GŁOMBIOWSKI KAROL, profesor Uniwersytetu Gdańskiego

Aktualna wersja na dzień 12:57, 25 sie 2024

Karol Głombiowski

KAROL GŁOMBIOWSKI (22 IV 1913 Paderborn, Nadrenia Północna-Westfalia – 13 X 1986 Gdańsk), twórca polskiej szkoły bibliologicznej, profesor Uniwersytetu Gdańskiego (UG). Jedyne dziecko pochodzącego z Pomorza robotniak Jana i pochodzącej w Warmii Weroniki z domu Kochanowskiej. W 1919 z rodziną osiadł w Wejherowie, gdzie ukończył szkołę powszechną i w 1933 Państwowe Gimnazjum Klasyczne; w latach 1933–1938 studiował filologię klasyczną na uniwersytecie w Warszawie, od 1938 pracował jako nauczyciel języka łacińskiego i niemieckiego w prywatnym gimnazjum w Rembertowie. Po zamknięciu gimnazjum przez Niemców w listopadzie 1939 do czerwca 1940 kontynuował nauczanie na zorganizowanych wraz z żoną tajnych kompletach. Przeniósł się następnie w rodzinne strony żony i od września 1940 do sierpnia 1944 kontynuowali podobną działalność w zorganizowanym przez siebie tajnym gimnazjum i liceum o profilu humanistycznym i fizyczno-matematycznym w Modliborzycach (Tajna Organizacja Nauczycielska w Opatowie). Pracował jako listonosz, żołnierz Armii Krajowej (AK) Obwodu Opatów w oddziale partyzanckim „Jędrusie” (pseudonim „Andrzej”), od 1942 prowadził tajne komplety także dla członków oddziału.

Od 1945 nauczyciel w gimnazjach i liceach w Tursku Wielkim pod Sandomierzem, Tarnowskich Górach i w latach 1946–1948 w Zawadzkiem koło Opola, gdzie był dyrektorem. W latach 1949–1956 pracował w bibliotece uniwersytetu we Wrocławiu (w Dziale Starych Druków; od 1952 kierownik), 1956–1969 kierownik Katedry Bibliotekoznawstwa na Wydziale Filologicznym, od 1952 doktor, od 1966 profesor tytularny, od 1984 profesor zwyczajny. W marcu 1968 wziął udział w strajku studentów, co było przyczyną odwołania go ze stanowiska kierownika Katedry Bibliotekoznawstwa.

Od 1971 w Gdańsku, w Instytucie Filologii Polskiej UG, od 1973 kierownik stworzonego przez siebie Zakładu Nauki o Książce. Organizator (od 1975/1976) magisterskiego kształcenia w specjalności bibliotekoznawstwo i informacja naukowa. W latach 1972–1975 kierownik Studium Doktoranckiego Instytutu Filologii Polskiej UG. W latach 1972–1986 członek Rady Naukowej Biblioteki Gdańskiej PAN, w 1981–1983 jej przewodniczący. W latach 1973–1975 przewodniczący Wydziału I Nauk Społecznych i Humanistycznych Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, od 1983 członek honorowy.

Badacz dziejów książki, czytelnictwa, zainteresowań umysłowych, wprowadzał nowe metody w funkcjonowaniu bibliotekoznawstwa akademickiego. Współredagował Encyklopedię wiedzy o książce (1971), Encyklopedię współczesnego bibliotekarstwa polskiego (1976), autor m.in. książek: Problemy historii czytelnictwa (1966), Nauka o książce nauką o człowieku (1973), Książka a inne środki przekazu dzieła literackiego (1979), Książka w procesie komunikacji społecznej (1980). Od 1970 roku redaktor naczelny nowego czasopisma bibliologicznego „Studia o Książce”, gdzie opublikował cykl teoretycznych rozpraw poświęconych problematyce księgoznawczej (rozpoczęty artykułem O funkcjonalną koncepcję nauki o książce).

Odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami i Krzyżem Armii Krajowej (przez Rząd Londyński), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1973), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1980), odznaką Zasłużony Nauczyciel PRL (1977), Medalem 500-lecia Drukarstwa w Polsce, Złotą Odznaką Honorową Stowarzyszenia Księgarzy Polskich.

Żonaty ze Stefanią z domu Mirecką (10 IV 1904 – 29 I 1997 Sopot), w latach 1937–1939 nauczycielką języka polskiego w Państwowym Zreformowanym Gimnazjum Klasycznym we Wrześni, w czasie okupacji łączniczką AK Obwodu Opatów. Pochowany w grobie rodzinnym na Cmentarzu Katolickim w Sopocie. BŚ









Bibliografia:
Archiwum Generał Elżbiety Zawackiej: https://kpbc.umk.pl/Content/194350/PDF/Glombiowski_Karol_876_1575_Pom.pdf.
Zachciał Iwona, Głombiowski Karol, w: Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego, t. II, Gdańsk 1994, s. 64–65.