TRANSGRESJE
| < Poprzednie | Następne > |
TRANSGRESJE. Antologia złożona z pięciu części opublikowanych w siedmiu tomach, zawierająca teksty literackie i naukowe, a także wypowiedzi uczestników seminariów prowadzonych od 1976 roku do czerwca 1982 na ► Uniwersytecie Gdańskim (UG) przez prof. ► Marię Janion. Tytuł serii (według redaktorów) miał wskazywać, że zajmuje się ona rozmaitymi świadectwami przekraczania granic: biograficznymi, egzystencjalnymi, filozoficznymi, literackimi. Analizowano w niej, z dokładnością niespotykaną dotąd w polskiej humanistyce, doświadczenia osób chcących „przejść na drugą stronę”, wykroczyć poza narzucone im role, konwencje, wyobrażenia. Dotąd ich doświadczenia były spychane przez badaczy na margines; konwersatoria pozwoliły przyjrzeć im się bliżej.
Tomy antologii ukazywały się nakładem ► Wydawnictwa Morskiego w latach 80. XX wieku: Galernicy wrażliwości (1981; wybór, opracowanie i redakcja M. Janion, ► Stanisław Rosiek), Odmieńcy (1982; M. Janion, ► Zbigniew Majchrowski), Osoby (1984; M. Janion, S. Rosiek), Maski, t. 1–2 (1986; M. Janion, S. Rosiek) oraz Dzieci, t. 1–2 (1988; M. Janion, ► Stefan Chwin). Na okładce jednego z tomów pojawiła się informacja o przygotowywaniu kolejnych książek serii. Podano ich tytuły: Bluźniercy, Aktorzy, Wygnańcy, Sobowtóry, Wizjonerzy, Wampiry, Tragicy, jednak pozycje te się nie ukazały.
W „Transgresjach” publikowano materiały będące efektem konwersatoriów dla większości uczestników nieobowiązkowych. Brali w nich udział doktorzy, asystenci i studenci UG oraz innych uczelni, ale również ich absolwenci, nauczyciele czy wolni słuchacze. W zapisie rozmów opublikowanych w kolejnych tomach serii oprócz wypowiedzi konkretnych osób – naukowców UG – można znaleźć również wypowiedzi „głosów z sali”, przypisanych biorącym spontaniczny udział w spotkaniach anonimowym osobom. Konwersatoria nabrały dzięki temu charakteru swobodnych rozmów z udziałem wszystkich zainteresowanych. Ich tematykę proponowali organizatorzy, późniejsi – redaktorzy serii, a dotyczyła ona takich kwestii jak: odmienność, wyobcowanie, szaleństwo; rozmawiano również o postaciach „innych” bohaterów w filmach François Truffauta, Wernera Herzoga i Miloša Formana (Miłość Adeli H., Zagadka Kaspara Hausera, postać Brunona S., Lot nad kukułczym gniazdem). W kolejnych tomach „Transgresji” publikowano również utwory takich autorów jak: Jean Genet, Claude Lévi-Strauss, Georges Bataille, Jean-Paul Sartre i inni.
Niespotykana wcześniej forma prowadzenia konwersatoriów przyczyniła się do rozgłosu, jaki zdobyły one wśród studentów i intelektualistów Wybrzeża na przełomie lat 70. i 80. XX wieku.
