JAMROZIK WOJCIECH, działacz opozycji demokratycznej

Aktualna wersja na dzień 12:34, 23 sie 2024

Wojciech Jamrozik

Wojciech Jamrozik (z prawej) i Andrzej Kołodziej, 1981

Wojciech Jamrozik z żoną Ewą i Lechem Sobieszkiem (z lewej), 2013

WOJCIECH JAMROZIK (ur. 22 VIII 1948 Kraków), działacz opozycji demokratycznej. Syn Janusza i Władysławy z domu Kołaczkowskiej. Rodzice przed wybuchem II wojny światowej mieszkali w Pcimiu koło Krakowa. Po 1 IX 1939 ojciec i matka przedostali się na Węgry, matka była kurierem przeprowadzającym polskich żołnierzy na Zachód. W Balatonföldvár na Węgrzech urodzili się jego dwaj bracia: Attila (ur. 1944) i Witold (ur. 1945). Rodzice wrócili do Polski w lutym 1945 i natychmiast zostali aresztowani, przez rok przebywali w więzieniu. Braćmi opiekowali się dziadkowie z obojga stron, mieszkający w Tarnowie i w Krakowie. Po wyjściu na wolność ojciec pracował jako leśnik, wysyłany był (z rodziną) do pracy w różne miejsca w kraju (Niemodlin, Stróże, Zakopane).

Przez pierwszych 13 lat życia mieszkał w Zakopanem. W 1961 przeniósł się z matką do Krakowa, gdzie ukończył szkołę podstawową, a w 1969 Technikum Chemiczne im. Ignacego Łukasiewicza, technik chemik. Po odbyciu zasadniczej służby wojskowej podjął pracę w Zakładzie Produkcji Filmów Telewizyjnych Oddział w Krakowie (następnie oddział TVP Kraków). W Gdańsku od 1972, pracował początkowo w Spółdzielni Pracy Chemików, od września 1974 na stanowisku aparatowego w Rafinerii Nafty Gdańsk w Budowie (od 1976 Gdańskie Zakłady Rafineryjne).

18 XII 1979 uczestniczył pod bramą nr 2 Stoczni Gdańskiej w wiecu zorganizowanym przez Wolne Związki Zawodowe Wybrzeża, upamiętniającym wydarzenia Grudnia’ 70. Wiosną 1980 wybrany został do Rady Oddziałowej na Wydziale Bloku Paliwowego Rafinerii, gdzie pracował. 16 VIII 1980 był jednym z inicjatorów strajku w Rafinerii. Jeszcze w nocy z 15 na 16 sierpnia przepisywał przygotowywaną listę postulatów. 16 sierpnia, po rozpoczęciu wiecu, który prowadził, i po przybyciu dyrektora zakładu, Andrzeja Woronieckiego, podpisał listę żądań już jako przewodniczący komitetu strajkowego (co było o tyle istotne, że dyrektor do tego momentu traktował listę jako anonim). Tego dnia, po przedwczesnym zakończeniu strajku Stoczni Gdańskiej, wytypowany został (razem z Tadeuszem Stannym i Markiem Skańskim) do wyjazdu do Stoczni celem zorientowania się w sytuacji i spotkania z przedstawicielami innych, wciąż protestujących zakładów. W godzinach wieczornych, wraz z kolegami, informował zebranych w Sali BHP Stoczni Gdańskiej o trwającym w Rafinerii strajku i przystąpieniu do wspólnego komitetu strajkowego (później Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego). W nocy z 16 na 17 sierpnia wrócił do Rafinerii, by kontynuować akcję protestacyjną. W późniejszym czasie skupiał się na działalności w zakładzie, mniej uwagi z tej racji poświęcał kwestiom regionalnej działalności NSZZ „Solidarność”.

