SPLETT CARL MARIA, biskup gdański
| < Poprzednie | Następne > |
CARL MARIA SPLETT (17 I 1898 Sopot – 5 III 1964 Düsseldorf), biskup gdański. Ukończył seminarium duchowne w Pelplinie, gdzie 10 VII 1921 otrzymał święcenia kapłańskie. Po odbyciu studiów w Rzymie otrzymał doktorat z prawa kanonicznego. Od 1924 roku wikariusz w kilku gdańskich parafiach. Od 1935 roku administrator parafii katedralnej w Oliwie. 13 VI 1938 mianowany biskupem gdańskim, co wiązało się z utworzeniem w II Wolnym Mieście Gdańsku (WMG) także polskich parafii personalnych. Sakrę biskupią przyjął 24 VIII 1938 w kościele Trójcy Świętej w Oliwie.
Pozytywnie odniósł się do przyłączenia II WMG do III Rzeszy. 6 IX 1939 zawiesił w diecezji polskie nabożeństwa. 29 XI 1939 mianowany przez papieża Piusa XII tymczasowym administratorem diecezji chełmińskiej. W 1940 podjął próby rozszerzenia swojej jurysdykcji na parafie należące do diecezji gnieźnieńskiej, płockiej i włocławskiej wchodzące w skład Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie. Na wymaganą przez Stolicę Apostolską zgodę ordynariuszy tych diecezji otrzymał tylko przyzwolenie biskupa płockiego Antoniego Nowowiejskiego. Pod naciskiem władz hitlerowskich wydał w kwietniu i maju 1940 roku zakaz posługiwania się językiem polskim w kościele, w tym podczas spowiedzi.
Aresztowany po wkroczeniu wojsk radzieckich w marcu 1945, zwolniony 10 maja, przystąpił w diecezjach gdańskiej i chełmińskiej do obsadzania parafii napływającymi księżmi polskimi. Ponownie aresztowany 9 VIII 1945, w pokazowym czterodniowym procesie Sąd Karny w Gdańsku 1 II 1946 skazał go na 8 lat więzienia, pozbawienie praw publicznych na 5 lat i konfiskatę mienia. Osadzony początkowo w więzieniu we Wronkach, 9 VIII 1953 internowany w klasztorze w Borku Starym pod Rzeszowem, od grudnia – w klasztorze benedyktynów w Dukli. Zwolniony 17 XII 1956, 26 tego miesiąca wyjechał do Republiki Federalnej Niemiec, osiadł w Düsseldorfie. Działał tam od 1957 jako duszpasterz w środowisku byłych gdańszczan; jego współpracownikiem był ich kapelan, prałat Richard Stachnik. Zachował do śmierci tytuł biskupa gdańskiego.
W 2010, przy okazji realizacji przez Telewizje Gdańską filmu dokumentalnego o życiu biskupa, odnaleziono jego osobiste rzeczy zdeponowane w Gemen. W lipcu 2011, podczas 65 spotkania stowarzyszenia katolików gdańskich Adalbertus-Werk pamiątki te zostały przekazane archidiecezji gdańskiej. W 2010, na południowej ścianie nawy głównej kościół (archikatedry) Trójcy Świętej, przy wejściu do Kaplicy Mariackiej, umieszczono jego epitafium z herbem.
