Tekst źródłowy strony HELENE-LANGE-SCHULE. STÄDTISCHES LYZEUM UND REFORMREALGYMNASIUM

{{paper}}
[[File: 1_Helene_Lange-Schule.png |thumb| Makieta Helene-Lange-Schule]]
[[File:Helene Lange-Schule przy al. Hallera, lata 30. XX wieku.JPG|thumb|Helene-Lange-Schule]]
[[File: 2_Helene-Lange-Schule.png |thumb| Helene-Lange-Schule]]
[[File: 3_Helene_Lange_Schule.png |thumb| Helene-Lange-Schule]]
[[File: 4_Helene_Lange_Schule.png |thumb| Helene-Lange-Schule]]

'''HELENE-LANGE-SCHULE. STÄDTISCHES LYZEUM UND REFORMREALGYMNASIUM''' (Szkoła im. Heleny Lange. Gimnazjum dla Dziewcząt). Od 1921 średnia miejska szkoła dla dziewcząt (Deutsches Lyzeum, [[SELLMANN-LYZEUM | Lyzeum-Sellmann]]) przy Ferberstraße 6/7 (ul. Wyspiańskiego), następnie w nowym budynku przy Ostseestraße 107 (al. Hallera). Budowę rozpoczęto 10 V 1928 z inicjatywy dyrektora Deutsches Lyzeum [[LEHMANN-KINAST GERTRUDE | Gertrudy Lehmann-Kinast]]. 30 III 1928 [[SENAT II WOLNEGO MIASTA GDAŃSKA 1920–1939 | Senat II Wolnego Miasta Gdańska]] przyjął uchwałę nadającą budowanej jeszcze szkole imię Heleny Lange (9 IV 1848 Oldenburg – 13 V 1930 Berlin; w 1923 doktor honoris causa uniwersytetu w Tybindze (Tübingen)), pedagoga, aktywistki, działaczki ruchu kobiecego w Niemczech, będącej symbolem ruchu emancypacyjnego i liberalnego, walczącego o prawa wyborcze dla kobiet, która w latach 70. XIX wieku stworzyła nowy system nauczania dziewcząt. Szkołę otwarto 14 X 1929 (w obecności samej patronki, co było jej ostatnią podróżą poza Berlin). <br/><br/>
Autorami projektu budynku byli architekci gdańscy Martin Kiessling i Albert Krüger, wcześniej projektanci [[SZKOŁA IM. PESTALOZZIEGO | Szkoły Pestalozziego]]). Równolegle do ulicy zlokalizowano długi wąski segment, mieszczący na dwóch kondygnacjach sale klasowe. Pomieszczenia zlokalizowane były od strony ulicy, drugi trakt tworzył korytarz, dobrze doświetlony i wentylowany. Skrzydło to stanowiło parawan oddzielający zaplecze szkoły z boiskiem i urządzeniami sportowymi od ulicy i parku. Na końcu skrzydła umieszczono poprzecznie segment z dwiema salami sportowymi. Kompozycję uzupełniało niewielkie parterowe skrzydło dostawione do korpusu głównego. Korpus wzniesiono w konstrukcji murowanej, skrzydła boczne otrzymały stalowy szkielet. Budynek zestawiony został z prostych brył geometrycznych, ożywionych rytmem otworów okiennych, odzwierciedlających wewnętrzne podziały funkcjonalne, ale także tworzących interesującą i przemyślaną kompozycję, podkreśloną zróżnicowanym kolorystycznie tynkiem. Główne wejście zaakcentowane zostało podcieniem wspartym na trzech filarach, był to jedyny element nawiązujący do rozwiązań historycznych. Szkoła, planowana dla 600 dziewcząt i 9-letniego cyklu nauczania, mieściła 18 klas, salę gimnastyczną i sportową, sale do śpiewu i rysowania oraz bibliotekę, pokój nauczycielski i gabinet dyrektora. Od roku 1931 prowadziła także seminarium kształcące przedszkolanki i świetliczanki. Decyzją hitlerowskich władz Gdańska w 1936 zmieniła patrona i nazwę na Gudrunschule (od imienia Gudrun – bohaterki wczesnośredniowiecznej niemieckiej epopei ''Pieśń o Nibelungach''). Ostatnim dyrektorem szkoły był mianowany na to stanowisko 1 X 1942 Ernst Franke (ur. 1887).
<br/><br/>
W sąsiedztwie (między obecną ul. Reja oraz ul. Okrzei) powstał w 1930, według projektu architekta [[BIELEFELDT ADOLPH, architekt | Adolpha Bielefeldta]], ciąg domów szeregowych, tzw. Helene-Lange-Stiftung, dla Gemeinnützige Baugenossenschaft zu Danzig, nawiązujący stylem do budynku szkoły. Pod koniec II wojny światowej (bez większych zniszczeń) zamieniona na tymczasowy szpital niemiecki, w marcu 1945 wykorzystywana między innymi jako koszary Armii Czerwonej, następnie siedziba Okręgowej Komisji Związków Zawodowych (od 1946 przy al. Rokossowskiego, obecnie al. Zwycięstwa 48), od zimy 1945/1946 (uruchomiony 4 V 1947) siedziba Wydziału Farmaceutycznego Akademii Lekarskiej w Gdańsku (obecnie [[GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY | Gdański Uniwersytet Medyczny]]). W latach 1962–1966 rozbudowana i przekształcona w sposób niszczący walory architektoniczne obiektu. {{author: JDan}} {{author: WS}} [[Category: Encyklopedia]] [[Category: Życie miasta]]