BANK KWILECKI
| < Poprzednie | Następne > |
BANK KWILECKI, POTOCKI I SPÓŁKA, filia w Gdańsku. Bank powstały w 1870 w Poznaniu, specjalizował się w sprawach związanych z handlem zbożem. Filię w Gdańsku uruchomił w 1920, w budynku przy Hundegasse 85 (ul. Ogarna, róg z ul. Mieszczańską), nabywając kamienicę od Johna Neubeysera, prowadzącego na jej parterze restaurację „Franziskaner”, z wynajmowanymi na piętrze biurami spółki handlowo-komisyjnej „Ceres”, byłą siedzibę Podkomisariatu Naczelnej Rady Ludowej w Gdańsku.
Adaptację budynku przeprowadzono w latach 1920–1921, nie bez problemów stawianych przez Urząd Policji Budowlanej. Kwestią sporną był brak zgody Urzędu Policji Budowlanej na likwidację mieszkania znajdującego się na mezzaninie (półpiętrze), co tłumaczono panującym w Gdańsku głodem mieszkaniowym. Dyrekcja banku wyjaśniła, że pomieszczenie to nigdy nie służyło jako mieszkanie, było wykorzystywane do przyrządzania potraw i napojów dla restauracji oraz jako spiżarnia, jedynie niekiedy nocował tu syn właściciela, zamieszkujący na stałe u swych rodziców przy Pelonker Starsse 34 (ul. Polanki). Sprawę adaptacji budynku poparł gdański Urząd Gospodarki i Handelskammer zu Danzig (Izba Handlowa, Korporacja Kupców Gdańskich). Bank przejąć miał bowiem funkcję Izby Rozrachunkowej ds. Ziemniaków przy zaopatrywaniu Gdańska w ten produkt, do czego potrzebne były pomieszczenia do zawierania umów z dostawcami na inkaso i rozliczenie dostaw ziemniaków z całego Pomorza. Początkowo transakcje odbywały się w pokoju konferencyjnym.
Ostatecznie budynek zaadaptowano w sposób wystarczający dla prowadzonej przez bank działalności. W piwnicy ulokowano skarbiec oraz pomieszczenia dla pracowników: szatnie, pokój śniadaniowy oraz ubikacje. Na parterze znalazła się sala główna z kasami i punktami obsługi klientów indywidualnych. Jej główną ozdobą był obraz przedstawiający polskich robotników przeładowujących zboże w gdańskim porcie. Na wyższych piętrach mieściła się sala konferencyjna, korespondencyjna, gabinet dyrektora oraz pomieszczenia biurowe. Z gabinetu dyrektora można było wyjść na antresolę zawieszoną nad salą główną.
Urząd Policji Budowlanej nie zgodziła się również na przebudowę wejścia. Władze banku chciały usunąć neobarokowy (z początku XVIII wieku) portal wejścia głównego, znajdujący się w lewej osi budynku i umieścić drzwi w prostym obramieniu z dużym szyldem, przebiegającym przez całą szerokość fasady w osi środkowej.
W 1939 budynek, jako mienie polskie, uległ konfiskacie na rzecz skarbu Rzeszy, umieszczono w nim Städt. Grundvermögensamt (Miejski Zarząd Nieruchomości). Uległ całkowitemu zniszczeniu w 1945 roku, przetrwał tylko portal. W odbudowanym w latach 1950–1055 domu parter początkowo przeznaczono na sklep, na pozostałych piętrach zaprojektowano mieszkania, następnie parter także został zaadaptowany do celów mieszkalnych.
Zachowany portal wykonany został ze sztucznego kamienia na belkowaniu podtrzymywanym przez jońskie pilastry, brakuje prawej woluty. Spływy wolutowe flankowały kaboszonowy kartusz, na którym pozostały widoczne nadal ślady napisu: Bank Kwilecki Potocki Spółka Akcyjna.
Bibliografia:
Archiwum Państwowe Gdańsk, 15/1124: Państwowy Urząd Policji Budowlanej w Gdańsku; projekty przebudowy kamienicy z lat 20. XX oraz projekty obudowy kamienicy w latach 1950–1955
