BRAMA DŁUGOULICZNA

< Poprzednie

Następne >

Brama Długouliczna i jej przedbramie: późniejsza Wieża Więzienna i zasłonięta Brama Przednia (późniejsza Katownia), brak jeszcze obwałowań ziemnych i Bramy Wyżynnej, fragment rekonstruowanego przez Ottona Kloeppela planu Gdańska z 1500

Brama Długouliczna (w środku, przy Dworze św. Jerzego), na wprost Wieża Więzienna i Katownia (przebudowana z Bramy Przedniej), za fosą Brama Wyżynna, według tzw. planu sztokholmskiego z około 1600

Brama Długouliczna (widok zniekształcony), fragment obrazu Antona Möllera, Grosz czynszowy, 1601 (po bokach monstrualnych rozmiarów Grodzisko – z prawej – i Biskupia Górka)

Rekonstrukcja domniemanego wyglądu przedbramia z późniejszą Wieżą Więzienną i Bramą Przednią (później Katownią), około 1500 (przed wybudowaniem przez Bramą Przednią Bramy Wyżynnej

BRAMA DŁUGOULICZNA (Brama Wysoka). Gotycka brama u zachodniego wylotu Langgasse (► ul. Długa), początkowo główna i jedyna brama umożliwiająca dostęp do ► Głównego Miasta bezpośrednio z przedpola (inne bramy prowadziły przez teren ► Starego Miasta, ► Starego Przedmieścia lub poprzedzała je Motława). Zbudowana z cegły około 1346, na rzucie prostokąta, dwukondygnacyjna, zwieńczona czterospadowym dachem, z ostrołukowym przejazdem. W 1378 nazywana Hohes Tor (Bramą Wysoką, od wyżyn na przedpolu). Od strony zachodniej mur obronny i bramę poprzedzała fosa, ze zwodzonym, drewnianym mostem przed bramą i pierwszym przedbramiem.

Po wybudowaniu drugiego pasa murów obronnych (muru niskiego) w kierunku zachodnim i utworzeniu w ten sposób międzymurza oraz po wykopaniu nowej fosy (zob. ► fortyfikacje, punkt: Proces budowy, lata 1343–1454, ► mury obronne) otrzymała około 1379–1382 nowe przedbramie, z wysuniętą na około 37 m od muru wysokiego i 25 m od muru niskiego wieżą (późniejszą ► Wieżą Więzienną) i od 1410 z budynkiem bramy zewnętrznej, Bramy Przedniej (późniejsza ► Katownia), połączonych z nią mostem wspartym na murowanych arkadach. Po dalszej rozbudowie linii obronnej przesuniętej w kierunku zachodnim i powstaniu obwałowań ziemnych, w 2 połowie XVI wieku całość założenia utraciła funkcje obronne.

Wyburzona około 1611 i zastąpiona w latach 1612–1614 nową, nieobronną Langgasser Tor (Bramą Długouliczną), po 1945 ► Bramą Złotą. Zachowały się fragmenty pierwotnej bramy (fundamenty, część ściany północnej), które przetrwały dzięki ich wykorzystaniu przy budowie ► Dworu Bractwa św. Jerzego. [AJ] [JAZ]