KOŚCIÓŁ GARNIZONOWY ŚW. APOSTOŁÓW PIOTRA I PAWŁA
| < Poprzednie | Następne > |
KOŚCIÓŁ GARNIZONOWY ŚW. APOSTOŁÓW PIOTRA i PAWŁA, Wrzeszcz, ul. Sobótki 20 (Am Johannisberg). Zbudowany dla nowej parafii kościoła ewangelickiego pod wezwaniem Lutra (Lutherkirche) dla mieszkańców Wrzeszcza, należących wcześniej do parafii ► kościoła Bożego Ciała oraz dla żołnierzy tego wyznania stacjonujących w ► koszarach huzarów (jako świątynia pomocnicza dla ► kościoła św. Elżbiety, będącego kościołem garnizonowym). Po powstaniu ► II Wolnego Miasta Gdańska świątynia przeznaczona była także dla policjantów, zajmujących dawne koszary wojskowe.
Wybudowany staraniem społecznego komitetu budowy pod przewodnictwem ► Johannesa Oscara Kupferschmidta i pastora ► Johannesa Eduarda Karla Lutzego, poświęcony 6 X 1899, w stylu neogotyckim, według projektu Gotthilfa Ludwiga Möckela (1838–1915). Patronat nad budową objęła cesarzowa Augusta Wiktoria, małżonka Wilhelma II, obecna przy położeniu kamienia węgielnego jak i przy poświęceniu kościoła. Była też fundatorką witraży w ścianie prezbiterium, przedstawiających sceny z życia Chrystusa.
Bryła kościoła ma dwie niesymetryczne nawy oraz krótkie, zamknięte prosto prezbiterium, obok którego zlokalizowano zakrystię w prostokątnym aneksie. W narożniku północno-zachodnim znajduje się wieża zegarowa na rzucie kwadratu z istniejącą przed II wojną światową kaplicą chrzcielną w przyziemiu, w narożu północno-wschodnim dwie cylindryczne klatki schodowe, prowadzące na emporę muzyczną. Nawa główna kryta jest dachem dwuspadowym, nad boczną znajdują się dachy dwuspadowe, poprzeczne. Fasada z portalem i wielką rozetą zwieńczono trójkątnym szczytem ożywionym ostrołukowymi blendami. Wieża o trzech kondygnacjach, ujęta w części dolnej skarpami, powyżej elewacje z trójdzielnymi, zamkniętymi półkoliście, przezroczami, ostatnia kondygnacja ażurowa. Wnętrze sklepione o charakterze salowym z emporą nad nawą boczną. Na wieży trzy dzwony (dwa zarekwirowano w czasie I wojny światowej, później odtworzone). Fasadę zdobiły figury apostołów Piotra i Pawła. Od zachodu nawa boczna z umieszczoną nad nią emporą. Na chórze organy pneumatyczne elbląskiej firmy Terleckiego. Od strony południowej w 1908 zbudowano dom parafialny i obszerną plebanię (podczas I wojny światowej wykorzystywane w charakterze lazaretu wojskowego).
Nie poniósł większych strat w 1945. Przejęty przez katolickie duszpasterstwo wojskowe ludowego Wojska Polskiego i służył jako kościół garnizonowy. Pierwszym kapelanem wojskowym był ks. Władysław Żebracki, który zmienił wezwanie świątyni na św. Piotra i Pawła (od figur obu świętych istniejących od początku nad głównym portalem). Świątynia stopniowo zmieniała swój wystrój wewnętrzny. W kruchcie dawnej kaplicy chrzcielnej umieszczono obrazy Matki Bożej Królowej Aniołów i Najświętszego Serca Jezusowego, a także tablice upamiętniające ważne wydarzenia z historii Polski. W ołtarzu nawy bocznej obrazy o tematyce maryjnej.
Do 1991 znajdował się na terenie parafii ► kościoła Najświętszego Serca Jezusowego we Wrzeszczu. Po odtworzeniu Ordynariatu Polowego w tym samym roku parafia wojskowa (w latach 1995–1998 proboszczem był ks. ► Franciszek Cybula, były kapelan prezydenta ► Lecha Wałęsy). 1 VII 2009 utworzono (nie zmieniając wezwania świątyni) parafię wojskowo-cywilną pod wezwaniem Matki Odkupiciela.
►Tabela: Pastorzy Lutherkirche
►Tabela: Kapelani wojskowi kościoła garnizonowego św. Apostołów Piotra i Pawła
►Tabela: Proboszczowie kościoła garnizonowego św. Apostołów Piotra i Pawła
