POGOTOWIE SOCJALNE DLA OSÓB NIETRZEŹWYCH
| < Poprzednie | Następne > |
POGOTOWIE SOCJALNE DLA OSÓB NIETRZEŹWYCH, ul. 3 Maja (2008–2017), ul. Srebrniki 9 (od 2017), wcześniej funkcjonujące jako Izba Wytrzeźwień – przy ul. Orzeszkowej 2 (1957–1986), ul. 3 Maja 6 (1986–2008).
Pierwszą siedzibę Izba Wytrzeźwień miała w willi przy ul. Orzeszkowej 2, wybudowanej w 1922 dla pochodzącego z Mińska kupca Leona Astrachana. W okresie II Wolnego Miasta Gdańska willa była dzierżawiony między innymi przez polską Inspekcję Ceł. W 1939 zajęta początkowo przez gdańską policję, następnie pozostawał w rękach dowództwa nadokręgu SS "Wisła", pod koniec 1945 roku został zajęty przez Miejski Urząd Bezpieczeństwa, następnie przez Przedsiębiorstwo Gastronomiczno-Handlowe „Konsumy”.
Placówka została otwarta 17 XI 1957 roku na mocy ustawy o zwalczaniu alkoholizmu (z roku 1956). Na powierzchni 200 m² dysponowała początkowo 25 specjalnymi łóżkami (między innymi z pasami bezpieczeństwa) i klatką z prysznicem dla najbardziej agresywnych pensjonariuszy. Zatrudniała lekarza, felczera, pielęgniarza, inspektora ewidencji i funkcjonariusza Milicji Obywatelskiej (MO). W chwili otwarcia cenę pobytu ustalono na 145 zł (100 zł nocleg, 30 zł za przymusowe dowiezienie, 15 zł za przymusową kąpiel). W wypadku osób agresywnych pobierano dodatkowo 35 zł za zastrzyk i 30 zł za skrępowanie pasami. Po trzecim pobycie pensjonariusza należało kierować na przymusowe leczenie przeciwalkoholowe w zakładzie zamkniętym, co okazało się zadaniem niewykonalnym (między innymi z braku miejsc w szpitalach). Po pierwszych 50 dniach od otwarcia Izba przyjęła tysięcznego pensjonariusza i przyniosła 80 tysięcy dochodu. W 1958 roku przewinęło się przez nią 9286 osób.
Na początku lat 60. XX wieku nastąpił spadek przyjmowanych, w 1968 roku odnotowano wzrost do 9795 osób (które zapłaciły łącznie 2 095 925 zł). Dane MO wykazały, że w latach 50. i 60 XX wieku funkcjonowanie Izby zmniejszało o 30% liczbę ogólnie popełnianych w Gdańsku przestępstw. Z uwagi na dekapitalizację obiektu od 1968 planowano przeniesienie Izby do nowych pomieszczeń, nawet wykupiono działkę i opracowano dokumentację budowy przy ul. Kopernika. Z braku funduszy planu nie zrealizowano.
W 1986 roku Izbę przeniesiono na ul. 3 Maja 6. Dawną siedzibę w 2004 sprzedano (z braku dofinansowania nie powiodły się plany firmy Vismed zorganizowania tu Muzeum Polaków w Wolnym Mieście Gdańsku, opustoszała, 20 X 2021 zawaleniu uległa fasada willi). 1 I 2008 Izba Wytrzeźwień została przejęta przez pozarządowe Towarzystwo Wspierania Potrzebujących „Przystań”, które otworzyło tu Pogotowie Socjalne dla Osób Nietrzeźwych w Gdańsku (dla 30 osób, z wydzieloną częścią dla kobiet, własną pralnią, z czasem pobytu do 24 godzin). Pogotowie rozszerzyło działalność na przedsięwzięcia informacyjne i motywacyjne dla uzależnionych: spotkania Anonimowych Alkoholików, terapeutyczne i profilaktyczne, udzielanie schronienia ofiarom przemocy alkoholowej w rodzinie. Rocznie placówka przyjmowała około 9500 osób (z czego 10% kobiet).
15 III 2017 roku instytucję przeniesiono do nowo wybudowanego piętrowego budynku przy ul. Srebrniki 9. Inwestorem była Dyrekcja Rozbudowy Miasta Gdańska, budynek ma 1241 m² powierzchni, na parterze mieszczą się sale dla pensjonariuszy (35 miejsc), na piętrze biura i pokoje administracji. Koszt pobytu wynosi 150 zł. Budowa spotkała się z protestami mieszkańców sąsiadującego z nią Osiedla Pomorańczowego, na ich wniosek placówkę ogrodzono.
