POBŁOCKI EDWARD, działacz społeczno-polityczny
| < Poprzednie | Następne > |
EDWARD POBŁOCKI (13 I 1937 Kościerzyna – 19 I 2020 Gdańsk), działacz społeczno-polityczny, urzędnik administracji państwowej. Syn stolarza Jana (1893–1971) i Anny z domu Elas (1902–1993), brat Jana (ur. 1924), Zofii po mężu Plata (ur. 1925), Kazimierza (1926–1997), Gertrudy po mężu Wieczorek (ur. 1928) i Feliksa. W Kościerzynie ukończył szkołę podstawową i w 1955 Liceum Ogólnokształcące im. Jana Wybickiego.
W latach 1955–1960 studiował na Wydziale Morskim Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Sopocie, magister ekonomii. Od 1962 do 1965 był słuchaczem studiów doktoranckich w Katedrze Ekonomiki Przemysłu Rybnego na Wydziale Morskim Wyższej Szkoły Ekonomicznej, których nie ukończył. Już jako sekretarz propagandy, w latach 1969–1970 odbył studia na kierunku ideologiczno-propagandowym w Centralnej Szkole Partyjnej przy Komitecie Centralnym Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (PZPR) w Warszawie. W 1976 prawdopodobnie przeszedł bliżej nieznane szkolenie w Wyższej Szkole Partyjnej przy Komitecie Centralnym Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego w Moskwie. Po studiach od kwietnia do grudnia 1960 pracował jako ekonomista w dziale naukowym Rolniczego Rejonowego Zakładu Doświadczalnego w Lubaniu, następnie do września 1961 był kierownikiem Referatu Przemysłu w Wydziale Handlu i Przemysłu Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Kościerzynie.
Jako uczeń należał do Związku Harcerstwa Polskiego (ZHP), następnie Związku Młodzieży Polskiej w Kościerzynie, w trakcie studiów w Sopocie Zrzeszenia Studentów Polskich. W 1960, równolegle do rozpoczętej pracy zawodowej, wstąpił do Związku Młodzieży Socjalistycznej (ZMS) i pełnił funkcję – początkowo społecznie, od listopada 1961 do 1962 etatowo – I sekretarza Komitetu Powiatowego Związku Młodzieży Socjalistycznej w Kościerzynie. W latach 1960–1961 należał też do Związku Zawodowego Pracowników Rolnych, od 1961 do Związku Zawodowego Pracowników Państwowych i Społecznych.
Od 30 IX 1961 był członkiem PZPR (najpewniej do jej rozwiązania w styczniu 1990). W Kościerzynie, oprócz funkcji etatowych, w latach 1960–1962 był członkiem Plenum Komitetu Powiatowego PZPR, seminarzystą i prelegentem Powiatowego Ośrodka Pracy Partyjnej oraz przewodniczącym sekcji propagandowej Komitetu Powiatowego. Podczas studiów doktoranckich w Sopocie pełnił funkcję sekretarza oddziałowej organizacji partyjnej. W późniejszym czasie został członkiem Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej i Towarzystwa Przyjaciół Pomorza, lektorem ► Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku i Zarządu Wojewódzkiego Związku Socjalistycznej Młodzieży Polskiej (ZSMP) oraz członkiem Rady Wojewódzkiej Patriotycznego Ruchu Odrodzenia Narodowego (PRON); prowadził też wykłady dla pilotów wycieczek zagranicznych.
Oficer rezerwy w stopniu podporucznika, początkowo zakwalifikowany do korpusu oficerów piechoty, w 1962 do korpusu oficerów politycznych. W przypadku powołania do służby wojskowej proponowany na stanowisko zastępcy dowódcy do spraw politycznych. W 1973 awansowany do stopnia porucznika rezerwy.
W lutym 1965 odwołano go ze studiów doktoranckich, mianując sekretarzem propagandy Komitetu Powiatowego PZPR w Kościerzynie, odpowiedzialnym m.in. za politykę oświatową i kulturalną. W latach 1972–1973 pracował jako starszy instruktor Wojewódzkiego Ośrodka Propagandy Partyjnej Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku, w czerwcu 1973 skierowany został do Komitetu Powiatowego PZPR w Pucku na stanowisko II sekretarza (do spraw propagandy), a w 1975 na stanowisko kierownika Wojewódzkiego Ośrodka Kształcenia Ideologicznego Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Gdańsku.
