej ulicy | Zbigniew Cybulski]] (na upamiętniającej to tablicy widnieje błędna data: 1963). {{author: GS}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Przestrzeń miasta]] | ||
Aktualna wersja na dzień 11:59, 5 gru 2022
XX wieku
BRAMA STRAGANIARSKA (Häkertor) zamyka od strony Motławy obecną ul. Straganiarską. Najmłodsza gotycka brama wodna, wybudowana w latach 1481–1482, podobnie jak Brama Chlebnicka i Mariacka nawiązuje do gotyckiej architektury flamandzkiej. Powstała na planie prostokąta, o wymiarach 22,5 × 8,1 m, ustawionego wzdłuż nabrzeża. Od północy otrzymała skrzydło boczne, którego głębokość dostosowano do szerokości wschodniej pierzei zabudowy Targu Rybnego.
Cechą charakterystyczną jest asymetryczne usytuowanie ostrołukowo zwieńczonego przejazdu, nad którym od strony Motławy umieszczono (w tzw. pokłonie heraldycznym) trzy herby: Rzeczypospolitej, Prus Królewskich i Gdańska. Obie elewacje rozczłonkowane są wysokimi zdwojonymi blendami, zamkniętymi pojedynczym ostrołukiem. Ściany zwieńczono profilowanym ceglanym gzymsem. Całość nakrywa dwuspadowy dach o kalenicy równoległej do rzeki. Od strony Motławy ma dwie ośmiokątne, smukłe wieżyczki, na których niegdyś wznosiły się strzeliste iglice. Obecnie wieżyczki nakryte są niskimi stożkowymi daszkami. W 1. połowie XIX wieku w wyniku przebudowy straciła wieżyczkę południową, zachowała jednak czytelną formę gotycką. Przebudowa pod koniec XIX wieku zniszczyła południową część budynku, lokując w jego miejsce duży, eklektyczny budynek mieszkalny.
W 1945 uległa zniszczeniu, odbudowana w latach 1957–1958 na funkcję mieszkaniową, w formach gotycka, jednakże bez podobnego jak w bramach Mariackiej i Chlebnickiej szczytu. Projekt odbudowy i rekonstrukcji wykonali (w 1952) Kazimierz Orłowski i Józef Chrzanowicz, projekt adaptacji opracował (w 1956) Adam Stefanowicz. W latach 1959–1960 mieszkał w niej Zbigniew Cybulski (na upamiętniającej to tablicy widnieje błędna data: 1963).
