KAZNOWSKI ANDRZEJ, prezydent Gdańska
| < Poprzednie | Następne > |
ANDRZEJ KAZNOWSKI (23 XII 1935 Gdynia – 12 VIII 2023 Gdańsk), działacz polityczny, ekonomiczny, ► prezydent Gdańska. Jedyne dziecko Melanii z domu Ambrożewicz (20 XII 1893 Toruń – 16 VII 1971 Gdynia), szefowej kuchni w kasynie Marynarki Wojennej, i Wacława Kaznowskiego (ur. w Kaplonosach w województwie lubelskim), pracownika Marynarki Wojennej. Wraz z początkiem II wojny światowej został wysiedlony z rodzicami z Gdyni do Generalnego Gubernatorstwa, okupację spędził w Warszawie. Do Gdyni powrócił z rodziną w 1945, jeszcze w trakcie działań wojennych.
W 1949 ukończył Szkołę Podstawową nr 3 w Gdyni. Jako uczeń Technikum Finansowego w Sopocie wstąpił do Związku Młodzieży Polskiej, którego był członkiem od 1952 do 1954. W 1953 zdał maturę i otrzymał dyplom przodownika nauki i pracy społecznej. W latach 1962–1965 studiował na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu na Wydziale Prawa (gdzie utworzono Zawodowe Studium Administracji). Tytuł magistra otrzymał w 1968 na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu na podstawie pracy Finansowanie produkcji eksportowej statków w Stoczni Gdańskiej im. Lenina.
W latach 1953–1969 pracował w oddziałach Narodowego Banku Polskiego (NBP) w ► województwie gdańskim. Jednocześnie od 1958 do 1964 był przewodniczącym Związku Zawodowego Pracowników Państwowych i Społecznych przy oddziale wojewódzkim NBP w Gdańsku. 1 IV 1969 został bezpłatnie urlopowany na czas nieokreślony w związku z powołaniem do pracy w ► Komitecie Wojewódzkim Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej (KW PZPR) w Gdańsku (do partii należał od 1960 do 1989). Również w latach 60. prowadził w Polskim Towarzystwie Ekonomicznym w Gdańsku wykłady na temat efektywności dewizowej eksportu.
Od 1 IV 1969 do stycznia 1972 pełnił funkcję zastępcy kierownika Wydziału Przemysłu i Budownictwa KW PZPR w Gdańsku, do 15 XII 1973 – kierownika tego wydziału. Do jego zadań należała analiza realizacji planów gospodarczych w zakresie przemysłu, budownictwa, handlu i usług, a także przebiegu procesów inwestycyjnych, szczególnie w gospodarce morskiej (m.in. ► Port Północny), w przemyśle chemicznym (► Rafineria Ropy Naftowej j w Gdańsku, Siarkopol, Fosfory) oraz w budownictwie mieszkaniowym.
Od 13 XII 1973 do 15 IX 1977 był prezydentem Gdańska. Na czas jego prezydentury przypadło między innymi podpisanie przez niego i ► Hansa Koschnicka, nadburmistrza Bremy, ramowego porozumienia o współpracy między Gdańskiem i Bremą (12 IV 1976). Zawarcie tej umowy pięć lat od podpisania układu o normalizacji stosunków między RFN a Polską stanowiło nie tylko symboliczną, ale i faktyczną szczelinę w żelaznej kurtynie dzielącej Europę. Była to pierwsza w Polsce umowa tego typu (obowiązuje do dzisiaj). Dotyczyła współpracy gospodarczej, wymiany kulturalnej, wymiany grup młodzieżowych, spotkań branżowych, organizowania Dni Gdańska w Bremie i Dni Bremy w Gdańsku. Z kolei 19 V 1977 w ► Ratuszu Głównego Miasta odbyła się inauguracja Dni Hamburga w Gdańsku z udziałem burmistrza Hamburga Hansa Ulricha Klosego.
Jako prezydent Gdańska otrzymał insygnia władzy miejskiej w postaci srebrnego łańcucha z godłem państwowym, wykonanego przez Władysława Tujkę i ozdobionego bursztynem przez Irenę Leonowicz według projektu Bogdana Bogusławskiego. Dar ufundował Cech Rzemiosł Różnych w Gdańsku. Uroczystość wręczenia insygniów odbyła się 19 VII 1976 w Ratuszu Głównego Miasta.
W latach 1977–1982 pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych jako attaché handlowy do spraw gospodarki morskiej w ambasadzie polskiej w Pradze. Zajmował się całokształtem zagadnień współpracy Polski z Czechosłowacją w zakresie gospodarki morskiej, przede wszystkim sprawami czechosłowackiego tranzytu przez polskie porty morskie oraz przewozu towarów przez polskich armatorów. Uczestniczył w negocjacjach i przygotowaniu porozumień międzynarodowych dotyczących tej dziedziny gospodarki. W 1982 przeszedł do pracy w Delegaturze Najwyższej Izby Kontroli w Gdańsku, gdzie pełnił funkcję dyrektora do 1990.
Po przemianach ustrojowych w Polsce w 1989 był jednym z pierwszych organizatorów prywatnej bankowości. W latach 1990–1993 pełnił funkcję dyrektora ProsperBanku. W 1993 został powołany na stanowisko prezesa BalticBanku. W latach 1994–1995 pełnił funkcję doradcy prezesa GecoBanku w Gdańsku. Od 1996 do 2002 był doradcą finansowym różnych spółek akcyjnych, w latach 2003–2004 pracował na stanowisku kierownika Biura Dyrektora Generalnego Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku.
Został odznaczony m.in. Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Krzyżem „Za Zasługi dla Związku Harcerstwa Polskiego”, Złotym Medalem „Za Zasługi dla Obronności Kraju”, Złotą Odznaką „Zasłużony dla Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych”, Złotą Honorową Odznaką Centralnego Związku Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego, Złotą Odznaką Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, ponadto odznakami „Zasłużony Działacz Ligi Ochrony Kraju”, ► „Za zasługi dla Gdańska”, ► „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”, „Zasłużonym Ziemi Wejherowskiej”, „Zasłużony Działacz Żeglarstwa Polskiego”. W 1974 został Oficerem Orderu Infanta Henryka (odznaczenie państwowe Portugalii – Ordem do Infante D. Henrique), w 1975 został honorowym obywatelem Omahy w Stanach Zjednoczonych.
Z żoną Marią, poślubioną 22 VIII 1959 (zm. 1999), miał syna Romana (ur. 1960), mieszkającego w Pradze i prowadzącego firmę handlującą sprzętem elektromedycznym. Pochowany wraz z matką na cmentarzu witomińskim w Gdyni.
Bibliografia:
Ankieta biograficzna dotycząca życia i działalności Prezydentów Miasta Gdańska i Przewodniczących Prezydium Miejskiej Rady Narodowej w Gdańsku w latach 1945-1998, oprac. Sylwia Bykowska (w zbiorach autorki).
Relacja Andrzeja Kaznowskiego, listopad 2013.
Zbiory prywatne Andrzeja Kaznowskiego.
