SZUTOWICZ ANDRZEJ, profesor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego

Aktualna wersja na dzień 12:44, 2 sty 2023

ANDRZEJ SZUTOWICZ (ur. 20 IX 1942, Wilno), profesor Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego (GUMed)). W 1959 ukończył III Liceum Ogólnokształcące. W 1965 absolwent Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Gdańsku (AMG, od 2009 GUMed), od 1966 na studiach doktoranckich w Zakładzie Biochemii Klinicznej AMG. W 1969 uzyskał specjalizację I stopnia z diagnostyki laboratoryjnej. Od 1970 doktor nauk medycznych na podstawie rozprawy Regulacja aktywności liazy cytrynianowej ATP-zależnej. W latach 1970–1971 starszy asystent, od 1972 adiunkt w macierzystym Zakładzie. Odbył staże naukowe w NATO Advanced Study Institute (Włochy: 1972 w Cortonie, w 1975 w Bellagio), w Departament of Biological Chemistry w Waszyngtonie i na uniwersytecie medycznym w St. Louis (1977), zaliczył kurs IBRO-UNESCO w Lipsku (1977). W 1978 uzyskał specjalizację II stopnia z zakresu diagnostyki laboratoryjnej, w tym samym roku na podstawie dorobku i rozprawy Rola liazy cytrynianowej ATP-zależnej w biosyntezie acetylocholiny i kwasów tłuszczowych w mózgu szczura, doktor habilitowany. W latach 1981–1984 był profesorem wizytującym w Department of Biochemistry i Department of Psychiatry University of Texas Health Science Center w Dallas. Od 1985 docent w Zakładzie Biochemii Klinicznej, od 1991 profesor nadzwyczajny (tytularny), do 1999 profesor zwyczajny w Katedrze Biochemii Klinicznej. Od 1999 do emerytury w 2012 kierownik Katedry Biochemii Klinicznej i Zakładu Medycyny Laboratoryjnej GUMed. Prowadzi badania w dziedzinie neurochemii, w szczególności nad różnymi aspektami metabolizmu energetycznego i neuroprzekaźniczego w neuronach cholinergicznych mózgu.

Zajmuje się komórkowym modelem neurodegeneracji neuronów cholinergicznych. Autor między innymi: (wspólnie ze Stefanem Angielskim) Tissue content of citrate and citrate cleavage enzyme activity during starvation and refeeding, „Nature” (1967), A. Szutowicz, W. A. Frazier, R. A. Bradshaw, Subcellular localization of Nerve Growth Factor receptors: Thirteen day chick embrio brain, „Journal of Biological Chemistry” (1976), H. Bielarczyk, A. Szutowicz, Evidence for the regulatory function of synaptoplasmic acetyl-CoA in acetylcholine synthesis in nerve endings, „The Biochemical Journal” (1989), A. Szutowicz, H. Bielarczyk, S. Gul, A. Ronowska, T. Pawełczyk, A. Jankowska-Kulawy, Phenotype-dependent susceptibility of cholinergic neuroblastoma cells to neurotoxic inputs, „Metabolic Brain Disease” (2006), A. Jankowska-Kulawy, H. Bielarczyk, T. Pawełczyk, M. Wróblewska, A. Szutowicz, Acetyl-CoA and acetylcholine metabolism in nerve terminal compartment of thiamine deficient rat brain, „Journal of Neurochemistry” (2010).

Od 2002 konsultant wojewódzki do spraw diagnostyki laboratoryjnej. Członek między innymi Komitetu Nauk Neurobiologicznych PAN (2007), Rady Kuratorów Wydziału Nauk Medycznych PAN (2011), członek honorowy Polskiego Towarzystwa Diagnostyki Laboratoryjnej (2010). Od września 2013 prezes Polskiego Towarzystwa Badań Układu Nerwowego. Członek między innymi Rady Federacji Europejskich Towarzystw Badań Układu Nerwowego (Federation of European Neuroscience Societies) z siedzibą w Brukseli. Od 1993 wchodził w skład Komisji Bioetycznej do spraw Badań Naukowych AMG/GUMed, od 2013 był pełnomocnikiem rektora GUMedu do spraw specjalizacji diagnostów.

W 2008 otrzymał nagrodę naukową Prezesa Rady Ministrów, w 2011 nagrodę im. Tadeusza Browicza przyznawaną przez Polską Akademię Umiejętności oraz w kategorii nauk ścisłych i przyrodniczych Nagrodę Naukową Miasta Gdańska im. Jana Heweliusza. Odznaczony między innymi Krzyżem Kawalerskim (2002) i Oficerskim (2012) Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1995), Medalem 50-lecia AMG (1995), Medalem im. Mirosława Mossakowskiego Zasłużony dla Instytutu Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN (2007), Medalem Zasłużony dla AMG (2008). BŚ