CRAMER JOHANN JAKOB, pastor kościoła św. Jana
| < Poprzednie | Następne > |
JOHANN JAKOB CRAMER (1599 Szczecin – 4 IV 1659 Gdańsk), pastor gdańskiego kościoła św. Jana, teolog, nauczyciel akademicki. Najstarszy syn Daniela Cramera (20 I 1568 Recz – 5 X 1637 Szczecin), doktora historii, pastora kościoła Najświętszej Marii Panny w Szczecinie, wykładowcy na uniwersytecie w Wittenberdze i w szczecińskim Pedagogium, i Erdmuth (zm. 1608), córki teologa Jakoba Fabera (1537– 1613)). Naukę pobierał w Pedagogium (szczecińska szkoła na prawach uczelni wyższej). W 1622 roku uzyskał magisterium na uniwersytecie w Gießen (Hesja).
W Gdańsku od roku 1622 diakon, od 1624 pastor w kościele św. Jana. W latach 1630–1638 profesor teologii w Gimnazjum Akademickim. Był wśród inicjatorów założenia samopomocowej kasy wdowiej przez gdańskie Ministerium Duchowne (1633).
W sporze między zwolennikami i przeciwnikami pietyzmu opowiedział się po stronie Johanna Arndta (1555–1621), ojca pietyzmu, i jego rzecznika w Gdańsku, Johanna Rathmanna (1585–1628), czemu dał wyraz w traktacie Classicum poenitentiam seu Liber Apologeticus, in quo ostenditur M. Hermannum Ratmannum… (1627). Był także autorem innych, polemicznych rozpraw teologicznych (niektóre napisał wspólnie z ojcem, np. Disputatio prima [ secunda]: de S.S. Dn. Nostri Jesu Christi Coena, quo Adiaphorica attinet (Szczecin, 1616-1617). Autor kazań, w tym żałobnych, wygłaszanych i wydanych po śmierci między innymi jeszcze w Szczecinie Martina Marstallera, przyjaciela księcia pomorskiego Bogusława XIII, w Gdańsku Arenda Dickmanna i burmistrza Adriana von der Linde. Autor pieśni i panegiryków okolicznościowych; opublikował także opis trajektorii komety przelatującej nad Gdańskiem Beschreibung des Cometen, der sich Anno 1652 den 20. Decemb. und in folgenden Tagen sehen lassen (1653).
Żonaty był z Marią Schmied, ojciec Adelgundy, od 1644 drugiej żony Johanna Botsacka, oraz Daniela i Konstantina, którzy obrali karierę kościelną.
Jego epitafium, wykonane w 1663-1673, pierwotnie w kościele św. Jana, po II wojnie światowej eksponowane było w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, 17 XI 2013 powróciło na pierwotne miejsce. W tym samym kościele znajduje się także jego płyta nagrobna (nr 172), którą sam ufundował w 1636 roku.
