KAUTZ NATHANAEL FRIEDRICH, pastor kościoła św. Jana
| < Poprzednie | Następne > |
NATHANAEL FRIEDRICH KAUTZ (Kantz) (5 VII 1714 Gdańsk – 22 X 1775 Gdańsk), teolog, historyk, pastor kościoła św. Jana. Syn pastora Johanna Friedricha Kautza. Ochrzczony 23 VII 1714 w kościele Bożego Ciała, ojcem chrzestnym był Reinhold Georg von Cölmer (17 X 1661 Gdańsk – 20 I 1723 Gdańsk), kupiec, od 1706 ławnik, od 1718 rajca.
W kwietniu 1728 zapisany został do przedostatniej klasy (secundy) gdańskiego Gimnazjum Akademickiego, kończył je w 1734 dysputą przygotowaną pod kierunkiem Gottfrieda Lengnicha De religionis christianae in Polonia initiis dissertationem Praeside Godofr. Lengnich.... Od 1735 studiował teologię na uniwersytecie w Lipsku. Po powrocie do Gdańska zweryfikowany 1 VII 1740 przez Ministerium Duchowne jako kaznodzieja. W latach 1742–1743 był kaznodzieją w gdańskim Domu Dobroczynności, w 1743–1744 kaznodzieją w Tujsku (Tiegenort). Od 1744 diakon w gdańskim kościele św. Jana, od 1757 do śmierci pastor tego kościoła.
Autor m.in. Praecipua ac publica Religionis Evangelicae in Polonia fata sub Sigismundo I. Sigismundo Augusto et Henrico Valesio Regibus auctore... (Hamburgi 1738) oraz wygłoszonej przez siebie 20 III 1759 w kościele Najświętszej Marii Panny mowy na pogrzebie Jacoba Theodora Kleina (1759).
Od około 1743 żonaty był z Florentyna Agathą (1723 Gdańsk – pochowana 25 II 1789 w kościele NMP pod płytą nagrobną nr 34), córką profesora Gimnazjum Akademickiego Carla Ludwiga Hoheisela (ochrzczony 25 IX 1692 – pochowany 24 IV 1732 w kościele św. Trójcy pod płytą nagrobną nr 70), która przed swoją śmiercią wpłaciła 500 florenów (równowartość rocznego zarobku nauczyciela) do samopomocowej kasy wdów po gdańskich duchownych. Ojciec Joachima (ur. 1744 Gdańsk).
Pochowany 9 XI 1775 w kościele NMP po płytą nagrobną nr 34, zakupioną w 1710 przez jego dziada Nathanaela Kemerera (1656–1710). Zachował się pośmiertny inwentarz pozostawionych przez niego rzeczy, z m.in. zespołem sreber gdańskich wytwórców, wymieniający też trzy należące do niego w Gdańsku nieruchomości, całość pozostawionego przez niego majątku szacowano na 43 000 florenów. Do 1945 jego portret, autorstwa Jacoba Wessela, wisiał na północnej ścianie chóru kościoła św. Jana, nad drzwiami wejściowymi do Biblioteki Zachariasa Zappio, obecnie zaginiony. Wykonany według tego obrazu przez Matthaeusa Deischa w 1765 miedzioryt, który wisiał w tzw. dużej zakrystii (obecnie Kaplica Najświętszego Sakramentu), znajduje się w Bibliotece Gdańskiej PAN.
Bibliografia:
Księga wpisów uczniów Gimnazjum Gdańskiego 1580–1814, wyd. Zbigniew Nowak i Przemysław Szafran, Warszawa–Poznań 1974, s. 312.
