WICHRZYCKI FRANCISZEK, naczelnik Wydziału Komunikacyjnego Urzędu Wojewódzkiego

Aktualna wersja na dzień 18:59, 7 paź 2024

FRANCISZEK WICHRZYCKI (10 X 1904 Czuchor, Ukraina – 11 III 1978 Warszawa), naczelnik Wydziału Komunikacyjnego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, pracownik Politechniki Gdańskiej (PG). Syn rolnika Franciszka (zm. 1917) i Heleny, brat nauczyciela gimnazjalnego Maricna (zginął w 1944 w powstaniu warszawskim) oraz Jerzego, urzędnika. W 1922 absolwent Gimnazjum im. Jana Zamoyskiego w Warszawie, w 1930 ukończył Wydział Inżynierii Lądowej Politechniki Warszawskiej jako inżynier budowy dróg i mostów. W 1929 odbył służbę wojskową w Szkole Podchorążych Rezerwy w Berezie Kartuskiej i w I Batalionie Balonowym w Toruniu, zwolniony wcześniej z wojska ze względu na stan zdrowia.

Od maja 1930 do września 1931 pracował w Ministerstwie Robot Publicznych i Departamencie Dróg Kołowych Ministerstwa Komunikacji. Od 15 IX 1931 do 1 II 1938 był kierownikiem robót w warszawskiej filii włoskiej Società Anonima Puricelli Strade e Cave. Kierował budową nawierzchni drogi z Raszyna do Jedlińska, z Radomia do Suchedniowa, z Raszyna do Lubochni, z Tczewa do Starogardu i Chojnic, z Rumi przez Redę do Pucka i Wejherowa. Od 6 III 1938 do 5 X 1944 pełnił funkcję zastępcy szefa budowy i utrzymania dróg kołowych Vezeret-e-Fawajdeamma w powołanym w ramach Ligi Narodów Ministerstwie Użyteczności Publicznej w Afganistanie (którym kierował przyszły wojewoda gdański Mieczysław Okęcki). M.in. w 1939 projektował i sprawował nadzór nad kanałem odwadniającym lotniska w Kabulu. Od 23 XI 1944 do 5 IV 1945 był naczelnikiem Wydziału Autotransportu przy Polskim Komitecie Wyzwolenia Narodowego, od 1 I do IV 1945 przy Rządzie Tymczasowym Rzeczypospolitej Polskiej w Lublinie.

Od kwietnia 1945 do października 1950 pełnił funkcję naczelnika Wydziału Komunikacyjnego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku. Będąc 9 VI 1945 uczestnikiem w Urzędzie Wojewódzkim w Sopocie konferencji poświęconej odbudowie portów, przekazał Biuru Odbudowy Portów plany portów znajdujące się w wydziale, którym zarządzał. Nadzorował odbudowę sieci dróg województwa gdańskiego, m.in. drogi Gdańsk–Elbląg, w 1948 mostu pontonowego na Wiśle w Kiezmarku, w 1950 mostu stalowego przez Wisłę w Knybawie koło Tczewa, a także remontu drogi Gdańsk–Tczew. Jednocześnie od 1 IX 1946 do 31 VIII 1951 pracował na PG, od października 1947 na stanowisku zastępcy profesora, od 1948 do 31 VIII 1951 był kierownikiem Katedry Budowy Dróg na Wydziale Inżynierii Lądowej i Wodnej. W latach 1949–1951 uczył w Wieczorowej Szkole Inżynierskiej Naczelnej Organizacji Technicznej w Gdańsku. W 1949 był jednocześnie dyrektorem Państwowej Komunikacji Samochodowej w Warszawie, dokąd przeniósł się ostatecznie w listopadzie 1951. Uczestniczył we wstępnych pracach budowy metra, był kierownikiem pracowni konstrukcyjnej w Biurze Projektów „Metroprojekt”. Od 1951 do 1956 pracował w Zjednoczeniu Budownictwa Przemysłowego „Metrobudowa”, w latach 1951–1952 był dyrektorem naczelnym, 1952–1953 kierownikiem budowy odcinka metra (przystanek Targówek), 1955–1956 głównym inżynierem do spraw badań i studiów technicznych. W okresie 1956–1957 pełnił funkcję naczelnego inżyniera w Zjednoczeniu Budownictwa Przemysłowego „Metrobudowa”, 1957–1958 pracował w Biurze Pomocy Technicznej Organizacji Narodów Zjednoczonych w Birmie, 1958–1961 w Komisji Ekonomicznej dla Azji i Dalekiego Wschodu w Bangkoku, 1961–1962 w Centralnym Ośrodku Badań i Rozwoju Techniki Drogowej w Warszawie, 1962–1969 w Centralnym Zarządzie Dróg Publicznych w Warszawie był zastępcą dyrektora do spraw budowy i utrzymania dróg. Od 1970 do 1972 pracował w Centralnym Biurze Studiów i Projektów Dróg i Mostów w Warszawie jako kierownik zespołu sprawdzającego. Od 1972 na emeryturze.

W latach 1962–1964 pełnił funkcję redaktora naczelnego periodyku „Problemy Projektowania Dróg i Mostów i Zaplecza Technicznego Motoryzacji”. Autor skryptu Budowa dróg i roboty ziemne (1947) oraz monografii Normowanie techniczne w budownictwie drogowym (1953), Szybka naprawa i odbudowa dróg (1966).

Odznaczony m.in. Medalem 10-lecia Polski Ludowej (1955), Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. Był żonaty z nauczycielką gimnastyki Wandą z domu Chmielewską (25 V 1909 – 29 IV 1996 Warszawa), ojciec Andrzeja (ur. 1931) i Wojciecha (ur. 1937). Pochowany na Cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie. WP







Bibliografia:
Dział Obiegu i Archiwizacji Dokumentów Politechniki Gdańskiej (akta osobowe).
Pionierzy Politechniki Gdańskiej, red. Zygmunt Paszota, Janusz Rachoń, Edmund Wittbrodt, Gdańsk 2005, s. 731.