RHETE GEORG, drukarz
| (Nie pokazano 15 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{paper}} | {{paper}} | ||
| − | '''GEORG RHETE''' (16 I 1600 Szczecin – 5 VI 1647 Szczecin), drukarz, syn szczecińskiego drukarza Joachima. W 1619 | + | [[File:Rhete_Georg.jpg|thumb|Wizerunek gdańskich chorągwi kwaternych ([[KWARTAŁY| Kwartały]]) z pracy [[MARTINI ADAM JACOB, pisarz kancelaryjny| Adam Jacoba Martiniego]], ''Kurtze Beschreibung...'', 1646, wydanej przez Georga Rhetego]] |
| + | |||
| + | '''GEORG RHETE''' (16 I 1600 Szczecin – 5 VI 1647 Szczecin), drukarz, syn szczecińskiego drukarza Joachima. W 1619 zakupił w Gdańsku za 750 florenów upadającą (wobec konkurencji [[HÜNEFELD ANDREAS, drukarz | Andreasa Hünefelda]]) drukarnię [[RHODE JACOB, drukarz | Jacoba Rhodego]] przy Fleischergasse (przy ówczesnej ul. Rzeźnickiej, obecnie ul. Żabi Kruk 3). W 1629 otrzymał od [[RADA MIEJSKA | Rady Miejskiej]] tytuł drukarza miejskiego i gimnazjalnego ([[DRUKARSTWO I DRUKARNIE | drukarstwo i drukarnie]]).<br/><br/> | ||
| + | Po śmierci brata Dawida, kierującego przejętą po ojcu drukarnią rodzinną w Szczecinie, przejął ją wraz z księgarnią, dzieląc od tego czasu swoją działalność między Gdańsk a Szczecin. Podobnie jak wcześniej rodzina Rhode wydawał dzieła na potrzeby gdańskiej Rady Miejskiej, [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickiego]], gdańskich literatów i naukowców. Był pierwszym w Gdańsku wydawcą [[PRASA | czasopism]] o tematyce politycznej, m.in. ukazującego się od 1630 dwa razy w tygodniu „Bericht durch Pommern”. Druki te relacjonowały główne działania z wojny trzydziestoletniej. Z wydawnictw polskojęzycznych na wyróżnienie zasługuje katechizm Marcina Lutra oraz psalm przetłumaczony przez Jana Kochanowskiego. Ocenia się, że wydał ponad 100 pozycji o łącznej objętości tysiąca arkuszy. Za druki dla Rady Miejskiej i szkolne podręczniki w 1630 wyróżniony został oficjalnym tytułem "Reipublicae et Gymnastii typographus". <br/><br/> | ||
| + | Żonaty był z Anną z domu Richter (zm. 1659), z którą miał synów [[RHETE DAVID FRIEDRICH, drukarz, poeta | Davida Friedricha]], [[RHETE PHILIPP CHRISTIAN, drukarz, wydawca | Philippa Christiana]], Johanna Valentin (objął w Szczecinie drugą oficynę ojca wraz z księgarnią), Joachima Georga (kierownika nowo założonej drukarni Radziwiłłów w Kiejdanach) i Samuela, który jako jedyny z braci nie został drukarzem. Wszyscy synowie podjęli naukę w gdańskim [[GIMNAZJUM AKADEMICKIE | Gimnazjum Akademickim]]. Z trzech córek z imienia znana jest tylko Elisabeth (zm. 1658), od 14 XI 1642 żona pastora w Lublewie Johanna Ludwiga Reliusa (Rühla). <br/><br/> | ||
| + | Pochowany w nieistniejącym kościele Najświętszej Marii Panny w Szczecinie. {{author: PP}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Ludzie]]<br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/><br/> | ||
| + | |||
| + | |||
| + | '''Bibliografia''':<br/> | ||
| + | Nowak Zbigniew, ''Rhete Jerzy'', w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. 4, Gdańsk 1994, s. 60-61.<br/> | ||
