Plik:Konferencja prasowa KLD. Przy stole od lewej: Janusz Lewandowski, Leszek Balcerowicz, Jerzy Osiatyński; przy filarze od lewej: Władysław Frasyniuk, Donald Tusk, Jan Maria Rokita, 1994.JPG Konferencja prasowa KLD. Przy stole od lewej: Janusz Lewandowski, Leszek Balcerowicz, Jerzy Osiatyński; przy filarze od lewej: Władysław Frasyniuk, Donald Tusk, Jan Maria Rokita, 1994
KONGRES LIBERALNO-DEMOKRATYCZNY, partia polit. zał. 29 VI 1990 w Warszawie (wpisana do ewidencji Sądu Wojewódzkiego 9 października). Powstał w wyniku szybkiej ewolucji organizacyjnej i polit. gd. środowisk liberalnych w końcu lat 80. XX w. W grudniu 1988, z inicjatywy osób skupionych wokół q „Przeglądu Politycznego”, odbył się i Gd. Kongres Liberałów, w którym wzięło udział ok. 100 osób reprezentujących środowiska liberalne i towarzystwa gosp. z całego kraju. q Jan Szomburg i q Janusz Lewandowski po raz pierwszy przedstawili wówczas koncepcję programu powszechnej prywatyzacji. Sukces spotkania sprawił, że 24 II 1989 złożono wniosek o rejestrację Gd. Towarzystwa Społeczno-Gospodarczego Kongres Liberałów, które miało grupować spadkobierców myśli liberalnej, kierujących się zasadami etyki chrześc., wspomagających pryw. przedsiębiorczość. Celem była odbudowa zaufania do pryw. własności. KL łączył funkcje towarzystwa gosp. i klubu polit., doświadczenia solidarnościowego podziemia, przedsiębiorców, stowarzyszeń społ.-polit. i akad. 29–30 czerwca odbyła się w Warszawie i Krajowa Konferencja Założycielska KLD. Pierwszym przew. partii został Janusz Lewandowski, wiceprzew. q Donald Tusk (1991–94 przew.). KLD opowiadał się za pragmatycznym liberalizmem, przyspieszeniem prywatyzacji poprzez emisję bonów majątkowych, regionalizacją opartą na powszechnej autonomii terytorialnej, za państwem zdecentralizowanym, pozbawionym funkcji opiekuńczych, neutralnym światopoglądowo, z gospodarką opartą na wolnej konkurencji, powszechnej własności pryw. i współpracą regionalną w Europie. Najwyższą władzą była konferencja krajowa, która wybierała Radę Polityczną, Zarząd Główny i przew. Do gł. działaczy należeli także m.in. Andrzej Arendarski, q Tadeusz Aziewicz, q Jan Krzysztof Bielecki, Jacek Kozłowski, Lech Mażewski, q Jacek Merkel, Andrzej Zarębski. W wyborach prezydenckich w 1990 KLD poparło q Lecha Wałęsę, który już jako prezydent powierzył 6 XII 1990 J.K. Bieleckiemu misję sformowania rządu. W efekcie, od 1 stycznia do 6 grudnia 1991 KLD współtworzył mniejszościowy rząd koalicyjny. W jego skład weszli politycy Kongresu: J. Lewandowski – minister przekształceń własnościowych, q Henryk Majewski – minister spraw wewn., Andrzej Zawiślak – minister przemysłu. W 1990–91 KLD tworzył sojusz z Porozumieniem Centrum. W wyborach parlamentarnych do Sejmu RP w 1991 KLD uzyskał 7,41% głosów, zdobył 37 miejsc w sejmie i 5 w senacie. Podczas kolejnych wyborów w 1993 KLD, startując z hasłem: „Milion nowych miejsc pracy”, zdobył 3,91% głosów, nie uzyskał żadnego mandatu poselskiego. Do Senatu dostał się jeden liberał – poznański przedsiębiorca Wojciech Kruk. 13 IV 1994 zwołano ostatnie posiedzenie Zarządu KLD. Partia liczyła wówczas ok. 3100 członków zorganizowanych w 43 organizacjach regionalnych. 23–24 kwietnia odbył się kongres zjednoczeniowy Unii Demokratycznej i KLD: wzięło w nim udział 640 osób z UD i 250 z KLD. Powstała partia o nazwie Unia Wolności, której przew. został Tadeusz Mazowiecki, a wiceprzew. D. Tusk. Podziały programowe przyczyniły się do wyodrębnienia z UW Platformy Obywatelskiej (24 I 2001), do której należy wielu polityków dawnego KLD.
JMY