Do końca strajku w Rafinerii, tj. do 2 IX 1980, był przewodniczącym zakładowego komitetu strajkowego (protest trwał dłużej, aniżeli w innych zakładach na Wybrzeżu Gdańskim, ze względu na obawę przed możliwymi prowokacjami, np. spowodowanie wybuchu pod Blokiem Paliwowym, które mogłyby skompromitować komitet strajkowy). Od września 1980 włączył się w organizowanie struktur związkowych NSZZ „Solidarność” w Rafinerii; został przewodniczącym Komitetu Założycielskiego, a po wyborach do Komisji Zakładowej od października 1980 jej szefem. W lipcu 1981 był delegatem na obrady I Walnego Zebrania Delegatów NSZZ „Solidarność” Regionu Gdańskiego w Teatrze Muzycznym w Gdyni. 11–12 XII 1981 był zaproszony na zjazd „Solidarności” w Płocku. Wieczorem 12 XII 1981, wspólnie z innym reprezentantem Rafinerii, Jackiem Kłysem, ze zjazdu przyjechał do Warszawy, by przenocować u dalszej rodziny, spotkać się z bratem Attilą i przygotować struktury związkowe na wypadek oczekiwanego stanu wojennego. Po jego wprowadzeniu (13 XII 1981) samochodem wrócił do Rafinerii, dołączył do trwającego już strajku protestacyjnego i jako przewodniczący komisji zakładowej stanął na czele komitetu strajkowego. Po pacyfikacji Rafinerii przez oddziały wojska i Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej (ZOMO) opuścił zakład i ukrywał się przez kilka dni. 23 XII 1981 został aresztowany i osadzony w Areszcie Śledczym w Gdyni, następnie w Areszcie Śledczym w Gdańsku. Po procesie w trybie doraźnym 13 I 1982 został skazany przez Sąd Marynarki Wojennej w Gdyni na pięć lat pozbawienia wolności. Osadzony w Zakładzie Karnym w Koronowie, następnie w Potulicach, w grudniu 1982, z powodu złego stanu zdrowia syna, uzyskał przerwę w odbywaniu kary na okres czterech miesięcy. Nie powrócił do więzienia, objęła go ogłoszona 14 IV 1983 ustawa o amnestii. Zwolniony z pracy w Rafinerii 15 II 1982, w trakcie odbywania wyroku, nie został przyjęty z powrotem i dopiero w czerwcu 1983 znalazł zatrudnienie w Gdańskich Zakładach Chemii Gospodarczej „Pollena”. Po trzech miesiącach, w sierpniu, na polecenie Służby Bezpieczeństwa (SB) został jednak zwolniony. Od sierpnia 1983 pracował w Instytucie Tworzyw i Farb Zakładów Graficznych w Gdańsku, od września 1986 do października 1987 jako zaopatrzeniowiec w Firmie Budowlanej ATA Morkowski w Gdańsku. W tym czasie często bywał u Lecha Wałęsy, spotykał się z Lechem Kaczyńskim, Władysławem Jerzym Trzcińskim, Zdzisławem Złotkowskim.

Ze względu na trudną sytuację finansową i rozgoryczenie z powodu marazmu, jaki ogarnął społeczeństwo (uczestniczył w podziemnym wydaniu jednego z numerów „Pochodni”, pisma Rafinerii, którego po wydrukowaniu w nakładzie pół tysiąca sztuk i rozłożeniu w zakładzie prawie nikt nie przeczytał) złożył wniosek w ambasadzie USA w Warszawie o wyjazd na pobyt stały. 2 IX 1987 otrzymał zgodę na wydanie paszportu amerykańskiego. Po zrzeczeniu się praw do mieszkania, wyjechał 15 X 1987 przez Frankfurt nad Menem do Nowego Jorku. Początkowo pracował w firmie budowalnej na Manhattanie, następnie w firmie meblowej i przez kilkanaście lat do emerytury w swoim zawodzie chemika. W 2006 odznaczony został Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. Mieszka w Union, w stanie New Jersey. Od jesieni 1972 żonaty był z Anną z domu Ciesielczyk, z którą rozwiódł się w 1976. Od 1978 żonaty z Ewą z domu Grzybowską (ur. 1957). Ojciec Marii (ur. 1973) i Jakuba (ur. 1979). ArKa

Bibliografia:
Relacje Wojciecha Jamrozika (2011, 2013).
Archiwum LOTOS S.A. Grupa Orlen, akta osobowe.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej Gdańsk, akta Prokuratury i Sądu Marynarki Wojennej w Gdyni; akta paszportowe.
„Kontynuowali działalność związkową…”. Sądzeni z powodów politycznych w województwie gdańskim (1981–1983), wstęp i opracowania Arkadiusz Kazański, Gdańsk 2012.
Kazański Arkadiusz, Jamrozik Wojciech, https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/16330,Jamrozik-Wojciech.html?search=58272675623;