ZWICKER SAMUEL, pisarz miasta Gdańska

Aktualna wersja na dzień 10:12, 3 sie 2024

Wiersz żałobny po śmierci Samuela Heintza, autorstwa Samuela Zwickera, 1636

SAMUEL ZWICKER (ur. około 1607 Szawałd (Schadwalde) pod Malborkiem), pisarz miasta Gdańska. Syn pastora kościoła św. Bartłomieja Friedricha Zwickera I, brat diakona tegoż kościoła Friedricha II, rektora szkoły św. Katarzyny Salomona oraz lekarza i kartografa Daniela.

W maju 1617 zapisany został do gdańskiego Gimnazjum Akademickiego. Po jego ukończeniu 5 II 1625 zapisał się na uniwersytet w Królewcu, z nieznanych powodów 22 XI 1628 ponownie wpisany został do metryki tegoż uniwersytetu jako student prawa, z uwagi na ubóstwo i szacunek dla ojca nie pobrano wówczas od niego stosowanych opłat. Podczas studiów korzystał ze stypendium gdańskiej Rady Miejskiej. Studia ukończył w 1631, wygłosił wówczas mowę o prawdziwych i uzasadnionych przyczynach wojen (Oratiucula politica axhibens veras et legitimis susciptendi belli causas). We wrześniu 1632 na jego prośbę gdańska Rada Miejska przedłużyła mu stypendium na dalsze trzy lata. W 1633 zapisał się do katolickiej Akademii Zamojskiej w Zamościu. W listopadzie 1634, na kolejną jego prośbę (w której podkreślał opanowanie języka polskiego) władze Gdańska przedłużyły mu o rok wypacanie stypendium, uczęszczał w tym czasie także na wykłady na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie (choć nie zapisał się w poczet studentów tej uczelni). W 1635 po raz kolejny otrzymał zgodę na przedłużenie o dwa lata wypłacanego przez miasto stypendium. Powrócił do Gdańska na krótko w 1636, pozostawił po sobie krótki wiersz żałobny po śmierci Samuela Heintza i w 1637 po raz kolejny udało mu się uzyskał od Rady Miejskiej przedłużenie wypłacanego stypendium o kolejny rok, czas ten miał wykorzystać dla dobra publicznego.

Wywiązując się z przyjętych zobowiązań, w 1638, w drukarni Georga Rhetego, opublikował brewiarz podróżnika Breviarium apodemicum methodice concinnatum studio Samuelis Zwickeri Dantiscani (Brewiarz apodemiczny ułożony metodycznie przez Samuela Zwickera z Gdańska), rodzaj przewodnika dla młodzieży ruszającej na zagraniczne studia. W 1641 opublikował przewodnik dla pielgrzymów Breviarium apodemicum in quo exquisita, jucunda nec non fructuosa peregrinationis instituendae conficiendaeq[ue] ratio traditur. Politices Cultorum usui potissimum acommodatum. Methodice concinnatum studio Samuelis Zwickeri Dantiscani (Brewiarz apodemiczny, w którym podany jest sposób odbycia wykwintnej, rozkosznej i nie tylko owocnej pielgrzymki. Zasady kultów, głównie przystosowane do użytku i metodycznie dostarczone przez Samuela Zwickera z Gdańska). Był następnie protokolantem, pisarzem sądowym. Kariery w Gdańsku nie zrobił, najpewniej z uwagi na szykany, jakie spotkały jego brata Daniela (w jego biogramie szczegóły) i szwagra Andreasa Ladebacha.

31 VII 1639 ożenił się w kościele św. Bartłomieja z Marią, córką kupca Michaela Krügera, co anonimowi przyjaciele uczcili dwoma gratulacyjnym wierszami. RED







Bibliografia:
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 99.
Dzięgielewski Roman, Gdańska instrukcja podróży Samuela Zwickera z 1638 roku, „Libri Gedanenses”, t. 19/20, 2001/2002, s. 21-45.
Dzięgielewski Roman, Przygotowanie młodzieży do podróży akademickiej w XVI–XVIII wieku na przykładzie traktatów apodemicznych, w szczególności „Brewiarza apodemicznego” gdańszczanina Samuela Zwickera, Gdańsk 2015, s. 335-342.
Nadolski Bronisław, Wyjazdy młodzieży gdańskiej na studia zagraniczne w XVII wieku, „Rocznik Gdański”, t. 24, 1965, s. 182.