KAMIŃSKI JAN, pocztylion Poczty Polskiej

Aktualna wersja na dzień 14:01, 16 mar 2023

Aresztowanie Jana Kamińskiego przez Niemców, 1 IX 1939

Aresztowanie Jana Kamińskiego przez Niemców, zdjęcie zamieszczone w gdańskiej prasie 1 IX 1939

Tablica poświęcona poległym i pomordowanym polskim pocztowcom z Wolnego Miasta Gdańska, także z nazwiskiem Jana Kamińskiego

JAN KAMIŃSKI (23 I 1901 Nowy Wiec, gmina Skarszewy, powiat kościerski – 22 II 1942 obóz koncentracyjny Sachsenhausen), starszy pocztylion Poczty Polskiej w II Wolnym Mieście Gdańsku, działacz społeczny. Syn Piotra Pawła (23 VI 1869 Nowy Wiec – 29 IV 1955 Skarszewy), robotnika, i Franciszki z domu Serafin (3 XII 1871 Wysin – 28 IX 1959 Skarszewy). Brat Marii Marty (8 IX 1893 Pawłowo – 25 X 1893 Pawłowo), Franciszka (1 XII 1894 Nowy Wiec – 25 III 1895 Nowy Wiec), Anny (12 V 1896 Nowy Wiec – 9 IV 1898 Szczodrowo), Angeliki / Anieli (1 IX 1898 Nowy Wiec – 31 I 1961 Lalkowy), Heleny (6 V 1903 Nowy Wiec – 23 XII 1983 Skarszewy), Pawła Jakuba (20 IX 1905 Nowy Wiec – 2 VI 1978 Skarszewy), Roberta Leona (25 III 1908 Pawłowo – 13 III 1994 Skarszewy), Bronisława (13 IX 1910 Nowy Wiec – 1 VI 1986 Skarszewy), Agnieszki (28 V 1913 Nowy Wiec – 6 VII 1990 Skarszewy), Ewy (26 III 1916 Skarszewy – 26 III 1993 Tczew).

Od 1907 do 1914 uczęszczał do szkoły ludowej w Szczodorowie. Po jej ukończeniu w Towarzystwie św. Cecylii kształcił się w zakresie języka polskiego, śpiewu oraz kursów doskonalących. Od 20 IX 1918 ochotniczo członek Straży Ludowej w Szczodrowie aż do jej rozwiązania 10 II 1920. Od 17 II 1920 ochotnik w Kaszubskim Pułku Strzelców (od 5 III 1920 66. Kaszubski Pułk Piechoty) w Kościerzynie. Ukończył kurs obsługi ciężkich karabinów maszynowych w Toruniu. W maju 1920 skierowany na front wojny polsko–rosyjskiej. W 66. pułku piechoty, 32. brygady piechoty, 16. dywizji piechoty uczestniczył w walkach pod Łunińcem, Kalenkowiczami i Mozyrem (23 do 29 VI 1920) i Brześciem nad Bugiem (od końca lipca do 1 VIII 1920). Po zakończeniu wojny 12 III 1921 zdemobilizowany. 20 IV 1922 powołany do odbycia czynnej służby wojskowej w 77. pułku piechoty w Nowej Wilejce. Po ukończeniu szkoły podoficerskiej 30 VII 1922 awansowany do stopnia starszego strzelca. 13 XI 1922 odkomenderowany do kompanii sztabowej Dowództwa Okręgu Korpusu III w Grodnie. Zwolniony z wojska 22 VIII 1923. Od 1924 w Szczodrowie był zastępcą sekretarza zarządu w Towarzystwie byłych Powstańców i Wojaków.

1 I 1925 przyjęty do pracy w charakterze niższego funkcjonariusza Poczty Polskiej (woźny pocztowy) w II WMG i skierowany do służby w Polskim Urzędzie Pocztowym Nr 1 (od 1 VIII 1926, po zmianie numeracji – Nr 3, tzw. poczta morska). W 1928 powołany na ćwiczenia wojskowe do 22. pułku piechoty w Siedlcach, po których ukończeniu awansowany został do stopnia kaprala. Od 1929 był kierownikiem ambulansu pocztowego w Polskim Urzędzie Pocztowym Nr 2 w Gdańsku (kolejowym, przy Dworcu Głównym).

31 VIII 1939 około godziny 23:00 zakończył służbę po powrocie ambulansem pocztowym z Tczewa i spędził noc w noclegowni dla pracowników na Dworcu Głównym w Gdańsku. Aresztowany rano 1 IX 1939 przez policję gdańską i przetrzymywany w Victoriaschule. Od 15 IX 1939 w obozie Stutthof. W kwietniu 1940 przeniesiony do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen (numer obozowy 21140). Zatrudniony w podobozie produkującym amunicję wojskową. Zmarł z wycieńczenia w obozowej klinkierni. Ciało skremowano i pochowano w urnie w zbiorowej mogile na cmentarzu leśnym Wilmersdorf, Güterfelde (w pobliżu Berlina).

Od 1931 był członkiem Związku byłych Powstańców i Wojaków Okręgu Korpusu VIII (Toruń), Oddział w Gdańsku–Nowym Porcie. Od 1934 sekretarz zarządu tego oddziału. Członek Ligi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej, Gminy Polskiej, Związku Polaków w Niemczech, Gdańskiej Macierzy Szkolnej, Koła Przyjaciół Harcerzy, Pocztowego Przysposobienia Wojskowego, Związku Pracowników Poczt, Telegrafów i Telefonów (od 27 III 1925).

Odznaczony Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości RP, Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921 „Polska Swemu Obrońcy”, Brązowym Medalem z Długoletnią Służbę (1938), Brązowym (1938), Srebrnym (1938) i Złotym Krzyżem Zasługi. Upamiętniony na tablicy poświęconej poległym i pomordowanym pracownikom Poczty Polskiej w II WMG, w westybulu dawnego Polskiego Urzędu Pocztowo-Telegraficznego Gdańsk 1 przy pl. Obrońców Poczty Polskiej 1-2.

7 V 1927 w Sobowidzu wziął ślub cywilny z Martą z domu Kreft (5 IV 1900 Sobowidz – 26 VI 1969 Sobowidz), córką robotnika fabrycznego Franciszka (5 VI 1864 Szczerbięcin – 22 IV 1933 Sobowidz) i Marii z domu Wichmann (ur. 24 II 1867 Rościszewo), robotnicy. Ślub kościelny odbył się 8 VI 1927 w Sobowidzu. Ojciec Brunona (29 XII 1927 – 1 I 1928), Pawła (29 XII 1927 – 31 XII 1927), Edmunda Jana (13 VI 1929 – 4 III 2008), Huberta Franciszka (28 XII 1930 – 11 VII 1992) i Jerzego Aleksandra (12 XII 1933 – 17 VII 2019). Rodzina mieszkała w byłych koszarach w Gdańsku–Nowym Porcie przy Hindersinstrasse 1 (ul. Kasztanowa). Tuż przed wybuchem wojny żona i dzieci zostali wysłani do Polski, okres okupacji spędzili w Skarszewach. WAK













Bibliografia:
Zbiory rodzinne Wiesława Kamińskiego (wnuka Jana Kamińskiego).
Archiwum Muzeum Poczty Polskiej – Oddział Muzeum Gdańska.
Zwarra Brunon, Gdańsk 1939. Wspomnienia Polaków-Gdańszczan, Gdańsk 2020, s. 319, 515–517.