KRÓLEWSKA SZKOŁA SZTUK PIĘKNYCH (Königliche Kunstschule), zał. 1803 przez prezesa prowincji Prusy Zach. Friedricha L. Schröttera, pocz. z siedzibą w budynku q szkoły mariackiej, od 1804 w q Złotej Bramie i górnych piętrach Strzelnicy Św. Jerzego. Miała charakter uczelni półwyższej, pierwszym dyr. był q Johann Adam Breysig. Po okresie napoleońskim reaktywowała działalność 3 II 1814 w tym samym miejscu i pod tym samym kierownictwem jako Königliche Kunst- und Handwerksschule (Królewskiej Szkoły Sztuk Pięknych i Rzemiosł Artyst.), nast. zwana 1854 skrótowo Kunstschule, 1869 Königliche Provinzial-Kunst- und Gewerbeschule. Tego typu szkoły, które powstały z inicjatywy władz prus., miały przygotować nauczycieli rysunków w szkołach elementarnych, a także utalentowaną młodzież do studiów w akademiach sztuk pięknych. Nauka była odpłatna. Uczono rysunku, zasad perspektywy w sztuce, podstaw rysunku odręcznego, szkiców z natury, malarstwa oraz rzeźby. Nauczycielami, obok A. Breysinga byli: q Karl Meyerheim, 1821 nauczycielem rysunku Ludwig Steffen. Współpracował ze szkołą kupiec, autor rysunków i akwarel q August Lobegott Randt. W 1822 szkoła pozyskała jako pedagoga znanego już w świecie artyst. nadreńskiego malarza q Franza Josepha Manskirscha. Po śmierci A. Breysinga do 1834 szkołą kierował q Karl Friedrich Meyerheim. W 1834 dyr. szkoły i pedagogiem został jej dawny uczeń q Johann Carl Schultz, nadając jej artyst. kierunek. W 1844 zatrudnił jako drugiego pedagoga rzeźbiarza q Rudolfa Freitaga, który był związany ze szkołą aż do swej śmierci. Program szkoły został ukierunkowany na przygotowanie młodzieży męskiej do samodzielnej pracy artyst., jak i do dalszych studiów na wyższych uczelniach artyst. Miała elitarny charakter, uczęszczało do niej jednocześnie najwyżej kilkudziesięciu uczniów. Wśród nich do 1873 wymienić trzeba gd. pedagogów i samodzielnych twórców: q Ferdinanda Gottlieba Grentzenberga, Adolfa Eugena Troschela, Karla Gustava Roddego. Wśród artystów, którzy zakończyli edukację na tej szkole, byli: q Carl Michael Gregorovius, jego synowie q Wilhelm Eduard i q Georg Ferdinand, q Otto Hermann Dahms, q Gottlieb Robert Dahms i q David Carl Franz. Inni kontynuowali studia w akademiach sztuk pięknych w Królewcu i w innych ośrodkach niem.: q Albert Juchanowitz, q Johann Christian Fischer. Uważa się, że tu poznawali pierwsze tajniki zawodu bracia q Eduard August Hildebrandt i q Ernst Friedrich Hildebrandt oraz q Wilhelm August Stryowski. Nauczyciele i uczniowe prezentowali swoje prace na wystawach organizowanych od 1836 przez q Towarzystwo Przyjaciół Sztuki. Po śmierci Johanna C. Schultza 1873, w okresie przejściowym szkołą kierował dyr. Königliche Provinzial-Gewerbeschule (Państwowej Szkoły Rzemieślniczej) Friedrich Carl Grabo (1822–79). Po 1873 szkoła zmieniła swój charakter i lokalizację. W 1874–75 przekształcona została w średnią szkołę zawodową, zachowując dotychczasową nazwę Königliche Provinzial-Kunst- und Gewerbeschule (Państwowa Szkołę Sztuki i Rzemiosła Artystycznego), z siedzibą od roku szkolnego 1874/1875 w zach. skrzydle dawnego klasztoru franciszkańskiego (q kośc. i klasztor franciszkanów św. Trójcy) przy ul Fleischergasse 25/27 (ul. Rzeźnicka). Początkowo w części sal zajmowanych przez szkołę rzem., a po jej likwidacji 1 X 1878 została gospodarzem całego skrzydła zach. dawnego klasztoru. Dotychczasowe jej pomieszczenia w domu Bractwa św. Jerzego i Złotej Bramie zajęły biura Zarządu Miasta. W roku szkolnym 1876–77 jej dyr. został architekt i radca budowlany rejencji (potem władz prowincji Prusy Zach.) q Bruno Ehrhardt, nauczycielami byli m.in.: artyści malarze i rzeźbiarze q Rudolf Freitag, q Adolf Eugen Troschel q Wilhelm Stryjowski, q Karl Gustav Rodde, q Bernhard Sturmhöfel, nauczyciel rysunku Robert Krahn (1823–1901), 1877–81 architekt miejski Gustav Bädecker (1830–82), 1884 i 1892 architekt miejski Ernst Waldemar Otto (1846–1904), 1892 emerytowany radca budowlany Hermann Rathke. Uczyło się w niej przez ok. 4 lat stu kilkudziesięciu chłopców. Szkoła miała przygotować utalentowanych uczniów do studiów wyższych, innych do pracy w charakterze średniej kadry zawodowej, gł. w budownictwie. Tych kształcono na przyszłych właścicieli własnych firm lub pracowników w firmach. Program szkoły przewidywał naukę rysunku odręcznego, geometrii, zasad perspektywy w rysunku i malarstwie, rysunku tech. dla murarzy, cieśli, stolarzy, ślusarzy, podstaw technologii budownictwa, materiałoznawstwa. Jej uczniami byli znani nast. gd. artyści: q Reinhold Bahl, q Artur Bendrat, q Berthold Franz Hellingrath. W 1893–94 szkoła włączona została jako klasa rzemiosł artyst. do Staatliche Forbildungs- und Gewerkschule (q Państwowa Rzemieślnicza Szkoła Dokształcająca) przy Heilige-Geist-Gasse 82 (ul. Świętego Ducha). Według wspomnień Bertholda F. Hellingratha (spisanych po latach) wcielenie miało miejsce dopiero 1903, być może w tym roku przeniesiono klasy artyst. z klasztoru pofranciszkańskiego do nowego budynku Państwowej Rzemieślniczej Szkoły Dokształcającej przy An der Großen Mühle 11/13 (ul. Wielkie Młyny), bowiem Kunstschule po 1895 nie jest notowana w księgach adresowych Gd.
MrGl
|
|
| Dyrektorzy Królewskiej Szkoły Sztuk Pięknych
|
| 1803–1831
|
q Johan Adam Breysig (1766–1831)
|
| 1831–1834
|
q Karl Friedrich Meyerheim (1780–1841)
|
| 1834–1873
|
q Johann Carl Schultz (1801–1873)
|
| 1873–1876
|
Friedrich Carl Grabo (1822–1879), p.o.
|
| 1877–1893
|
q Bruno Ehrhardt (1826–1905)
|
| 1894–1895
|
Woite (?)
|
MrGl
