SROKA EMILIAN, dyrektor administracyjny Politechniki Gdańskiej
| < Poprzednie | Następne > |
EMILIAN SROKA (11 X 1896 Dąbrowa (Górnicza) – 17 XI 1983 Skoczów), urzędnik, dyrektor administracyjny Politechniki Gdańskiej (PG). Syn Andrzeja i Justyny z domu Kurek. W latach 1913–1914 pracował jako górnik w kopalni węgla w Dąbrowie. W 1917 zdał maturę w Polskim Gimnazjum Realnym im. Juliusza Słowackiego w Orłowej (obecnie Czechy, koło Ostrawy). W 1925 absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, w 1931 uzyskał doktorat na Wydziale Prawa i Ekonomii Uniwersytetu Komeńskiego w Bratysławie.
W latach 1918–1919 pracował w Wydziale Kontroli Granicznej Urzędu Miejskiego w Cieszynie, 1919–1920 w Starostwie Powiatowym we Frysztacie. W 1918 uczestniczył w walkach o Zaolzie, w 1920 współorganizował plebiscyt mający zadecydować o przynależności terytorialnej Śląska Cieszyńskiego do Polski lub Czechosłowacji. Po przyłączeniu powiatu frysztackiego do Czechosłowacji pracował w Ministerstwie byłej Dzielnicy Pruskiej w Poznaniu (1920–1921), w konsulacie Rzeczypospolitej Polskiej (RP) w Koszycach (1922–1925), następnie w konsulacie RP w Bratysławie (1925–1939) jako naczelnik kancelarii, kierownik referatu prawnego, handlowego i ekonomicznego, socjalnego i prasowego. Równocześnie w latach 1932–1939 pracownik Polskiej Agencji Telegraficznej.
Od 1940 naczelnik konsulatu RP w Budapeszcie, a po jego likwidacji działacz Towarzystwa Węgiersko-Polskiego i Komitetu Obywatelskiego do spraw Opieki nad Polskimi Uchodźcami na Węgrzech. Pracując na kolei w węgierskim mieście Senec, brał udział w organizowaniu przerzutów Polaków przez granicę słowacko-węgierską. Po zajęciu Węgier przez wojska niemieckie w 1944 aresztowany za kontakty z Delegaturą Rządu na Kraj i rządem RP na emigracji w Londynie, więziony od marca do września 1944, po zwolnieniu sekretarz Obozu Budapeszt.
W Gdańsku z rodziną od 30 VIII 1945. Do 1948 pracował w Zjednoczeniu Stoczni Polskich jako inspektor i kierownik Wydziału Kontroli. W latach 1948–1976 pracownik PG. W okresie 1948–1950 pełnił funkcję pierwszego dyrektora administracyjnego, zdegradowany z powodów politycznych: za odmowę zwolnienia 50 pracowników za poglądy polityczne niezgodne z ówczesnym ustrojem Polski; w latach 1950–1970 kierownik Działu Kontroli i Planowania, jednocześnie od 1950 do 1955 kierownik sekretariatu Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej na PG. Od 1965 na emeryturze. Odznaczony m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi (1938 i 1956).
Od 1983 mieszkał w Skoczowie (koło Cieszyna), pochowany na cmentarzu parafii rzymskokatolickiej w tym mieście. Był żonaty z Ludmiłą z domu Fober (ur. 1900), urzędniczką i nauczycielką. Miał synów Bolesława (ur. 1930 Bratysława) i Bronisława (ur. 1 V 1936 Bratysława), jezuitę, absolwenta III Liceum Ogólnokształcącego (LO) w Gdańsku i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, represjonowanego w okresie PRL, więźnia politycznego okresu stalinizmu (był sekretarzem i współorganizatorem organizacji niepodległościowej w IV LO – Podziemna Kolonia), duszpasterza akademickiego w Gdańsku (1974–1977), kapelana Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela.
Bibliografia:
Dział Obiegu i Archiwizacji Dokumentów Politechniki Gdańskiej (akta osobowe).
Sroka Bronisław, Wspomnienie o moim ojcu, Emilianie Sroce, „Pismo PG” , 1998, nr 9, s. 37–38.
Sroka Bronisław, Dla Ciebie więzy, pęta niezelżywe, wspomnienia [nie tylko] więzienne, Warszawa 2019.