| + | Paluchowski Piotr, ''Drukarze z ulicy Rzeźnickiej. Właściciele drukarni Rady Miejskiej i Gimnazjum Akademickiego na Starym Przedmieściu'', w: ''Historie gdańskich dzielnic'', t. 2: Stare Przedmieście, red. Janusz Dargacz i Katarzyna Kurkowska, Gdańsk 2019, s. 208-210.<br/> | ||
| + | ''Rhete Jerzy II'', w: ''Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku'', t. 4: Pomorze, opr. Alodia Kawecka-Gryczowa oraz Krystyna Korotajowa, Wrocław-Warszawa-Kraków 1962, s. 356-363. | ||
Aktualna wersja na dzień 15:16, 12 lut 2024
GEORG RHETE (16 I 1600 Szczecin – 5 VI 1647 Szczecin), drukarz, syn szczecińskiego drukarza Joachima. W 1619 zakupił w Gdańsku za 750 florenów upadającą (wobec konkurencji Andreasa Hünefelda) drukarnię Jacoba Rhodego przy Fleischergasse (przy ówczesnej ul. Rzeźnickiej, obecnie ul. Żabi Kruk 3). W 1629 otrzymał od Rady Miejskiej tytuł drukarza miejskiego i gimnazjalnego ( drukarstwo i drukarnie).
Po śmierci brata Dawida, kierującego przejętą po ojcu drukarnią rodzinną w Szczecinie, przejął ją wraz z księgarnią, dzieląc od tego czasu swoją działalność między Gdańsk a Szczecin. Podobnie jak wcześniej rodzina Rhode wydawał dzieła na potrzeby gdańskiej Rady Miejskiej, Gimnazjum Akademickiego, gdańskich literatów i naukowców. Był pierwszym w Gdańsku wydawcą czasopism o tematyce politycznej, m.in. ukazującego się od 1630 dwa razy w tygodniu „Bericht durch Pommern”. Druki te relacjonowały główne działania z wojny trzydziestoletniej. Z wydawnictw polskojęzycznych na wyróżnienie zasługuje katechizm Marcina Lutra oraz psalm przetłumaczony przez Jana Kochanowskiego. Ocenia się, że wydał ponad 100 pozycji o łącznej objętości tysiąca arkuszy. Za druki dla Rady Miejskiej i szkolne podręczniki w 1630 wyróżniony został oficjalnym tytułem "Reipublicae et Gymnastii typographus".
Żonaty był z Anną z domu Richter (zm. 1659), z którą miał synów Davida Friedricha, Philippa Christiana, Johanna Valentin (objął w Szczecinie drugą oficynę ojca wraz z księgarnią), Joachima Georga (kierownika nowo założonej drukarni Radziwiłłów w Kiejdanach) i Samuela, który jako jedyny z braci nie został drukarzem. Wszyscy synowie podjęli naukę w gdańskim Gimnazjum Akademickim. Z trzech córek z imienia znana jest tylko Elisabeth (zm. 1658), od 14 XI 1642 żona pastora w Lublewie Johanna Ludwiga Reliusa (Rühla).
Pochowany w nieistniejącym kościele Najświętszej Marii Panny w Szczecinie.
Bibliografia:
Nowak Zbigniew, Rhete Jerzy, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. 4, Gdańsk 1994, s. 60-61.
Paluchowski Piotr, Drukarze z ulicy Rzeźnickiej. Właściciele drukarni Rady Miejskiej i Gimnazjum Akademickiego na Starym Przedmieściu, w: Historie gdańskich dzielnic, t. 2: Stare Przedmieście, red. Janusz Dargacz i Katarzyna Kurkowska, Gdańsk 2019, s. 208-210.
Rhete Jerzy II, w: Drukarze dawnej Polski od XV do XVIII wieku, t. 4: Pomorze, opr. Alodia Kawecka-Gryczowa oraz Krystyna Korotajowa, Wrocław-Warszawa-Kraków 1962, s. 356-363.
