UMIERAĆ ZA GDAŃSK?
< Poprzednie | Następne > |
„UMIERAĆ ZA GDAŃSK?” („Mourir pour Dantzig?”). Tytuł artykułu Marcela Déata, Points de vue et facons de voir. Mourir pour Dantzig? z 4 V 1939, zamieszczonego w opiniotwórczym francuskim (paryskim) piśmie „L’Oeuvere” (nr 8). Jego autor, ówczesny sekretarz generalny Unii Socjalistyczno-Republikańskiej, dowodził, że Polacy w imię zachowania pokoju winni pójść wobec Niemiec na ustępstwa i oddać im Gdańsk. Na pytanie, czy należy walczyć i czy warto „umierać za Gdańsk?”, Deat odpowiadał jednoznacznie: „Nie”. Publikacja, ilustrująca nastroje izolacjonistyczne, odbiła się głośnym echem we Francji i Europie, do dziś powraca w polskich i zagranicznych komentarzach politycznych i publicystycznych.
Autor tych słów, Marcel Déat (1894–1955), w 1944 był ministrem pracy i narodowej solidarności w kolaborującym z Niemcami francuskim rządzie Vichy Pierre’a Lavala. Po zakończeniu wojny został we Francji zaocznie skazany na karę śmierci, do końca życia ukrywał się pod przybranym nazwiskiem we Włoszech (w Turynie i Mediolanie).