OKRASZEWSKI WŁADYSŁAW, obrońca Westerplatte w 1939, honorowy obywatel Gdańska

Aktualna wersja na dzień 18:36, 26 lut 2024

WŁADYSŁAW OKRASZEWSKI (OKRASA) (2 X 1916 Skolimów, obecnie gmina Konstancin-Jeziorna, powiat piaseczyński, województwo mazowieckie – 2 IX 1939 Westerplatte), obrońca Wojskowej Składnicy Tranzytowej (WST) na Westerplatte w 1939 w stopniu starszego strzelca, honorowy obywatel miasta Gdańska. Syn Tomasza (zm. 1953) i Sabiny z domu Münch (zm. 1966). Jego ojciec nosił nazwisko Okrasa, jednak podając do księgi parafialnej dane nowo urodzonego syna Władysława, podał nazwisko Okraszewski. Takie nazwisko widnieje również w dokumentach wojskowych.

Powołany do odbycia czynnej służby wojskowej w 36. pułku piechoty Legii Akademickiej. W trakcie służby awansowany do stopnia starszego strzelca. Przeniesiony do Składnicy Materiału Intendenckiego Nr 1 w Warszawie. Przeszedł przeszkolenie w specjalności piekarza.

22 VII 1939 przeniesiony czasowo do 2. Morskiego Pułku Strzelców w Gdyni. Stąd, drogą morską, 30 VII 1939 przeniesiony do WST wraz z 19 innymi żołnierzami. Jako piekarz otrzymał przydział do 9. drużyny, która spełniała funkcje administracyjne. Według relacji por. Stefana Grodeckiego obsługiwał zbudowany w pobliżu wartowni Nr 4 piec chlebowy. 31 sierpnia przygotował w nim ciasto do pierwszego wypieku. Piec wraz ciastem został zniszczony 1 września pociskiem artyleryjskim pancernika „Schleswig-Holstein”. Poległ w wartowni Nr 5 podczas bombardowania lotniczego wieczorem 2 września. Po kapitulacji pochowany w zbiorowej mogile na Westerplatte.

W 2019 archeolodzy Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, prowadzący wykopaliska na Westerplatte, odnaleźli zbiorową mogiłę polskich żołnierzy poległych w obronie WST i pochowanych w pobliżu zniszczonej wartowni Nr 5 i tzw. willi oficerskiej. Wśród dziewięciu szkieletów naukowcy Zakładu Genetyki Sądowej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego w Szczecinie, na podstawie analizy DNA, zidentyfikowali Władysława (Okrasę) Okraszewskiego jako szkielet oznaczony numerem 8. Uroczyście pochowany 4 XI 2022 r. na nowym cmentarzu Żołnierzy Wojska Polskiego na Westerplatte.

Odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (1945 pośmiertnie). Wspólnie ze wszystkimi Westerplatczykami od 21 V 1998 honorowy obywatel miasta Gdańska. JTU

Bibliografia:
Archiwum Państwowe w Gdańsku, Akta KGRP, sygn.. 259/1068, k. 113, Rozkaz Komendanta Wojskowej Składnicy Tranzytowej Westerplatte Nr 27 z dnia 31 lipca 1939 r.
Dróżdż Krzysztof Henryk, Walczyli na Westerplatte. Badania nad stanem liczbowym załogi Wojskowej Składnicy Tranzytowej we wrześniu 1939 roku, Oświęcim 2017.
Górnikiewicz-Kurowska Stanisława, Westerplatczycy. Losy Obrońców Wojskowej Składnicy Tranzytowej, Gdańsk 2012 (wyd. 2 poszerzone i poprawione).
Rut Sławomir, Wojciech Samól, Jarosław Tuliszka, Westerplatczycy – lista 1939. Skład załogi Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte w Wolnym Mieście Gdańsku 1 września 1939 r., Gdańsk 2023, s. 36, 92.
Samól Wojciech, Lista poległych we wrześniu 1939 żołnierzy Wojska Polskiego. Załoga Westerplatte, Gdańsk 2020.
Westerplatte, zebrał, opracował i wstępem opatrzył Zbigniew Flisowski, Warszawa 1978.