ŻEBRACKI WŁADYSŁAW, proboszcz Garnizonu Gdańskiego
| < Poprzednie | Następne > |
WŁADYSŁAW ŻEBRACKI (11 XII 1903 Bażanówka, powiat Sanok – 14 IV 1988 Lachowo), ksiądz rzymskokatolicki, major Ludowego Wojska Polskiego, proboszcz Garnizonu Gdańskiego. Syn rolnika Jakuba i Antoniny. Po ukończeniu gimnazjum w Sanoku studiował w Wyższym Seminarium Duchownym w Łomży. Święcenia kapłańskie przyjął 15 III 1930 w Łomży.
Wikariusz w Czyżewie (1930 i 1933–1934), Łomży (1930–1933), Czerwinie (1933), Nurze (1934), Bargłowie Kościelnym (1934–1937) i Małym Płocku (1937–1939). W latach 1939–1940 proboszcz w Lemanie.
W latach 1940–1944 przebywał w Warszawie, gdzie pracował jako prefekt nauki religii w szkołach zawodowych. Od końca 1940 członek i kapelan Kadry Polski Niepodległej (ps. „Skorzeń”), następnie Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej. Uczestnik powstania warszawskiego; przydzielony do batalionu „Łukasiński” i IV Rejonu Obwodu Śródmieście. Po upadku powstania powrócił w rodzinne strony. 26 XI 1944 wstąpił na ochotnika do Ludowego Wojska Polskiego i został kapelanem 4. Zapasowego Pułku Piechoty w Białymstoku, z którym 18 V 1945 przybył do Gdańska. Od około 20 V 1945 do 3 XI 1949 proboszcz Garnizonu Gdańsk, następnie 16. Kaszubskiej Dywizji Piechoty. Początkowo w stopniu kapitana, a od 22 VII 1946 – majora.
Na świątynię garnizonową obrał niezniszczony ewangelicki kościół Lutra przemianowany na kościół garnizonowy św. Apostołów Piotra i Pawła w Gdańsku-Wrzeszczu, który w maju 1945 wraz z plebanią przejął bezpośrednio od tamtejszego pastora Paula Heckego. W późniejszych latach z ramienia Ministerstwa Obrony Narodowej przejął protokolarnie zabudowania kościelne przy ulicach Sobótki 20 i Matejki 17. Występował także w sprawie uprawomocnienia przydziału kościoła garnizonowego św. Jerzego w Sopocie.
Na prośbę kurii biskupiej w okresie od 18 XI 1945 do 5 V 1946 pełnił dodatkowo funkcję administratora parafii kościoła Matki Boskiej Nieustającej Pomocy w Gdańsku-Brętowie. Był również zastępcą dziekana morskiego Okręgu Wojskowego II. Jako kapelan wojskowy pełnił rolę kapelana więziennego. Od czerwca 1945 jego współpracownikiem przy kościele garnizonowym był ks. Marian Prusak, zatrudniony jako prefekt w Szkole Podstawowej nr 31 im. Pułkownika Stanisława Dąbka, który stał się przypadkowo (w zastępstwie ks. Żebrackiego) ostatnim spowiednikiem i świadkiem rozstrzelania 28 VII 1946 Danuty Siedzikówny ps. „Inka” i Feliksa Selmanowicza ps. „Zagończyk” w Areszcie Śledczym w Gdańsku przy ulicy Kurkowej.
3 XI 1949 aresztowany wraz z ks. Marianem Prusakiem, 27 I 1950 przeniesiony do rezerwy na rozkaz ministra obrony narodowej. 8 IX 1950 obaj księża – Żebracki i Prusak – zostali skazani odpowiednio na pięć i sześć lat więzienia za rzekome udzielanie pomocy członkowi nielegalnej organizacji, niezameldowanie o działalności szpiegowskiej i nielegalne posiadanie broni. Ostateczny, prawomocny wyrok dotyczył tylko ostatniego zarzutu. Dzięki odwołaniom, rewizjom i amnestii, pociągającym za sobą liczne zmiany brzmienia wyroku, obaj opuścili więzienie w 1953, ks. Żebracki 31 III 1953.
Po zwolnieniu z więzienia powrócił do macierzystej diecezji łomżyńskiej. Przez krótki czas przebywał w parafiach Filipów i Mały Płock, następnie został wikariuszem w Porytem (1953–1956) oraz proboszczem w tej parafii (1956–1966) i Lachowie (1966–1985). W 1969 awansowany do stopnia podpułkownika.
Był członkiem ruchu „księży patriotów” (Okręgowej Komisji Księży przy Związku Bojowników o Wolność i Demokrację), a w latach późniejszych Zrzeszenia Katolików Caritas (wiceprezes zarządu wojewódzkiego w Białymstoku). Radny Powiatowej Rady Narodowej w Kolnie.
Odznaczony między innymi Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1965). Pochowany na cmentarzu w rodzinnej Bażanówce.
