CMENTARZE W STARYCH SZKOTACH

Z Encyklopedia Gdańska
Skocz do: nawigacji, wyszukiwania

< Poprzednie Następne >

CMENTARZE W STARYCH SZKOTACH. Jezuicki przy kościele Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny / kaplicy św. Barbary, Trakt św. Wojciecha 71. Założony około roku 1615 na południe od kościoła Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny (NMP), w dolnej części osady Krótka Rega, po wschodniej stronie Kanału Raduni. W roku 1655 poszerzony o grunty podarowane przez cystersów z Pelplina, właścicieli sąsiednich Chmielników Pelplińskich, również mieszczące się w owalu Krótkiej Regi. W roku 1655 wzniesiono kaplicę cmentarza św. Barbary, przeznaczoną do obsługi pochówków (z wyjątkiem lat 1656–1660, kiedy była zniszczona). Podczas epidemii dżumy w 1709 pochowano tam 182 osoby. Kaplica istniała do wojen napoleońskich; wraz z Krótką Regą zburzono ją podczas oblężenia w roku 1807. Do roku 1812 cmentarz nieużywany, przejęty przez katolików z parafii św. Ignacego w Starych Szkotach. W 1866 ostatecznie zamknięty. Zaznaczany na planach do lat 20. XX wieku, zanikł przed 1939. Obecnie miejsce stacji benzynowej. SK

Grób księdza Leona Miszewskiego, działacza polonijnego w Wolnym Mieście Gdańsku na cmentarzu przy kościele św. Ignacego, 2016

Kościoła św. Ignacego, obecnie Komunalny nr 4, ul. Brzegi 13 (Radauneufer). Otwarty po wielkiej dżumie w roku 1709, na parceli przylegającej od zachodu do kościoła św. Ignacego. Od roku 1722 istniała kaplica cmentarna (o nieznanym wezwaniu), w 1733 wydzielono miejsce pochówku dla ubogich. Początkowo ograniczony do obszaru przy kościele, po likwidacji Kolegium Gdańskiego (jezuickiego) w 1780, stał się główną nekropolią Starych Szkotów. W roku 1839 przejęty przez parafię rzymsko-katolicką św. Ignacego. Po 1866, po zamknięciu cmentarza jezuickiego przy kościele Nawiedzenia NMP, powiększany (1878 i 1894) o sąsiednie grunty (w tym część dawnego ogrodu jezuickiego): na zachód od kościoła, na stoku dominującego ponad Starymi Szkotami wzgórza, aż po krawędź obecnego Chełma, przy ul. Zamiejskiej i Hebanowskiego. Od południa przylega doń droga (tylko dla ruchu pieszego), łącząca ul. Brzegi i Zamiejską. Pochowano tu m.in. w 1930 polskiego katechetę i posła do Volkstagu, ks. Leona Miszewskiego, w 1942 bp. sufragana chełmińskiego Konstantego Dominika, internowanego w Gdańsku przez hitlerowców (obecnie, po ekshumacji w 1949 i przeniesieniu do Pelplina, grób symboliczny). W roku 1947 przejęty w użytkowanie przez Zarząd Cmentarzy Miejskich, funkcjonuje jako komunalny. Od 1947 do lipca 2011 pochowano na nim 7484 osoby. Położony na działce o powierzchni około 2,30 ha, o rzucie zbliżonym do prostokąta, na zachód od kościoła, ukształtowany w formie tarasów wznoszących się ku zachodowi (skarpy wzmocnione murami oporowymi z kamienia i cegły). Nieregularne (o różnej długości) 3 aleje podłużne i 3 poprzeczne krzyżują się pod kątem prostym. SK

⇦ WRÓĆ
Osobiste
Przestrzenie nazw

Warianty
Widok
Działania