TOWARZYSTWA LITERACKIE W GDAŃSKU W XVIII WIEKU
| < Poprzednie | Następne > |
TOWARZYSTWA LITERACKIE W GDAŃSKU W XVIII wieku. Nawiązywały do poglądów czołowych przedstawicieli wczesnego oświecenia niemieckiego: pisarza i teoretyka literatury, profesora uniwersytetu w Lipsku Johanna Christopha Gottscheda (1700–1766; zob. też Luise Adelgunde Viktorie Gottsched) i filozofa, matematyka oraz prawnika, profesora uniwersytetu w Halle Christiana Wolffa (1679–1754). Gottsched występował przeciwko literaturze barokowej i jej językowej manierze. Recepcję jego poglądów można odnaleźć w gdańskim czasopiśmie moralnym „Die mühsame Bemerckerin derer menschlichen Handlungen”. Filozofia Wolffa była wykładana w Gimnazjum Akademickim przez Michaela Christopha Hanowa.
Deutsche Gesellschaft der Wissenschaften zu Danzig („Niemieckie Towarzystwo Naukowe w Gdańsku”) powstało 9 XI 1752. Założyło je trzech 15-letnich uczniów Gimnazjum Akademickiego: Johannes Michael Wulf (wpisany do sekundy 23 IV 1751), Joachim Wilhelm Weickhmann, oraz Carl Friedrich von Schmeling (wpisany do sekundy 7 I 1752). Biorąc za wzór lipskie towarzystwo Johanna Gottscheda (Leipziger Deutsche Gesellschaft), jako cel postawiło dbałość o czystość języka i doskonalenie wiedzy. Było to tylko formalne nawiązanie do Gottscheda, członkowie towarzystwa bardziej cenili Christiana Fürchtegotta Gellerta (1715–1769), jednego z najbardziej uznanych poetów swojego czasu, oraz Gottlieba Wilhelma Rabenera (1714–1771), poetę i cenionego satyryka. Do Towarzystwa należeli także: Christian Bernhard Bücher jr (syn pastora Christiana Bernharda Büchera sen.), Theodor Ludwig Gralath, Daniel Gralath II, późniejszy profesor Gimnazjum Akademickiego i kuzyn Joachima Wilhelma Weickhmanna, Gabriel Joachim Weickhmann. Ich zainteresowania obejmowały filozofię moralną, teologię, muzykę i literaturę. W wygłaszanych na posiedzeniach odczytach widoczne były wpływy Wolffa, czytano autorów klasycznych oraz współczesnych niemieckich i francuskich, tłumaczono na język niemiecki literaturę francuską. Towarzystwo działało do sierpnia 1758.
Gesellschaft zur Beförderung des guten Geschmacks in Danzig zob. Aestetische Gesellschaft zu Danzig.