1 II 1978, po śmierci poprzedniego dyrektora ► Jana Szewczyka, mianowany został dyrektorem Wydziału do Spraw Wyznań (WdSW) Urzędu Wojewódzkiego (UW) w Gdańsku. Pozostał na tym stanowisko do likwidacji wydziału 28 II 1990. Jako dyrektor WdSW utrzymywał kontakty m.in. z przedstawicielami Kościołów i związków wyznaniowych, realizując politykę wyznaniową państwa. Interweniował w sprawach podejmowania przez księży działalności politycznej, w tym utrzymywania kontaktów z działaczami „Solidarności”. W 1987 był członkiem sześcioosobowego zespołu głównego strony państwowej w związku z przygotowaniami wizyty ► papieża Jana Pawła II w Trójmieście. Po likwidacji WdSW pozostał pracownikiem UW, w dalszym ciągu realizując sprawy z zakresu stosunków między państwem a Kościołem jako starszy inspektor wojewódzki na stanowisku pracy do spraw wyznań, od 1 III 1990 w Wydziale Organizacyjno-Prawnym, następnie Wydziale Organizacji i Nadzoru, a od 1 XI 1990 w Wydziale Spraw Obywatelskich (później: Spraw Obywatelskich i Migracji). 1 III 2002 przeszedł na emeryturę. Jako pracownik urzędu współpracował z Kurią Metropolitalną Gdańską przy odzyskiwaniu zagarniętego przez państwo po 1945 mienia kościelnego.
Odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1984), Złotym Krzyżem Zasługi (1971), odznaką ► „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej” (1969), brązową odznaką „Za zasługi w ochronie porządku publicznego” (1977), Brązowym Odznaczeniem im. Janka Krasickiego (1962).
Był dwukrotnie żonaty, z Marzenną Marią z domu Pałasz (ur. 1 IX 1937) i z Grażyną (ur. 5 VII 1952), z pierwszego małżeństwa miał syna Przemysława (ur. 18 III 1963). Pochowany na ► Cmentarzu Komunalnym nr 5, Łostowickim.
Bibliografia:
Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Archiwum Szkół Partyjnych w Akademii Nauk Społecznych w Warszawie, sygn. 46/458, Akta osobowe Edwarda Pobłockiego.
Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej w Gdańsku, Zbiór akt personalnych żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego, sygn. 661/130, t. 1–2, Akta osobowe Edwarda Pobłockiego.
Archiwum Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku, sygn. 6/240, Akta osobowe Edwarda Pobłockiego.
Bogdanowicz Stanisław, Czas burzenia – czas budowania. Kościół Gdański w społeczeństwie odzyskującym wolność, 1984–1992, Nowy Bukowiec 2004.
Formella Sławomir, „Smutni panowie” a literatura kaszubsko-pomorska. Literatura kaszubsko-pomorska w pierwszej połowie lat 70. XX wieku w świetle materiałów archiwalnych Służby Bezpieczeństwa, w: Literatura a polityka. Casus Pomorza i Kaszub, red. Daniel Kalinowski, Słupsk–Wejherowo 2018.
Gucewicz Daniel, Gdańscy wyznaniowcy. Kadry administracji wyznaniowej w województwie gdańskim w latach 1950–1990, w: Gdańsk 1945–1990. Materiały–studia–analizy, t. 2, red. Sylwia Bykowska, Mirosław Golon, Gdańsk–Warszawa 2021.
Gucewicz Daniel, Kalwaryjska rebelia. Z historii wybranych sanktuariów Pomorza Gdańskiego w okresie Polski Ludowej, Gdańsk–Warszawa 2020.
Gucewicz Daniel, „Przestrzeń wolności” w Trójmieście. Dzieje gdańskiego Klubu Inteligencji Katolickiej (do 1990 r.), w: Kluby Inteligencji Katolickiej jako przestrzeń działań niezależnych w latach osiemdziesiątych XX wieku, red. Konrad Białecki, Warszawa–Poznań 2014.
Gucewicz Daniel, W cieniu Komitetu Wojewódzkiego. „Wroga” działalność księży pallotynów z kościoła św. Elżbiety w Gdańsku przełomu lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku, w: Księża dla władzy groźni. Duchowni współpracujący z opozycją (1976–1989), red. Rafał Łatka, Warszawa 2019.
Gucewicz Daniel, Wydział ds. Wyznań w Gdańsku (1950–1990). Wybrane zagadnienia, w: Urząd do spraw Wyznań. Struktury, działalność, ludzie, t. 1: Struktury wojewódzkie i wybrane aspekty działalności, red. Rafał Łatka, Warszawa 2020.
Kazański Arkadiusz, Sierpień ’80 w Gdyni, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2010, nr 9/10.
Operacja „Zorza II”. Służba Bezpieczeństwa i Komitet Wojewódzki PZPR wobec wizyty Jana Pawła II w Trójmieście (czerwiec 1987), wstęp i red. Sławomir Cenckiewicz, Marzena Kruk, Warszawa–Gdańsk 2008 (gdzie w przyp. 6 na s. 4 opisano go jako zupełnie inną osobę).
Włodkowska Katarzyna, Walczył, a teraz pomaga, „Gazeta Wyborcza. Trójmiasto” z 17 XI 2008.
