AESTETISCHE GESELLSCHAFT ZU DANZIG, towarzystwo
| < Poprzednie | Następne > |
AESTETISCHE GESELLSCHAFT ZU DANZIG (Vereinigte Gesellschaft zur Übung der schönen Wissenschaften in Danzig; Gesellschaft zur Beförderung des guten Geschmacks), Towarzystwo Estetyczne w Gdańsku, działające w latach 1755–1759, założone przez uczniów ► Gimnazjum Akademickiego: ► Philippa Ernsta Rauffseysena,
► Benjamina Benedicta Henrichsdorffa, oraz późniejszego prawnika, agenta (1755), sekretarza miejskiego (1774) i radcę poselstwa polskiego (1782) Johanna Adama Tritta (chrzest 8 XII 1738 Gdańsk – 1805 Gdańsk), zapisanego do przedostatniej klasy (secundy) Gimnazjum 1 V 1752, od 12 I 1775 posiadającego kupieckie ► obywatelstwo Gdańska jako tzw. Bürger-Kind (dziecko gdańskich obywateli), syna Adama (1695–1781), mistrza ► Kwartału Wysokiego.
Zasady działania ułożono 4 VII 1755, pierwsze posiedzenie odbyło się 18 listopada tego roku. Wbrew statutowi nie miało charakteru tajnego, skupiało osoby uprawiające twórczość literacką, oryginalną (religijną i świecką) i translatorską (tłumaczono m.in. Teokryta, Horacego, Woltera), interesujące się dramatem i teatrem, krytyką literacką i teatralną. Do Towarzystwa przyjęto Christiana Gottlieba Duisburga, późniejszego pastora ► kościoła św. Elżbiety. W 1756 przyjęto ► Joachima Wilhelma Weickhmanna i Wilhelma Ehrenfrieda Neugebauera. Towarzystwo działało pod opieką rektora Gimnazjum Akademickiego ► Ernsta Augusta Bertlinga. W 1758 liczyło 16 członków, byli wśród nich m.in. Constantin Ernst Groddeck (syn burmistrza ► Karla Groddecka), Michael Maskowitsch, Johann Wilhelm John (zm. 1776 jako medyk).
Członkowie byli zobowiązani do samodzielnej twórczości literackiej, omawianej na posiedzeniach. Ocenie poddawano język, poetykę i styl wypowiedzi. W dyskusjach i w praktyce pisarskiej członkowie towarzystwa przeciwstawiali się modelowi poezji i dramatu reprezentowanemu przez czołowego przedstawiciela niemieckiego oświecenia Johanna Christopha Gottscheda (1700–1766, będącego mężem ► Luisy Adelgundy, córki gdańskiego lekarza ► Johanna Georga Kulmusa), chętniej zwracali się ku pełnej wzniosłych uczuć i patosu epice i liryce Friedricha Gottlieba Klopstocka (1724–1803), prekursora poezji wolnej od dawnych schematów i konwencji. Towarzystwo działało do grudnia 1759. (zob. ► towarzystwa literackie w Gdańsku w XVIII wieku).
