KRZYŻANOWSKA OLGA TERESA, lekarz, poseł
| < Poprzednie | Następne > |
OLGA TERESA KRZYŻANOWSKA (10 IX 1929 Warszawa– 22 VI 2018 Gdańsk), lekarka, polityk. Jedyne dziecko Aleksandra Krzyżanowskiego (18 II 1895 Briańsk (Rosja) – 29 IX 1951 Warszawa), pseudonim „Wilk”, podczas II wojny światowej komendanta Okręgu Wileńsko-Nowogródzkiego Armii Krajowej i poślubionej 19 III 1927 Janiny z domu Łopińskiej (27 VIII 1907 Piotrków Trybunalski – 14 VIII 1995 Gdańsk), lekarza stomatologa, uczestniczki powstania warszawskiego, jeńca Stalagu IV-B/H Zeithain (podobóz Stalagu IV-B Mühlberg), pracującej tam na najcięższym oddziale jako lekarz, od 1945 w Gdańsku, od 1960 doktora nauk medycznych (przewód w gdańskiej ► Akademii Medycznej (AMG)), wiceprzewodniczącej Gdańskiego Towarzystwa Stomatologicznego oraz przewodniczącej Okręgowej Sekcji Lekarskiej przy Związku Zawodowym Pracowników Służby Zdrowia.
Harcerka Szarych Szeregów (odznaczona później Krzyżem Walecznych). W Gdańsku od 1945. W 1952 absolwentka Wydziału Lekarskiego AMG, specjalistka chorób wewnętrznych i medycyny przemysłowej. W latach 1952–1962 pracowała w szpitalu powiatowym w Pucku, Szpitalu Wojewódzkim im. Mikołaja Kopernika w Gdańsku (► Pomorskie Centrum Traumatologii) i w AMG. W 1962–1989 była kierownikiem poradni chorób zawodowych Wojewódzkiej Przychodni Przemysłowej w Gdańsku.
Od 1980 w ► Solidarności, od 1981 pracowała w Krajowej Komisji Koordynacji Służby Zdrowia. Od 1989 do 2001 z ramienia Komitetu Obywatelskiego, Unii Demokratycznej (do której należała w okresie 1991–1994) i Unii Wolności (UW; do której należała w latach 1994–2005) posłanka na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej (RP) X (1989–1991), I (1991–1993), II (1993–1997) i III (1997–2001) kadencji. Wicemarszałek Sejmu X i II kadencji, w latach 1990–1993 reprezentowała Sejm RP w Zgromadzeniu Parlamentarnym Europy. W 1991–1993 przewodnicząca Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich, w 1997–2001 Komisji Etyki Poselskiej i zastępca przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych. W 2001 z ramienia Komitetu Wyborczego Wyborców Blok Senatu została z okręgu gdańskiego senatorem Senatu V kadencji (2001–2005). Zasiadała w Komisji Emigracji i Polaków za Granicą oraz Polityki Społecznej i Zdrowia, była wiceprzewodniczącą Koła Senackiego UW. Z ramienia tej partii w 2004 bezskutecznie ubiegała się o mandat do Parlamentu Europejskiego (uzyskała 25 211 głosów).
Od 2005 członkini Partii Demokratycznej i prezes Stowarzyszenia Pamięci Narodowej. Członkini Rady Społecznej Rzecznika Praw Obywatelskich (od grudnia 2010), Rady Fundacji Batorego, Rady Programowej Kongresu Kobiet. W 1991 była matką chrzestną masowca m/s "Armia Krajowa".
Odznaczona m.in. Krzyżem Oficerskim, w 2014 Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. W 2015 otrzymała ► Medal Księcia Mściwoja II, w 2016 odznakę honorową „Za zasługi dla ochrony praw człowieka”, przyznawaną przez Rzecznika Praw Obywatelskich, wręczoną w ► Europejskim Centrum Solidarności. 27 VIII 2020 jej imię otrzymał gdański tramwaj Pesa Jazz Duo 128 NG nr 1056.
Od 1955 żona ► Jerzego Krzyżanowskiego. Matka Magdaleny, żony lekarza ► Piotra Mierzewskiego. Pochowana 30 VI 2018 na ► cmentarzu Srebrzysko. 22 VI 2021 jej imię nadano jednej z sal w budynku Kancelarii Sejmu RP.
